Vrijdag 11 maart 2005:   herstel abrupt gestaakt ...

Dagblad Het Parool bericht:

Geen geld voor orgel De Duif.

Monument dupe van nieuw beleid rijk.

Van een verslaggeefster

AMSTERDAM - De subsidiestop voor monumentenzorg heeft het eerste slachtoffer gemaakt. Stadsherstel heeft vrijdag het opknapwerk aan het kerkorgel van de Duif aan de Prinsengracht gestaakt.

Het Bureau Monumenten & Archeologie stelt geen geld meer beschikbaar, waardoor Stadsherstel het opknappen van het kerkinstrument niet meer kan betalen.

De nieuwe landelijke subsidieregeling van staatssecretaris Medy van de Laan van Cultuur, die begin 2006 ingaat, heeft rampzalige gevolgen voor de stad, zegt Paul Morel van Stadsherstel. Vanaf volgend jaar krijgen monumentenopknappers alleen nog geld voor het behoud van hun panden. De restauratie van tientallen niet opgeknapte monumenten komt hiermee op de tocht te staan. ''We hebben een paar panden in beheer die bijna omvallen als je er tegenaan blaast. Het gaat bijvoorbeeld om het pand naast het museum Ons' Lieve Heer op Solder, een veilinghuis aan de Oudezijds Achterburgwal en het beroemde portiershuis bij het Olympisch stadion.''

Het orgel van de Duif moest een van de trekpleisters van de opgeknapte kerk worden. De voormalige, bouwvallige kerk stond 25 jaar lang in de stutten. Het orgel is een van de belangrijkste van de stad, maar ligt ondertussen al meer dan tien jaar uit elkaar.

Stadsherstel is voor gemiddeld eenderde van alle projecten afhankelijk van subsidie van het rijk. De overige fondsen komen van de aandeelhouders en leningen bij banken. Van alle aangekochte panden heeft nog ruim tien procent intensieve restauratie nodig.

Morel: ''Het gaat hier niet om panden die alleen maar leuk zijn voor toeristen om naar te kijken. Het zijn monumenten die het weefsel van onze samenleving zijn. Het is van essentieel maatschappelijk belang dat ze in stand gehouden worden. Onze hoop is dat ze dat in Den Haag ook gaan inzien en dat ze toch nog met geld over de brug komen.''

Federatie het Behouden Huis, waar Stadsherstel met nog veertig andere instellingen bij aangesloten is, heeft ondertussen bij de staatssecretaris aan de bel getrokken. Bestuurder Guido Frankfurther van stadsdeel Centrum heeft al laten weten 'zo nodig mee te gaan naar Den Haag'.

© Het Parool, 14-03-2005

Toelichting door Henk Kemper - voorzitter van de Stichting Oec. Basisgemeente De Duif:

.

Allereerst en voor alle duidelijkheid: Stadsherstel is eigenaar van het monument De Duif en daarmee ook van het monumentale Smits-orgel, dat al sinds de jaren '70 een door het rijk en de gemeente Amsterdam erkend monument is. Het is een van de grootste orgels, die Amsterdam rijk is. De stad Amsterdam mag er trots op zijn dat dit monument van de slopershamer gered is! Het dateert uit ca.1880 en het is grootste Smits-orgel boven de grote rivieren.

De Oec. Basisgemeente De Duif is weliswaar voortgekomen uit de voormalige kerkgemeenschap, maar in haar huidige status zijn wij een permanente huurder van het gebouw voor onze kerkelijke activiteiten. Daarnaast zijn er immers andere huurders van het gebouw.

Wij hebben echter wel van oudsher een heel nauwe band met het gebouw en daarmee direct dus ook het orgel. Tot de 70-er jaren werd het tijdens de reguliere kerkdiensten gebruikt, maar daarna trad een zwaar verval op. Het toekomstig gebruik ervan zal waarschijnlijk voornamelijk in concerten liggen. Ook leent het prachtige instrument zich bij uitstek voor studiedoeleinden. Tijdens kerkelijke vieringen gebruiken wij al vele jaren een fraaie vleugel als begeleiding van koor en samenzang en dat bevalt ons prima.

Mèt Stadsherstel waren wij heel gelukkig dat het er naar uitzag, dat het grote orgel in oude luister hersteld kon worden. Een deel van de werkzaamheden is met hulp van restauratiefondsen gedaan. Het is jammer te zien dat het werk niet afgemaakt kan worden omdat de restant-restauratiesom niet toegekend zal worden.

Na uitvoerig overleg was voor alle partijen duidelijk geworden dat iedereen het belang van restauratie van dit belangwekkende Smits-orgel interessant vond.

Na het vele werk dat al aan restauratiewerkzaamheden is verricht is het triest te constateren dat het nu nu niet afgemaakt kan worden als gevolg van vooraf niet voorziene politieke keuzes, waarbij grote projecten (Rijksmuseum etcetera) voorrang krijgen boven relatief kleinere.

Door het alsnog uitblijven van de toezegging van het Bureau Monumenten en Archeologie van mevrouw Medy van der Laan vernietig je een bijeen vergaard kapitaal van diverse sponsors en subsidieverstrekkers als gemeente en rijk. Zij toont hiermee weinig respect voor organisaties en instanties die al hun bijdragen hebben gestort en waardoor het herstel tot en met vrijdag jl. mogelijk was.

Het is op z'n minst een raar gevoel ... alsof je een miljoen euro ofzo in de gracht dumpt.

Van een staatssecretaris van Cultuur zou je anders verwachten.