De
Duif; het monument in relatie tot de Oec. Basisgemeente De Duif.
Van een eerste "Duif-statie" lijkt al sprake in 1602, maar de
eerste Duifkerk dateert van 1671 als katholieke schuilkerk in de Amsterdamse
binnenstad (Kerkstraat, waar thans het postkantoor staat). Eind 18e eeuw
vrijheid van godsdienst wordt afgekondigd en in 1796 wordt op het terrein
van de afgebrande suiker-raffinaderij "het Fortuyn" aan de Prinsengracht
een nieuwe kerk gebouwd. Halverwege de 19e eeuw blijkt de kerk te klein
en wordt op dezelfde fundamenten in 1857 een nieuw kerkgebouw neergezet
door architect Molkenboer. In deze kerk was jarenlang de r.k. kerk "De
Duif" gevestigd of formeel: "St. Willibrord binnen de Veste".
Begin 1970 jaren besloot het Bisdom Haarlem -op dat moment de officiële
eigenaar- tot sluiting en verkoop, zodat er appartementen konden worden
gebouwd. De toenmalige Duifgemeenschap nam hier geen genoegen mee en kraakte
de kerk. Met vereende krachten werd het gebouw onderhouden. Het Bisdom
erkende de Duifgemeenschap echter nooit als gesprekspartner, waardoor
het 21 jaar duurde voordat het eigendom van het monument werd overgedragen
(in 1995) aan de NV. Amsterdams Monumenten Fonds/AMF. Het AMF is inmiddels
opgegaan in de Stichting Stadsherstel Amsterdam.
De noodzakelijke restauratie is augustus 1999 van start gegaan en duurt
tot eind maart 2002. De voorgevel was uiterst zwak en stond "bijna"
op instorten. Aan de binnenzijde werd de muur opnieuw opgetrokken, zodat
de gevelplaten aan de buitenzijde opnieuw verankerd konden worden. Het
dak, de goten en buitenmuren werden hersteld. De gebrandschilderde ramen
zijn gerestaureerd en boven in de koepel werden extra ramen ingeplaatst;
deze stonden wel in het oorspronkelijk bestek maar werden nooit gerealiseerd.
Bij de restauratie aan de binnenzijde werden rond het hoofdaltaar en achter
de beide zijaltaren grote muurschilderingen ontdekt. Een grootse uitbeelding
van de 12 apostelen, een Maria-beeltenis en een met bladgoud geschilderde
Duif kwamen oa. onder dikke kalklagen te voorschijn. De meeste schilderingen
zijn ernstig door vocht en zout aangetast. Een deel wordt echter weer
in oude staat hersteld.
Na oplevering van het monument doen kerk en bijgebouwen dienst als kerk
voor de Oec. Basisgemeente De Duif en biedt het tevens onderdak aan een
groot scala van culturele activiteiten. (concerten, kunstevenementen)
Het monumentale Smits orgel -nu eveneens in restauratie- wordt ca. eind
2002 weer teruggeplaatst. Zondag 31 maart 2002 wordt de oude/nieuwe "Duif"
weer officieel in gebruik genomen.
De
Oecumenische Basisgemeente "De Duif"
1. Een bewogen start...
De basisgemeente De Duif is ontstaan in januari 1974. Aanvankelijk was
het een voortzetting door de parochianen, die - na een besluit van de
bisschoppelijke werkgroep de kerk te sluiten - hun kerk niet ten prooi
wilden laten vallen aan de slopershamer. Er zou appartementenbouw moeten
gaan plaatsvinden
!
De basisgemeente kent een bewogen verleden. Onmiddellijk na de kraakactie
formeerde zich een actiegroep. Deze actiegroep zocht en vond voorgangers
in de stad, die bereid waren om mee te doen en de diensten werden voortgezet
alsof er niets was gebeurd. Echter ... de parochianen hadden zèlf
de leiding in eigen hand genomen. De Duif was niet langer een traditionele
parochiekerk, maar het was het huis geworden van een basisgemeente, naar
een democratisch model!
2. Democratie in de basisgemeente...
Het beleid wordt vanaf 1974 bepaald door een algemene vergadering van
aangeslotenen (VA). Alle plannen, het beleid, de activiteiten worden in
deze VA vastgesteld. Natuurlijk zijn er verschillen van inzicht, maar
die worden in de VA weer uitgepraat. Van aangeslotenen wordt verwacht
dat zij zich actief inzetten voor het instandhouden en verder ontwikkelen
van de basisgemeente (bv. door mee te werken in de liturgische werkgroep,
kindernevendienst, koor en/of financiële bijdragen enz.). Er zijn
statuten en een huishoudelijk reglement. Hierin is bepaald, dat alle aangeslotenen
gelijke rechten en plichten hebben. De VA kiest jaarlijks een bestuur;
in het bestuur zijn vertegenwoordigers van de meeste werkgroepen opgenomen.
3. Ruim 25 Jaar later
De Duif ontwikkelde zich na 1974 in snel tempo tot een leken- en vrijwilligerskerk.
De nieuwe vorm van 'samen-kerk-zijn' trok ook steeds meer mensen van andere
geloofstradities aan. Het oorspronkelijke katholieke tintje is in de loop
der jaren sterk veranderd en in evenwicht gebracht met andere christelijke
tradities en visies.
De Duif wil zo
een open oecumenische gemeenschap zijn voor alle mensen, jong
of oud, ongeacht maatschappelijke achtergrond, opleiding, inkomen, werk
of geen werk enz.
Basisgemeente De Duif is aangesloten bij de Raad van Kerken Amsterdam
en bij de Basis Beweging Nederland (BBN).
|| Inhoud |
De
liturgie
1. Het kiezen van voorgangers
Een belangrijk aspect van het bestaansrecht van de basisgemeente is de
wekelijkse dienst op de zondagochtend. De bezoekers van De Duif zien en
horen daar elke week een andere voorganger, die ze zelf hebben gekozen.
De Duif kent een stelsel, waarbij eens per jaar vanuit de gehele gemeenschap
(max.) tien mensen worden uitgekozen om voorganger te zijn.
De verkiezingen bestaan uit twee delen. In de eerste ronde kunnen de aanwezigen
kandidaten voordragen. Potentiële kandidaten worden uitgenodigd om
een of meerdere keren voor "proef" voor te gaan, zodat de mensen
de kandidaat beter leren kennen. In de tweede ronde wordt uit alle kandidaten
maximaal een tiental gekozen, die in het nieuwe jaar de diensten zullen
leiden. (dwz.: de dienst van woord en tafel tijdens de zondag en de feestdagen,
verbondsvieringen, afscheidsvieringen, doopdiensten enz.)
In 2003 werden gekozen: Alet
Aalders, Cees Blaauw, Maruja Bredie, Jos Brink, Frans gerritsma, Rob Gijbels,
Reinier ter Hart, Marina Slot en Diana Vernooij. Hiernaast wordt soms
een in- of externe gastvoorganger of gastspreker uitgenodigd.
2. Voorbereiden van de diensten
Elke maandagavond is er een open liturgische vergadering, waarin een dienst
wordt nabesproken. Iedereen is daar van harte welkom. Alles komt dan aan
de orde: de toespraak, de gebeden, de liederen. Op dezelfde avond wordt
ook de dienst van een volgende zondag voorbereid. Uitgangspunt is daarbij
het algemeen oec. leesrooster, maar soms wordt dit met teksten of geschriften
uit andere tradities aangevuld; e.e.a. ter beoordeling van de voorganger
en de liturgische vergadering. Die bespreking wordt afgerond met het gezamenlijk
maken van gebeden, die in de dienst uitgesproken worden en met het samenstellen
van de liturgie.
3. De dienst
De dienst is een dienst van woord en tafel. In de dienst van het woord
staan de gekozen teksten en de overweging van de voorganger centraal.
De voorganger nodigt een van de aangeslotenen uit om samen met hem/haar
mee voor te gaan. (lezingen, gebeden) De dienst wordt muzikaal ondersteund
door een koor. Het repertoire bestaat veelal uit muziek van de hand van
Huub Oosterhuis/Antoine Oomen/Tom Löwenthal. Voor het breken en delen
van brood en wijn is iedereen uitgenodigd en wordt niemand uitgesloten.
| Inhoud |
Hulp
en zorg
De Duif gaat er van uit, dat pastoraat niet uitsluitend
een verantwoordelijkheid is van de voorganger. De Duif verzorgt daarom
als gehele gemeenschap o.a. de volgende aktiviteiten:
- groep Pastoraat & Diaconie voor rechtstreekse hulp en zorg.
- aandacht voor Amnesty International
- De Duif neemt deel aan de Werkgroep WEBAM (Werkgroep Basisbeweging
Amster-dam - Managua/Nicaragua)
- Solidariteitsfonds voor ondersteuning bij financiële noodsituaties
- Pastoraal Beraad Amsterdam (pastoraal overleg binnenstandskerken in
Amsterdam)
Voorts waren er regelmatig acties zoals recentelijk het kerkasiel voor
Iraanse vluchtelingen.
| Inhoud |
De organisatie.
De Oec. Basisgemeente De Duif is een zelfstandige Stichting, waarvan
de bestuursleden jaarlijks worden gekozen door de Vergadering van Aangeslotenen
(VA). Het bestuur bestaat uit een dagelijks bestuur:
- Henk Kemper (voorz.)
- Fred Vos (secr.)
- Freek van der Marck (penn.mr)
Voorts is het aangevuld met vertegenwoordigers:
- Ans Visser (coord. Pastoraat & Diaconie)
- Alet Aalders (coord. Liturgieplanning incl.: koor en voorgangers)
- Cees Blaauw (coord. Orde van Dienst)
- Hortense van der Meer (Facilitaire Zaken)
| Inhoud |
Wie,
wat, waar en postadres
Oec. Basisgemeente De Duif is gevestigd :
Prinsengracht 754, 1017 LD Amsterdam.
Alle informatie over De Duif, haar activiteiten, diensten en overwegingen
kunt u ook vinden op Internet.
Het adres hiervan luidt: http: //www.xs4all.nl/~deduif/ of: //come.to/deduif
Tevens treft u hier informatie aan over o.a. de restauratie, het monumentale
orgel en exploitatie.
E-mail-adres: deduif@xs4all.nl
De grootscheepse restauratie startte in augustus 1999 en duurt tot eind
maart 2002. In deze tussentijd is de Oec. Basisgemeente De Duif uitgeweken
naar de fraaie Buiksloterkerk in Amsterdam-Noord. Dit is een historisch
pand, waar al sinds de 17e eeuw mensen rond het woord van God bijeen komen.
De Duif-diensten vinden nu hier elke zondag plaats; de aanvang is 10.30
uur; iedereen is er welkom.
Vanaf eind maart 2002 (Pasen) is de Basisgemeente weer definitief terug
aan de Prinsengracht.
| Inhoud |
|