Voorganger: Henk Kemper en

Gastvoorganger: - overweging - Catrinus Mak.

Lezingen:

Exodus 24,

Fillipenzen 3 en

Matteüs 17

Inleiding.

Stilte en gebed

Laten we nu stil zijn om U Eeuwige, vanuit ons binnenste en wat daar leeft te begroeten.

Eeuwige God,

U die met ons meetrekt,

We willen u vragen,

Wees aanwezig in deze wereld,

Waar mensen opgejaagd worden, waar zoveel onvrede is,

Maar ook cynisme en angst, onvrede.

Dat wij ons uur aan laten raken door u en elkaar

En Uw licht en liefde mogen ervaren.

Overweging. (Catrinus Mak)

Een aantal jaren geleden,organiseerde ik regelmatig trektochten in de bergen. Met een groep van een stuk of 10 mensen, liepen we dan met rugzak en alles bij ons, de stilte van de natuur in. Weg en hoog verwijderd van het lawaaiige en drukke leven van de meesten van ons. 's Avonds niet achter de TV hangen, maar je verbazen over de majestueuze rust van de bergen, die vaak mooi belicht worden door de avondzon.

Op de 5e dag kwamen we dan steeds aan bij een bijzondere plek. Het was een mooie vallei, mooie ronde bergweide, omgord door nog behoorlijke bergtoppen. Als ik daar na een jaar weer opnieuw kwam, ging ik altijd even door de knieën, want voor mij was dat gebied een heilige plek. Het gebeurde bij alle groepen, dat als ze daar waren, ze speciale dromen kregen of contact kregen met dierbare overledenen. En dat werkte meestal verhelderend en helend voor die mensen. Ik zou zo weer een weekje terug willen.

In twee van de drie lezingen bestijgen mensen ook een berg. Zowel Mozes als Jezus worden opgenomen in een wolk. Een wolk als teken van Gods aanwezigheid. En de omstanders die het zien, de voornaamste mensen van het volk Israel en de discipelen, hen slaat de schrik om het hart.

Om nu met het exodus verhaal te beginnen, Mozes, wie was dat nu eigenlijk? Mozes werd met een list in leven gehouden, terwijl de Israeliëten leefden in onderdrukking in het land van Farao. Vroedvrouwen kregen de opdracht alle jongetjes die geboren werden, te doden. Mozes daarentegen werd in een rieten mandje in de rivier de Nijl gelegd. En zijn naam betekent: Hij die ik uit het water heb getrokken. Mozes groeit verder op aan het hof van de Farao, maar op zekere dag slaat hij een Egyptische opzichter dood, die een Israeliet slaat. Mozes vlucht dan slaat dan. Maar later wordt hij weer geroepen om het volk Israël te bevrijden uit de onderdrukking in Egypte. Het bijzondere van deze man is, dat hij, gesterkt door de Eeuwige, het volk durft mee te nemen door de Rode Zee en verder durft te gaan, met het machtige leger van de Farao hijgend in zijn nek.

Dit gegeven is van groot belang voor het verbond tussen God en zijn volk, het verbond tussen God en de mens die de Eeuwige in zijn of haar leven toelaat. De Eeuwige is een God, die de mens doet uitstijgen boven het water van de dood, boven het soms indrukwekkende menselijk geweld. Hij die met je mee gaat, als je bang bent, maar je wilt toch het goede doen. Hij die er is, als je erop uit bent om onrecht recht te zetten, om mensen te bevrijden uit maatschappelijk onderdrukkende structuren.

Overigens, even als een soort tussenstap in de overweging, wil ik opmerken dat er in Brazilië in de vorige eeuw een soort tweede Mozes opstond. Raimundo Irineu Serra, trok zich het lot van de oorspronkelijke inwoners van de binnenlanden van Brazilië in het bijzonder aan. En ook het regenwoud zelf, waar meer en meer roofbouw werd gepleegd, ging hem aan het hart. Hij besloot, zo halverwege de vorige eeuws, met een groep mensen vanuit de sloppenwijken van de grote steden, opnieuw het oerwoud in te trekken. Na lange omzwervingen en beproevingen hebben volgelingen van deze Irineu , een stad en gemeenschap gesticht midden in het oerwoud. Ze zijn nu als officieel beschermd gebied verklaard. Een van de belangrijkste dingen die de gemeenschap kracht gaf om door te gaan, zijn een soort psalmen of hymnen, die in een kring en met een simpele dans werden gezongen.

Terug naar de lezingen. Als je in het evangelie van Mattheus kijkt, is Elia een andere belangrijke persoon. Elia is de grote profeet van Israël, die de strijd aanbond tegen de Baäl cultuur. Tegen de verafgoding van de vruchtbaarheid, zoals dit gebeurde in de meeste culturen in de tijd van het oude testament. Vandaag de dag zouden we dat de afgoden van de economische groei noemen.

Elia moest vluchten, nadat hij koning Achab en zijn 450 baäl profeten voor schut had gezet, ten overstaan van het volk. Hij had laten zien waar het vuur werkelijk vandaan komt. Niet van nepgoden, maar van de Eeuwige. Die kon zelfs water laten branden. Het vuur van de Geest. Na een vlucht van 40 dagen en nachten komt hij aan bij de berg de Horeb. En hij kan pas weer verder met zijn werk, als hij ervaren heeft dat God niet aanwezig is in de storm of het onweer, maar in het licht ruisen van de wind.

Terug nu naar Jezus in het verhaal van Mattheus. We lezen dit in de 40-dagen tijd. Voorafgaand aan het lijden en sterven van Jezus, komt de majesteit van de Eeuwige opnieuw, letterlijk en figuurlijk aan het licht. In een visioen wordt Jezus neergezet als een van de groten van Israël. En alsof dat nog niet genoeg is, komt er nog een stem, die bevestigt dat Jezus de zoon van de Eeuwige is. Zoon in de zin van dat Jezus de Eeuwige als geen ander vertegenwoordigt op aarde. Het moet niet alleen voor de discipelen maar ook voor Jezus zelf een hoogtepunt zijn geweest. Wellicht een moment om gezegend te worden, kracht mee te krijgen, om de weg van zijn lijden te durven gaan. Wie zo in de nabijheid van de Eeuwige is, wie zo in de nabijheid van de groten van Israël is, die moet zich gesterkt voelen. Die zal iets als een hernieuwde verbintenis moeten ervaren.

Terug naar nu, naar ons mensen van deze tijd. De tijd waarin we soms verward zijn, de tijd van lawaai, van indexen van beurzen. Waar godsdienst soms lijkt te verworden tot een strijd om hoofddoekjes. Een tijd waarin onderwijshervormers de weg kwijt geraakt bleken te zijn en waarin veel cynisme en matheid op scholen heerst. En wie het waagt om toch vanuit passie te willen werken, zoals een goede vriend van mij, die knapt daar bijna op af. Die kan haast niet tegen het cynisme, het laat maar, er valt toch niet veel aan te doen, inroeien. Het is dan niet verwonderlijk, dat we als het ware verstard raken in ons wezen, in ons binnenste. Zoals we zongen in dat lied.

Je kunt je laten ondersneeuwen door de gekte van deze wereld. Meegaan in de machten en krachten, waardoor mensen onderdrukt blijven en waarbij je eigen ziel inderdaad verstard raakt. Dat zal een ieder van ons in zekere mate overkomen. Je kunt dan je beklag doen over alles wat er niet klopt of wat er allemaal mis is. Dat brengt je ook niet veel verder. Waar het op aankomt denk ik, dat je heilige ruimte en heilige tijd creëert.

Tijd en ruimte maken, om te ontstijgen een het gewoel en de hectiek van het alledaagse. Om dicht bij de Eeuwige te komen en je te laten omsluiten door zijn Geest. Zodat opnieuw helder wordt, dat je visioenen krijgt, over wat de bedoeling is. Dat er daarbij ruimte is voor pijn en verwerking, van wat je niet gelukt is, van wat je in wezen zou willen.

Daarbij is het van belang dat je die heilige ruimte levend houdt, zowel alleen als met elkaar in een soort verbond, een gemeenschap. Dat je het lef hebt zoals Paulus dat had, om het verstarrende wetticisme overboord te gooien, maar om zich opnieuw te richten op De Eeuwige met ons voor heeft. Om je te verbinden daarin aan Jezus, die dat geheel voor geleefd heeft en heeft doorleeft.

Dat klinkt misschien nogal verheven allemaal. Mozes, Elia, Jezus en ook Paulus. Elk hebben zij zeer intens de grootsheid van de Eeuwige ervaren. Geen grootsheid waar je tegen omhoog moet kijken, hoog verheven op een troon. Maar de grootsheid van de Onnoembare, wiens liefde zo diep en ver gaat, dat mensen ver boven zichzelf kunnen uitstijgen. Kunnen uitstijgen om angst en pijn te overwinnen en te doen wat recht is, wat heelt en bevrijdt.

Het is zaak om voor die God tijd en ruimte te maken. Om zijn verbond met ons mensen weer te voelen en te actualiseren. Daarvoor hoeven we niet direct de berg op. Maar het kan ook gewoon op de maandagavond hier, bij de voorbereiding op de diensten, na het praten een paar minuten stil zijn, om een gebed te verwoorden, en daarin uit te drukken waar het ons dan wezenlijk om gaat. Dat kan in een vastentijd, dat je eens vast van de televisie of zo.

Er zijn ook andere manieren om de Eeuwige in stilte aanwezig te laten worden. Met drie anderen onderhoud ik een bijzondere vriendschap. Zo eens per maand komen we nu al jaren lang bijeen om elkaar te ontmoeten en om te delen waar wat ons in ons leven in het bijzonder bezig houdt. Maar, dat wordt altijd vooraf gegaan door een stille meditatie. Waar de gekte op de achtergrond verdwijnt en waarin we samen tot ons zelf komen.

De Eeuwige nodigt ons uit om uit de gekte en het lawaai van deze wereld te ontstijgen. Laten we de vormen vinden en koesteren, om Hem tegemoet te treden. Het worden vast prachtige ontmoetingen. Zo geve God het ons. Amen.

Nodiging

Ik wil u van harte uitnodigen om te delen in brood en wijn. Om onze band met de Eeuwige en Jezus die ons is voorgegaan te vernieuwen. Komt nu, want alles is gereed.

Gebeden uit de gemeenschap

God,

Vandaag hebben we opnieuw een verhaal, waarin Mozes en Elia als in een visioen verschenen. Vaak zouden wij ook wel eens een visioen willen hebben, om te zien wat de goede weg is. Maar dat is niet altijd voor ons weggelegd.

Wij moeten het doen met geloof. God help ons om daarin vast in onze schoenen te staan, vandaag en in de week die voor ons ligt.

Amen

God, in deze wereld van lawaai, geweld en cynisme

Bidden we om ruimte te maken voor u

Om visioenen levend te houden, zoals Uw rijk van vrede.

| Archief/Bijdragen | Archief 2008 |

RG 2008-02-17 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl