Bijdrage Maruja Bredie - zondag 8 maart 2009
Voorganger: Maruja Bredie
Lector: Angela van der Marck
Tweede zondag van de Vasten.
Centraal Thema: Los Vast
Thema van de zondag: Vasthouden.
Lezingen:
Ayya Khema: kom en zie
2 Petr. 1; 12-21
Marcus 9; 2-10 een stem van de hemel
Welkom.
Een hartelijk goedemorgen en welkom hier lieve mensen, hier in dit bijzondere godshuis de Duif.
In de rit naar deze plek toe probeert de zon zich af en toe te laten zien en uit ervaring weten we dat de zon een volhouder is en dat het uiteindelijk ook gaat lukken om zich meer te laten zien en de lente ook voor ons zichtbaar en voelbaar te maken. Volhouden, vastbijten, vasthouden dat is het thema van deze dienst van vandaag. We zijn er eigenlijk de hele dag mee bezig al hebben we het misschien niet zo door. We houden vast aan ons ritme, zo en zo moet het vandaag soms opgelegd soms vrijwillig, we houden vast aan onze mening en verkondigen die soms luid en duidelijk, te pas en te onpas.
Misschien houden we zelfs vast aan onze beperkingen, onze ideeën, ja hoe flexibel zijn we eigenlijk. Maar betekent vasthouden dan alleen maar iets negatiefs, iets waar we van af moeten of betekent vasthouden nog iets anders?
Het tegenovergestelde van vasthouden is loslaten, het symbool van yin en yang, de een kan niet zonder de ander, ze zijn complementair, samen verbonden elkaar aanvullend. Je vasthouden en geborgen voelen is fijn en ook nodig. Vasthoudend zijn en ergens voor staan, je gaat er helemaal voor je zet je er volledig voor in. Maar soms moet je loslaten, wil je loslaten en verder gaan, ruimte scheppen. Gij die voor mij de ruimte schiep zingen we straks. Aarde en hemel bij name riep. Ruimte scheppen, elkaar waarderen en stimuleren elkaar mens laten zijn in al zijn facetten. Vasten is loslaten, vasthouden en loslaten.
Laten we vandaag samen genieten van de teksten die we gaan lezen en zingen en ons verdiepen in hoe los en hoe vast wij zijn en hoe los en vast de wereld om ons heen is.
Overweging.
De computer aanzetten en grote mok koffie, en dan allereerst andere dingen doen dan je eigenlijk moet doen. Zo begint voor mij altijd de voorbereiding van een overweging. Even kijken of er mail is, nog wat papieren opruimen dingen van links naar echts over het bureau schuiven en dan langzaam aan proberen al die gedachten die al een tijdje daar ergens in mijn geest rondzingen in woorden te vatten. Bijna een ritueel, bijna een soort vaste afspraak, bijna een zo moet het en zo gaat het. We kunnen denk ik met elkaar legio voorbeelden verzinnen hoe bepaalde patronen en bepaalde ritmes in ons leven aanwezig zijn. En gelukkig maar zou ik willen zeggen, als je toch elke dag alles opnieuw zou moeten bedenken en uitvinden daar zouden we niet echt blij van worden denk ik. Maar waar zit nu een mogelijke valkuil? Misschien in dat het niet is zoals je had gedacht, of dat het zeker niet gaat zoals je had bedacht. Dat die persoon niet is zoals je had gedacht of misschien zelfs gehoopt. Dat je denkt daar en daar recht op te hebben en dat je daar aan vasthoudt al komt het plafond naar beneden of al krijgt iemand een hartverzakking, het zal je worst zijn. Het woordje te komt weer om de hoek kijken, teveel vasthouden, te veel krampachtig volhouden, te zwart-wit zijn en zonder omzien doordenderen heeft gevolgen niet alleen voor onszelf maar juist ook voor anderen. Is er geen ruimte voor iets anders, voor andere meningen, andere gevoelens zou je kunnen zeggen dat het leven een angstig bestaan is.
Thich Nhat Hanh zegt het volgende: Het vierde element van ware liefde is gelijkmoedigheid hetgeen niet-gehecht zijn, geen onderscheid maken, evenwichtigheid of loslaten betekent. Je beklimt de berg om de hele situatie te kunnen overzien, niet gebonden aan de ene of de andere kant, niet gebonden aan het ene of het andere standpunt. Als je liefde gehechtheid, onderscheid, vooroordeel of vastklampen in zich heeft, is het geen ware liefde. Echte gelijkmoedigheid is koud noch onverschillig. Het kenmerkt zich door de ‘wijsheid van gelijkheid', het vermogen om iedereen als gelijk te zien, waarbij je geen onderscheid maakt tussen jezelf en anderen. Willen we de ander begrijpen en werkelijk liefhebben, dan moeten we ons in de ander verplaatsen, 'in de huid van de ander kruipen' Een zomerbriesje kan heel verfrissend zijn, maar als je probeert het in te blikken om het helemaal voor jezelf te hebben, sterft het. Ayya Khema zegt het met andere woorden, alles beweegt, alles stroomt. Het is onzinnig om te proberen iets vast te houden dat niet vast te houden is. Als levend mens gaan we met de stroom mee we zullen wel moeten maar op het moment dat we ons werkelijk met de stroom mee laten gaan hebben we tijd om ons heen te kijken om te genieten van alle goede en leuke dingen die op ons pad komen. Daaraan zal ik u blijven herinneren zegt ons Petrus, u weet het wel maar ik houd u wakker en breng het onder uw aandacht zolang ik in deze tent verblijf, Maar ik weet dat mijn tent binnenkort wordt afgebroken. Echter de waarheid, de liefde van de Ene voor ons mensen blijft bestaan, de Ene laat ons niet los. Zijn tent wordt afgebroken, verplaatst, opgebouwd en weer afgebroken. We lezen bij Marcus: Laten we drie tenten bouwen Rabbi, een voor u een voor Mozes en een voor Elia. Wat ze zagen was zo mooi, zo bijzonder ze wilden dat vasthouden het liefst voor altijd. Maar uiteindelijk namen ze zijn woorden ter harte, ze sloegen zijn woorden, zijn liefde op in hun hart. Zijn liefde voor ons is onveranderd, zijn waarheid is er altijd.
Een beeld als symbool voor een goede relatie tussen de Ene en ons mensen en tussen mensen onderling is de geopende hand. Niet de hand die zich balt, die krampachtig vasthoudt, die wil bezitten. Ook niet de hand die los hangt, die het zand laat vallen, of waar niets in ligt. Wel de hand die open en gevuld is, de hand die draagt. Is het niet precies het dragen dat de balans vormt, het evenwicht tussen vasthouden en loslaten?
In ons leven balanceren we continue tussen de twee uitersten: vasthouden en loslaten. Te veel vasthouden is niet goed, het is te krampachtig, te verstikkend. Te veel loslaten is ook niet goed, het is te weinig engagerend, te weinig appellerend, te onverschillig. We hebben beide nodig. Het is zeker niet altijd gemakkelijk om een goed evenwicht te vinden in het vasthouden en
loslaten. Eigenlijk situeert het leven zich tussen de polen: vastgehouden worden en losgelaten worden. Als kinderen geboren worden, moeten we ze vasthouden, anders kunnen ze niet leven. Koestering, geborgenheid, liefdevol vastgehouden worden, zijn levensnoodzakelijk om met een basisvertrouwen in het leven te kunnen staan. Niet alleen kinderen, ook volwassenen hebben het nodig om vastgehouden te worden. Door aangeraakt te worden, door vastgehouden te worden, weten en voelen we dat iemand ons graag ziet. Vastgehouden worden kan openend zijn, kan ons in verbinding brengen met onze kwetsbaarheid. Aangeraakt worden kan ons warm maken. Een aanraking is vaak een rechtstreekse weg tot ontmoeting, tot liefde. Wellicht kennen jullie die ervaringen. Het zijn geschenken. We hebben het niet alleen nodig om vastgehouden te worden, maar ook om losgelaten te worden. We hebben ruimte nodig om te kunnen ontdekken wie we zijn, om onze uniciteit te kunnen voelen. Soms moeten we afstand nemen, mensen verlaten, mensen loslaten om nieuwe horizonten te verkennen. Soms moeten we vertrekken, vertrouwde plaatsen verlaten om te zoeken wie we zijn, waar we thuishoren, bij wie we thuishoren. Hoe zalig is het mensen te ontmoeten bij wie we voelen dat we ruimte krijgen om gewoon onszelf te zijn omdat ze geen verwachtingen en geen bedoelingen hebben naar ons toe. Maar hoe groot is het geschenk dat we geven als we kunnen zeggen aan iemand die ons lief is: "Ga maar, ga maar jouw weg. Ik weet dat we verbonden blijven. Hoe meer we op die manier loslaten hoe meer we kunnen wegschenken. Hoe meer we kunnen wegschenken hoe meer we kunnen loslaten. Laten we vasthouden aan datgene waar het omgaat, de waarheid ons vertelt, onvoorwaardelijke liefde en mededogen voor onszelf en voor de ander. En zo zij het.
RG 2009-03-08 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl