| |
Voorganger:
Marina Slot
Gastvoorganger: Jan Andreae
Thema: De balans in geven en nemen
Lezingen:
Sutta-Nipata 1,8 - Over Onbegrensde Vriendelijkheid
Hebreeën
4:12-13
Openingsgebed
Open je hart voor woorden van de Ene,
laat de Mensenzoon Jezus je aanraken door zijn daden
en geef de Geest de kans nu,
vandaag
door je heen te waaien.
Wees aanwezig
in en bij ons in dit huis van God en mensen.
Amen
Welkom
en Inleiding
Vandaag zijn we weer te gast in de Amstelkerk omdat ons eigen Godshuis verhuurd is.
En we hebben een gastvoorganger Jan Andreae die samen met mij voorgaat.
Welkom lieve mensen in de Duif, welkom Jan, ik hoop dat ieder zich hier thuis voelt en zich veilig weet om open te gaan en te horen en zien van meer dan het gewone, anders dan anders.
We hebben gezongen over de stoet van zwervers en zoekers die wij zijn, wij weten dat onze weg soms niet helder is, dat er nogal wat obstakels te nemen zijn.
Wij zijn dikwijls uit balans, in de war over van alles en nog wat.
Daar gaat het over vandaag, over balans, over een specifieke balans,
balans in geven en nemen.
Wij zingen Psalm 139, lezen een tekst uit de Hebreeënbrief van Paulus en een boeddhistische tekst over onbegrensde vriendelijkheid.
Wij zijn bij elkaar om gevoed te worden, om te nemen en te geven, nu even andersom.
Ik wens ons een mooi uur toe, vol inspiratie en zegen.
Overweging
“Ik kom hier niet meer terug, ik heb het gehad, ik doe niet meer mee.”
Zo sprak de man het gezelschap toe.
Het werd stil, het werd onrustig, de stemmen gingen zich roeren. "Blijf… is het mijn schuld? Ik biedt je mijn excuses aan."
De man zweeg.
Het werd nog roeriger.
We spreken afgelopen maandagochtend, de liturgievergadering voor deze zondag. Ik was te gast in een groep vriendelijke mensen waarvan sommigen al jaar en dag hun energie en hun bijdrage geven aan deze gemeenschap.
En plotseling was daar deze uitspraak, deze woorden als een tweesnijdend zwaard.
Mensen botsen, mensen kwetsen, mensen doen elkaar verdriet, mensen sluiten in en sluiten uit. Wij mensen doen het goede, wij mensen doen het kwade
Mensen geven en nemen van elkaar en van de wereld. In het klein en in het groot. In het constructieve en in het destructieve. En als we naar onze wereld problemen kijken dan kunnen we zien dat het goed en het kwaad uit balans met elkaar is. Dat zien we het beste in de crisissen die we hebben, de economie, het klimaat en armoede.
Als we kijken naar de geschiedenis van de twintigste eeuw dan heeft de mensheid indrukwekkende dingen gepresteerd. We hebben schitterende muziek, literatuur, architectuur en beeldhouwkunst voortgebracht.
Wetenschap en techniek hebben onze manier van leven radicaal veranderd. We kunnen nu dingen die 200 jaar geleden nog als wonderbaarlijk werden beschouwd. Het menselijk verstand is zeer intelligent
Maar aan die intelligentie zit ook een andere, een waanzinnige kant. Wetenschap en techniek hebben een vernietigende uitwerking op het menselijke verstand. We hoeven maar naar het dagelijkse nieuws op de televisie te kijken om te kunnen zien dat die waanzin en vernietiging er elke dag is. Oorlog, slavernij, martelingen, natuurrampen door ons eigen toedoen, miljoenen doden. In Nederland worden iedere dag meer dan 100.000 kinderen mishandeld, huiselijke geweld in Amsterdam is nog steeds een probleem in de stilte.
Als we het woord Zonde letterlijk vertalen uit het oude Grieks, waarin het Nieuwe Testament is geschreven, dan betekent zonde dat je je doel mist. Zoals een boogschutter zijn doel mist, zo betekent zondigen dat je het doel van het menselijk bestaan mist. Maar wat is dan het doel van ons menselijk bestaan wat we dagelijks moeten raken? In mijn werk in de voormalige Joegoslavische landen, in Afrika en in Gaza ben ik vaak ooggetuige geweest van wat hier als de zonde bedoeld wordt. Honderden doden heb ik in februari van dit jaar aanschouwt in Gaza, een aantal jaren geleden heb ik mensen gras zien eten vanwege de honger in Afrika, in de kampen in Servie en Kroatie zag ik dat het licht in de ogen van mannen en vrouwen en kinderen was uitgegaan
En die zonde zien we dagelijks in en om ons heen.
Het doel van het menselijk bestaan raken gaat over veiligheid, leefbaarheid, respect, vrede, geluk en liefde.
De twee kanten van onze menselijke intelligentie, het goed en het kwaad, komen we tegen ook in eigen kring.
Ook hier vanochtend zijn in ons midden gekwetste mensen, mensen met verdriet, met wanhoop, uit balans, zoekend, rouwend. En toch, we komen hier vanuit de diepgewortelde wens naar vrede, geluk, balans , liefde en saamhorigheid.
Levend en krachtig is het woord van God. Zo start de tekst Heb 4. Maar de vraag dan is: Wat is levend, Wat is Krachtig .
Wanneer werken onze woorden, wanneer creëren ze respect, vertrouwen en veiligheid, wanneer maken woorden gemeenschap en gezamenlijkheid. Wanneer gaan onze woorden uit de waanzin weg, wanneer gaan ze voorbij de zonde, wanneer raken ze het doel van het menselijk bestaan.
De boeddha heeft ooit gezegd: laat je denken zuiver zijn, laat je spreken wijs zijn en je handelen liefde.
Woorden hebben kracht, heel veel kracht. Taal creëert onze werkelijkheid.
Het woord van God dringt diep door tot waar de ziel en geest, been en merg elkaar raken.
Welke woorden moeten we spreken zodat we in de ziel, in de geest, in het been en in het merg geraakt zijn, zozeer dat niets meer verhuld is en niets meer onzichtbaar.
Het begint met ons bewust te zijn welke woorden we tegen onszelf spreken
Nelson Mandela zei in zijn inaugurele rede tegen zijn volk:
“ Onze grootste angst is niet dat we onvolmaakt zijn; Onze grootste angst is dat we mateloos krachtig zijn. Het is ons licht, niet onze schaduw, die ons het meest beangstigt.
Wij vragen onszelf af: “Wie ben ik om briljant te zijn, prachtig, talentvol, fantastisch?”
Maar wie ben jij om dat níét te zijn?
Je bent een kind van God. Met het je onbelangrijk voordoen bewijs je de wereld geen dienst.
Er is niets verlichts aan om je klein maken, opdat andere mensen zich bij jou niet onzeker voelen.
We zijn allemaal bedoeld om te stralen als kinderen! We zijn geboren om de glorie van God - die in ons is - te openbaren. En die is niet slechts in enkelen van ons; Die is in iedereen!
En als wij ons licht laten stralen geven wij onbewust andere mensen toestemming om hetzelfde te doen.
Als wij van onze angst bevrijd zijn, bevrijdt onze aanwezigheid vanzelf anderen.
Als we zo zouden durven denken, komt er meer balans in ons leven, komt er meer innerlijke vrede in ons verstand en ons lichaam. Dan opeens krijgen alle kleine dingen betekenis.
Als we het onderricht van Jezus en Boeddha over liefdevolle vriendelijkheid werkelijk ter harte zouden nemen, dan zouden we ons openstellen. Openstellen voor onszelf en voor anderen.
Je openstellen voor je eigen goedheid en die van anderen. Je openstellen voor schoonheid
Laten we eens kijken:
De tere en geurige wezens die wij bloemen noemen. Daar hechten mensen al eeuwenlang waarde aan. Ze worden er naar toe getrokken. Waarde toekennen zonder dat bloemen nuttig zijn voor onze overleving.
Het zien van de schoonheid van een bloem kan mensen openstellen, al is het maar heel even … openstellen voor schoonheid die de diepste essentie is van onze ware natuur.
Die manier van openstellen hebben we nodig om naar de huidige wereld om ons heen te kijken.
Dan is er een mogelijkheid om in balans te komen.
Bent u wel eens uit balans? Moe, uitgeput, geïrriteerd, lusteloos, ongelukkig of machteloos. In die sensaties zijn we uit balans.
Balans gaat over geven en nemen.
Ik heb jarenlang mijn kinderen bij het naar bed brengen drie balans vragen gesteld:
Wat heb ik vandaag gegeven?
Wat heb ik geleerd?
Waar kan ik trots op zijn?
Laten we eens met elkaar kijken, ik nodig u uit om uw ogen te sluiten, uw beide voeten op de vloer te zetten …
- Korte stilte meditatie met een visualisatie oefening -
Als we in balans zijn, als de wereld in balans zou zijn, dan is de voorwaarde dat we contact hebben met liefde, verwondering en respect. Als we dat niet kunnen voelen dan kunnen we geen balans maken. En we kunnen dat niet voelen als we onszelf afgesloten hebben, als we onze kwetsing verbergen, als we ons lijden onzichtbaar maken voor anderen, als we ons wantrouwen blijven voeden door niet te spreken. Het leed in Nederland loopt keurig aangekleed over straat. En dat is niet alleen in ons , maar ook om ons heen.
We zijn niet in balans zolang er nog iedere avond 1 miljard mensen met honger naar bed gaan.
We zijn niet in balans als de situatie in het Midden-Oosten, Angola, Nigeria en Zimbabwe en Darfur zich niet wijzigt.
Als ik zelf over die balans probeer te denken, dan wordt ik vaak somber. En somberheid helpt niet om na te denken over wat mij en u staat te doen.
En steeds als ik een beetje somber dreig te worden over de wereld, dan denk ik aan aankomsthallen.
Ik kom vanwege mijn werk op veel vliegvelden. Als je daar goed kijkt, dan zie je heel veel facetten van liefde.
Niet speciaal belangrijk of groots, maar het is er steeds. Mensen zijn verwachtingsvol in aankomsthallen, je ziet bordjes met namen, ballonnen en bloemen. Fototostellen om het lekaar weer zien vast te leggen, camera’s. Er zijn:
Vaders die zonen begroeten.
Moeder dochters.
Mannen vrouwen en andersom.
Vrienden en vriendinnen, bekenden …
Toen de vliegtuigen de Twin Towers hadden gecrashed, waren er voor zover ik weet geen voice mails en telefoontjes van haat en wraak.
Het waren boodschappen van liefde.
Als je heel goed rondkijkt, dan kun je dat geheimzinnige gevoel krijgen dat liefde overal aanwezig is.
God zegt: geef mij je hart.
Voor mij betekent dat: ga open staan voor schoonheid en liefde voor mensen, voor de natuur en al haar elementen, voor de wereld, en laat die woorden bij je binnenkomen.
(voorbeeld Botswana)
Geef liefde en het leven aan anderen en neem het ook. Laat je laven aan datgene wat mensen je willen geven en schenken.
Wij vinden het soms zo moeilijk om te nemen. Om echt te nemen. Het voelt soms zo pijnlijk om te openen, we zijn beschaamd, gekwetst, we hebben mensen verloren aan het leven en aan de dood, we zijn dicht gegaan.
Maar als we niet openen en niet nemen geven we niet ons hart.
En … we geven vaak niet openlijk, maar in stilte. Laten we het licht laten schijnen op dat wat we geven. Te beginnen in vrijwilligerswerk, te beginnen in deze gemeente. Als je daar open voor durft te staan, dan kun je zien dat het zó veel is wat we aan elkaar geven.
En als we dat durven zien en durven te aanschouwen, dan kan er met waarachtigheid gezegd worden: waar twee of meer in mijn naam samenkomen, daar ben ik in hun midden.
Laten we elkaar bedanken
Amen
Nodiging
Ooit, eens, was er een maaltijd van Jezus met zijn discipelen.
Zij deelden een beweging, een inspiratie, zij wisten niet dat die beweging levensgevaarlijk was voor wie eraan deelnemen. Levensgevaarlijk omdat het je de kop kan kosten, omdat je altijd anders bent dan de anderen en niet anders kan. Daarom is het goed om samen te zijn, om te delen in het geluk en de vrede en in het noodlot en het gevaar.
Wij breken en delen brood en wijn als tekenen van leven en van samen. En wij kijken elkaar aan als broers en zusters van elkaar, als bondgenoten in het zoeken naar balans en vrede in onszelf en in de wereld om ons heen.
In de Duif is iedereen welkom aan de tafel, wij willen delen met jou en je bent meer dan welkom.
Als je herkent de mens die naast je is en tegenover je, kom dan, want alles staat klaar.
Gebeden uit de Gemeenschap
Almachtige God,
Wij danken U
voor Uw woord van trouw, van liefde
waaromheen wij ons week na week verzamelen
en U loven om Uw
barmhartigheid voor mensen
die geen einde kent
Uw liefde voor ons
die aan ons bestaan vooraf ging
en na ons voortbestaat
ons draagt en omgeeft
Zo danken wij samen
Om Christus' wil
God over allen,
Velen van ons zijn zoekende, gaande
we denken dat we weten waar we heen gaan
of we zijn onze bestemming juist even kwijt
we worden in beslag genomen door onze eigen strevingen
onze kortzichtige verlangens
onze behoefte aan onmiddellijke bevrediging
aan veiligheid
God, help ons telkens weer
de richting van Uw zoon te hervinden
die vaak juist niet de makkelijkste weg koos
maar telkens weer zijn bestaan ijkte
aan Uw gerechtigheid en liefde
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
Eeuwige God,
Wij bidden voor Uw wereld, God,
waarin honger, geweld, rechteloosheid
aan de orde van de dag zijn
waarin wij in onze rijkdom en vrede
vaak vergeten hoe gelukkig wij zijn
Behoed ons, God, voor hoogmoed, voor gemakzucht
breng ons steeds weer te binnen dat we mensen zijn
dat we onze hand willen blijven uitstrekken
dat we onze verantwoordelijkheden voor anderen
naar Uw gerechtigheid en genade willen vormgeven.
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
Enige God,
Voor dit land, deze stad, bidden wij
nu iedereen die daartoe in de gelegenheid is
zich opmaakt om de nieuwe week in te gaan
wij willen stilstaan bij diegenen onder ons
voor wie deze tijd een tijd van extra lijden is
omdat de noodzakelijke structuur en ondersteuning wegvalt
en bij diegenen onder ons
waarbij deze tijd
een pijnlijke confrontatie betekent
met de vraag: "waartoe, waarvoor?"
Wij bidden om Uw aanwezigheid voor allen
in vreugde en beproeving
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
Goede God,
Voor Uw kerk in deze stad bidden wij
dat wij ook in de komende periode
Uw lofzang gaande houden
wellicht in alle windstreken
maar toch ook in onze voortgaande gezamenlijkheid
als Uw gemeente, als gemeente van Christus
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
God onze vader,
Voor onszelf bidden wij
voor onze bezwaarde harten
onze schuldgevoelens, onze schaamte
onze woede, onze machteloosheid
help ons God, ons bestaan te blijven bezielen
met de vreugde, de genade van Uw liefde voor mensen
en help ons U te blijven doen aan elkaar
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
Goede God,
In stilte leggen wij voor U neer
wat voor ieder van ons
slechts in stilte stem kan krijgen
Zo bidden wij samen
Om Christus' wil
Zegenbede
De Zachtheid van de Ene moge ons vernieuwen en veranderen,
de Tederheid moge ons aanraken en in beweging brengen,
en de Barmhartigheid moge ons vervullen om te doen wat tot zegen is voor ons, onze kinderen en kleinkinderen, voor de mensen om ons heen en voor de wereld waarin wij wonen.
|
|