| |
Voorganger:
Catrinus Mak
Lector: Yvonne van de Velde
Thema: Gegrepen door de Geest
Lezingen
- Jesaja 6:1-8
- Joahnnes 3: 1-16
Openingsgebed
Onnoembare,
Wij bidden om de kracht van uw Geest in ons hart
Wij keren terug bij onszelf
en alles wat ons ter harte gaat in deze wereld.
Wij worden stil om ons hart te openen
voor schepping en creativiteit,
Voor de stralen van licht en de klank van liefde.
(stilte)
Schud ons los uit de verkramping van strijd en onrust.
Maak onze adem weer tot levensadem
En tot bron van moed en zeker weten.
Geef ons de levende woorden van uw schrift
Ter herkenning en om opnieuw ontmoeting aan te gaan.
Amen.
Inleiding
Goedemorgen en van harte welkom in deze viering van de Duifgemeenschap, deze keer in de Amstelkerk. Van harte welkom ook namens Yvonne, die met mij voorgaat.
Welkom in deze gemeenschap, waar we de Eeuwige levend willen houden met teksten, liederen, stilte, gebeden en meer.
Pinksteren ligt achter ons en de andere kerkelijke feesten ook. In het liturgische jaar hebben we voorlopig dus even niets. Vandaag is het zondag trinitatis, dat biedt de gelegenheid terug te blikken op juist de betekenis van die feestdagen in het kort en om de verbinding te zien.
En we hebben twee bekende Bijbelverhalen. Het eerste is het visioen van Jesaja, waarin hij de moed krijgt te spreken. Daarnaast de farizeeër Nikodemus, die zich maar af blijft vragen, hoe een mens opnieuw geboren kan worden.
Ik wens ons allen een gezegende viering en laten we luisteren naar het verhaal van de profeet Jesaja.
Lezing Jesaja 6:1-8
1 In het sterfjaar van koning Uzzia zag ik de Eeuwige, gezeten op een hoogverheven troon. De zoom van zijn mantel vulde de hele tempel. 2 Boven hem stonden serafs. Elk van hen had zes vleugels, twee om het gezicht en twee om het onderlichaam te bedekken, en twee om mee te vliegen. 3 Zij riepen elkaar toe: ‘Heilig, heilig, heilig is de Eeuwige van de hemelse machten. Heel de aarde is vervuld van zijn majesteit.’ 4 Door het luide roepen schudden de deurpinnen in de dorpels, en de tempel vulde zich met rook. 5 Ik schreeuwde het uit: ‘Wee mij! Ik moet zwijgen, want ik ben een mens met onreine lippen, en ik leef te midden van een volk dat onreine lippen heeft. En nu heb ik met eigen ogen de koning, de Eeuwige van de hemelse machten, gezien.’ 6 Toen nam een van de serafs met een tang een gloeiende kool van het altaar en vloog daarmee op mij af. 7 Hij raakte mijn mond ermee aan en zei: ‘Nu zijn je lippen gereinigd. Je schuld is geweken, je zonden zijn tenietgedaan.’ 8 Daarop hoorde ik de stem van de Eeuwige zeggen: ‘Wie zal ik sturen? Wie kan namens ons gaan?’ Ik antwoordde: ‘Hier ben ik, stuur mij.’
Lezing Joahnnes 3 vers 1-16
1 Zo was er een farizeeër, een van de Joodse leiders, met de naam Nikodemus. 2 Hij kwam in de nacht naar Jezus toe. ‘Rabbi,’ zei hij, ‘wij weten dat u een leraar bent die van God gekomen is, want alleen met Gods hulp kan iemand de wondertekenen doen die u verricht.’ 3 Jezus zei: ‘Waarachtig, ik verzeker u: alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien.’ 4 ‘Hoe kan iemand geboren worden als hij al oud is?’ vroeg Nikodemus. ‘Hij kan toch niet voor de tweede keer de moederschoot ingaan en weer geboren worden?’ 5 Jezus antwoordde: ‘Waarachtig, ik verzeker u: niemand kan het koninkrijk van God binnengaan, tenzij hij geboren wordt uit water en geest. 6 Wat geboren is uit een mens is menselijk, en wat geboren is uit de Geest is geestelijk. 7 Wees niet verbaasd dat ik zei dat jullie allemaal opnieuw geboren moeten worden. 8 De wind waait waarheen hij wil; je hoort zijn geluid, maar je weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat. Zo is het ook met iedereen die uit de Geest geboren is.’ 9 ‘Maar hoe kan dat?’ vroeg Nikodemus. 10 ‘Begrijpt u dit niet,’ zei Jezus, ‘terwijl u een leraar van Israël bent? 11 Waarachtig, ik verzeker u: wij spreken over wat we weten en we getuigen van wat we gezien hebben, maar jullie accepteren ons getuigenis niet. 12 Wanneer jullie me niet geloven als ik over aardse dingen spreek, hoe zouden jullie me dan geloven als ik over hemelse dingen spreek? 13 Er is toch nooit iemand opgestegen naar de hemel behalve degene die uit de hemel is neergedaald: de Mensenzoon?
14 De Mensenzoon moet hoog verheven worden, zoals Mozes in de woestijn de slang omhooggeheven heeft, 15 opdat iedereen die gelooft, in hem eeuwig leven heeft. 16 Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.
Overweging
Lieve mensen, gemeente van Christus,
Een paar weken geleden was ik op vakantie in Californië, waar mijn neef woont. We waren van plan de hoge bergen daar in te trekken, maar daar lag nog veel te veel sneeuw. Plan B werd het daarom: eerst las Vegas en daarna de grand canyon. In Las Vegas heb je een beroemde boulevard, de las Vegas strip genoemd, een kilometer of 6 lang. Een aantal van u is er ongetwijfeld ook geweest. Daarlangs zijn beroemde gebouwen van europa nagebouwd. De eifeltoren, het collosseum, venetie met toren en gondels en meer. Maar als je daar rond loopt, je voelt gewoon, er mist iets. Er mist bezieling, het vibreert niet, zou de schilder uit de bommelstrips zeggen. En dan heb ik het nog niet over de gokautomaten, waar je in de hotels gewoon niet omheen kunt. Een rare lege wereld.
Maar op die boulevard was ook een moderne schilder bezig. Hij stond daar met 100 spuitbussen verf en maakte ieder kwartier een volgend schilderij. Die man had een fascinerende aantrekkingskracht. Een man in wie een geestdrift was en die iets creeerde.
Zoals gezegd, de christelijke feestdagen liggen nu achter ons. Kerst, Pasen, hemelvaart en pinksteren hebben we gehad. Het goede voorbeeld Jezus, is wat meer op de achtergrond. De Heilige Geest, die laaide misschien even op vorige week, bij de pinksterviering, maar hoe blijft die werkzaam? Hoe blijven we enthousiast, houden we dat goddelijke vuur in ons levend?
Het eerste antwoord komt vanuit de filosofie van zondag Trinitatis. Die filosofie zegt: Vader zoon en geest horen bij elkaar. Ja, hoe zit dat dan? Er is het beeld van de liefhebbende vader met kerst. Niet iemand die met macht speelt, maar een betrokken, liefhebbende God. Alzo lief heeft God de wereld gehad……
Daarna wordt Jezus uit de geest geboren en treedt op, met als Pasen het hoogtepunt. Pinksteren laat zien dat die Geest ook werkzaam kan zijn in gewone stervelingen, ongeacht ras, geslacht of herkomst.
Jezus was alleen tot wonderbaarlijke dingen in staat, omdat Gods Geest in hem was. Dat werd bevestigd voorafgaand aan zijn optreden, door de doop in de jordaan, toen er een duif uit de hemel neerdaalde.
Die Geest was dus in Jezus, maar die kan ook in gewone stervelingen neerdalen.
Bij de twee hoofdpersonen in de lezingen, Jesaja en Nicodemus, speelt de geest een belangrijke rol.
Jesaja ziet in zijn visioen, de grootsheid van de Eeuwige. In die tekst zie je allerlei verwijzingen naar deze grootsheid. De tempel, die barst uit zijn voegen. Jesaja ziet Serafs, dat zijn de belangrijkste engelen, ofwel de belangrijkste boodschappers van het goddelijke. Dan staat er Eeuwige van de hemelse machten. Heerst de eeuwige dan? Ik zie het liever zoals de indianen dan noemen, the great spirit. De geest Gods, die boven de wateren zweefde, daar, heel in het begin en die er nog steeds is…..
Jesaja is in zijn visioen bang dat hij de foute dingen zegt, dat hij niet goed genoeg is. Dat herkennen we vast. We denken dat we niet goed genoeg zijn. Een van de serafs grijpt in en bevrijdt Jesaja van zijn angsten tekort te schieten. En dan treedt hij naar voren: “hier ben ik eeuwige”
Nikodemus was ook bang. Hij was een gezaghebbend geleerde bij de farizeeën. Maar hij kwam in het donker naar Jezus, bang om gezien te worden. Het is een uiterst interessante dialoog tussen Nikodemus en Jezus. Nikodemus vraagt steeds, leg nu eens uit hoe het kan? Hoe kun je als mens van God leven? En dan zegt Nikodemus steeds:ja maar, ja maar.
Ja maar, dat is het denken vanuit beperkingen. Terwijl er in veel opzichten overvloed is.
Jezus zegt: wie niet uit water en geest geboren wordt, zal het koninkrijk van God niet binnen kunnen gaan. Uit water geboren worden zou ik vrij willen vertalen met: laat je niet lam leggen door je angsten. Het volk israel liet zich in de woestijn met de dodelijke slangen uiteindelijk niet lam leggen. Ze keken die slang 3 dagen lang in de ogen, daarna konden de slangen geen kwaad meer aanrichten.
Angsten, schuldgevoelens, heel menselijk, jesaja had er ook last van, die verliezen hun kracht, als je ze kunt benoemen, onder ogen kunt zien. Je gaat het water in. Wat vaak ook iets beangstigends kan hebben. Maar je komt er gelouterd weer uit.
Praktisch gezien: het kan soms zo ontspannend op opluchtend werken, als je erkend dat je ergens bang voor bent, dat je ergens tegen opziet of dat te erkennen. Heel vaak verliest die angst dan zijn verlammende werking.
De wind, je weet niet waar ie vandaan komt en naar waarheen hij gaat. Zo is het ook met ieder die uit de Geest is geboren. Kortom, redelijk ongrijpbaar. De kunst is wel, dat je je durft laten meevoeren in de richting waar die Geest gaat, zonder allerlei uitleg eerst te vragen.
De hamvraag was, hoe houd je die Geest Gods levend?
Een deel is beantwoord, laat je niet te veel lam leggen door je angsten en behoefte aan zekerheid. Juist door erbij stil te staan, kun je liefdevol naar die angsten, die gevoelens van in kan het niet of zo kijken en dan kom je meestal verder.
Verder is het mijn persoonlijke overtuiging, dat God met zijn Geest voortdurend naar ons op zoek is. Nog steeds krijgen mensen visioenen vanuit die Geest. Die Geest kijkt, of die neer kan dalen in mensen die recht willen doen, die hoop willen geven, die andere vrij willen maken. En als je die dingen oppakt, dan voel je vaak een steuntje in de rug. Zoals Jesaja dat ook gevoeld moet hebben.
Bij de voorbereiding hadden we het er ook over, hoe je gegrepen kunt worden door de Geest. Van belang is dat je ook luistert naar waar je hart van uitgaat, waar je enthousiast van wordt. Voor de een is dat een fietstocht organiseren, voor de ander zal dat het zingen in een koor zijn. Ik hoop dat u allen voorbeelden kent. Zoek het vuur van die Geest op, laat je daarin niet afleiden door valse logica, maar volg de weg van je hart. Een mooi voorbeeld las ik gister in de krant. De Alphuzes. Op 6 juni gingen daar mensen 6 keer de alp dhuez opfietsen, ter ondersteuning van mensen die kanker hebben. Wat eerst een onzinnig plan leek, trekt nu vele mensen. En er is een gemeenschap ontstaan, van mensen die het leren verwerken met kanker in hun directe omgeving om te gaan etc..
Ik wil afsluiten met een andere vakantie ervaring. We gingen verder, mijn neef en ik, naar de Gran Canyon. We bleven niet bovenaan hangen, gingen niet in een helicopter, maar daalden af. Na een uurtje gingen we op een rots zitten en lieten de grootsheid van de 1500 meter diepe rotsen op ons inwerken. Terwijl we daar zo zaten, kwamen onze overleden ouders erbij zitten. En daarna nog meer familie. We bleven kijken met ontzag. Er kwam een diepe vrede over ons. Mijn ouders, mijn familie had enigszins de filosofie en angstvallige gedachte : “wij mensen mogen er pas zijn, als we helpen de ellende in de wereld, vooral zoals die van een wereldoorlog, helpen uitbannen” Van daaruit fanatiek en krampachtig de wereld verbeteren.
Daar op die rots kwam de vrede. Vanuit ontzag voor Gods grootsheid. We HOEFDEN die wereld niet zo nodig meer te redden. Wat een indrukwekkende natuur en vorming ervan, door de Schepper. Dit gaat alle verstand te boven. Als mens hoeven we het niet allemaal zelf te doen. Ooh wat een ontspanning.
En af en toe, ja af en toe mag je je laten meeslepen door die grootsheid van de God van liefde, onze schepper. God geve het ons, amen.
Geloofsbelijdenis
Ik geloof in het evangelie van Jezus Christus:
Hij was het goddelijk teken van wat de mens vermag,
Hij openbaarde ons wat wij zijn: kinderen van God,
Hij ging weldoende rond, bracht blijdschap in het leven,
Hij gaf zichzelf weg, zoals Hij brood en vissen deelde
onder de armen, brood en wijn reikte aan zijn vrienden.
Zo volkomen gaf Hij zich, dat Hij zijn leven aan ons gaf:
Hij was de messias die de dood overwon en leeft
in eeuwigheid.
Zijn dood verkondigen wij, telkens als wij bijeen zijn;
zijn verrijzenis belijden wij, als wij staan bij onze naaste.
Zijn wederkomst verwachten wij, wanneer wij bouwen
aan de wereld van morgen.
Ik geloof in de kracht, die ik in mij weet door de kracht
van water en geest.
Ik geloof in die geest die ons tot kerk maakt, Gods gemeente,
die de wereld bezielt en haar leidt naar haar einddoel.
Ik geloof in de levende God, die mij als zijn kind zendt in de wereld.
Tafelgebed
"Kom over ons met uw Geest" - H.Oosterhuis / T.Löwenthal
Nodiging
Ik wil u allen van harte uitnodigen voor de maaltijd zoals Jezus daarmee begonnen is. Welkom bent u om opnieuw te leven, vanuit de Geest zoals die was in Jezus en om ons zo op opnieuw te verbinden. Komt nu, want alles staat gereed.
Gebeden uit de gemeenschap
Eeuwige
Net als Nikodemus zijn wij ook vaak op zoek naar de waarheid.
Maar wij hebben geen klankbord zoals hij dat had.
Toch blijven we zoeken en soms krijgen we een visioen zoals Jesaja dat had.
Geef ons dan inzicht dat we op moment uw visioen herkennen en
Wees met uw Geest bij ons om vanuit dergelijke visioenen
Geïnspireerd verder te gaan.
Onze Vader
Zegenbede
Dadelijk gaan we weer verder ons leven in. Laten we bidden om de zegen, zodat het in ons stroomt en licht blijft geven.
Moge de Eeuwige ons zegenen en behoeden,
moge de Eeuwige de glans van Zijn gelaat over ons spreiden
Moge de Eeuwige Zijn gelaat naar ons keren en ons vrede schenken
Amen.
|
|