Bijdrage Helma Schenkeveld
zondag 18 september 2011

Voorganger: Helma Schenkeveld

Lector: Fred Vos

Thema: From inner peace to international peace
              Van innerlijke naar internationale vrede

1e lezing: Romeinen, 8:3-7
2e lezing: Grace Gawler - Gevangenen in stilte
3e lezing: Luis Enrique Mejia Godoy - Wraak

2e lezing: Gevangenen in stilte - Grace Gawler
Vrouwen en mannen, zo zacht en zo sterk,
Vertel me over je leven, waar je voor het eerst je pad verliet.
Vertel me je verhaal, over hoe je de strijd aanbond met het leven
Vertel me over je liefde, je geestdrift, je lasten, al je verdriet.

Je hebt vaak geworsteld zonder een klacht te uiten.
Je voelt soms het huilen van je ziel en toch blijf je zwijgen.
Vertel me over je verliezen, je verdriet en je angsten, al weet je
Dat ze groter worden naarmate de jaren verstrijken.

Tot je innerlijke wijsheid zegt: nu is het genoeg!
Je wordt wakker
Gevoed door een uit de hand gelopen wijze van leven
Te lang, te veel gezwegen eist zijn tol.

Dat is het moment om wat geweest is opnieuw te bezien,
En een nieuwe strategie te volgen in je eigen belang.
In verbinding met liefde en geestdrift heel je jezelf
Laat het vasthouden los, dat doe je al zo lang.

Koester jezelf
Leef je leven ten volle, verwezenlijk je doel en volhard.
Vrouwen en mannen zo zacht en zo sterk
Zing het lied van je hart.

3e lezing: Wraak - Luis Enrique Mejia Godoy
Mijn persoonlijke wraak zal zijn dat je kinderen
Recht zullen hebben op onderwijs en bloemen.
Mijn persoonlijke wraak zal dit lied zijn
Dat voor je uitbarst zonder een spoor van angst.
Mijn persoonlijke wraak zal zijn dat ik jou
De goedheid in de ogen van mijn volk laat zien
Zonder blaam in de strijd en altijd
Genereus en standvastig in de overwinning.

Mijn persoonlijke wraak zal zijn dat ik je
“Goeiemorgen!” wens in een straat zonder bedelaars,
als ze in plaats van je op te sluiten
tegen je zeggen:”Kijk niet zo somber.”
Als jij, de folteraar,
Je hoofd niet durft op te heffen.
Mijn persoonlijke wraak zal zijn dat ik je
Deze handen geef die jij eens martelde,
Met al hun tederheid intact.

Overweging
Je houden aan de wet en je houden aan de regels. En als iedereen dat nu doet, dan krijg je vanzelf vrede in huis en op het werk en in het land en overal in de wereld.
Klinkt goed toch? En ook eenvoudig. Regels zijn regels.
En toch… waar gaat het dan mis?

Paulus schreef er al over aan de Romeinen:
Waartoe de wet niet in staat was, machteloos als hij was door de menselijke natuur…
Waartoe de wet niet is staat was. Wat niet lukt door het op te schrijven in een wet… Eigenlijk kennen we deze situatie heel goed in deze tijd. Je kan wel regels en wetten bedenken en opschrijven, maar als er geen draagvlak is voor wat erin staat, dan wordt het een dode letter, ook wel papieren tijger genaamd.
En de heel andere kant van de medaille is: wie zich laat leiden door de Geest is gericht op wat de Geest wil. Wie zich laat leiden door de Geest, wie luistert naar zijn hart en zijn bezieling, die is gericht op wat de Geest wil. Dit klinkt allemaal zo mooi en ook wel hoogdravend, maar waarom sluiten wetten dan niet gewoon aan op wat de Geest wil, zodat er overal harmonie en vrede kan zijn?

Paulus schrijft dat dit komt omdat de menselijke natuur zich alleen laat leiden door wat hij zelf wil. In onze taal: de mens is puur uit op eigenbelang, en niet op het belang van de gemeenschap. Het kan best zijn dat dit de overheersende cultuur was in de tijd van Paulus en de Romeinen.
En eerlijk gezegd, als ik denk aan de gladiatorengevechten op leven en dood, puur voor de lol voor de keizer, dan zou het me niks verbazen als de wetten in die tijd inderdaad vooral gericht waren op het beschermen van het eigenbelang van de heren en meesters in die tijd.
Is het in deze tijd dan zoveel beter? Ik durf hier uit de grond van mijn hart JA op te zeggen.
Ja, we hebben in Nederland in deze tijd absoluut veel wetten, die niet alleen de rijken en machtigen beschermen, maar ook het gewone volk. Het recht op onderwijs, het recht op huursubsidie, het recht op een vrijheid van meningsuiting, het recht op AOW en bijstand.
Het zijn allemaal wetten van de laatste honderd jaar, die erop gericht zijn om alle mensen in het land veiligheid te geven in de basis van hun bestaan en te stimuleren om te groeien en hun talenten te ontwikkelen.
En waar zit dan nu de knoop? Waarom zijn er dan ook nu nog zovele verhalen over gevoelens van onveiligheid, over onmacht om vooruit te komen, over ontevredenheid met het dagelijkse bestaan?

Misschien dat we een glimp hiervan kunnen opvangen, wanneer we de tekst van de tweede lezing nog iets dieper tot ons laten doordringen.
Gevangenen in stilte.
Vrouwen en mannen zo zacht en zo sterk.
Je hebt vaak geworsteld zonder een klacht te uiten.
Je voelt soms het huilen van je ziel en toch blijf je zwijgen.
Ik ken nogal wat mensen van mijn generatie, en zeker van de generatie van mijn ouders, die hebben geleerd om sterk te zijn, je werk te doen en je lot te dragen.
Mensen die hebben geleerd om hun mond te houden omwillen van de lieve vrede, mensen die hebben geleerd om te doen wat de baas je opdraagt, ook al stuit het je tegen de borst.
Mensen die niet hebben geleerd hoe je jezelf kan blijven in een relatie.
Vrouwen die er 100% op gericht zijn om de harmonie in het gezin te bewaren, en daarbij zichzelf volledig hebben weggecijferd. En op een gegeven moment eist dat zijn tol.
Mannen die hebben geleerd om zich altijd te groot te houden en sterk te zijn, en ook daardoor raak je behoorlijk uit evenwicht.
Vrouwen en mannen, zo zacht en zo sterk …
Te lang, te veel gezwegen eist zijn tol.

Dit is het moment om je leven opnieuw te bezien,
en een nieuwe strategie te volgen in je eigen belang.
In verbinding met liefde en geestdrift.
Koester jezelf.
Leef je leven ten volle,
verwezenlijk je doel en volhard.
Vrouwen en mannen zo zacht en zo sterk,
zing het lied van je hart.
Om vrede.

Om vrede.
Om de vrede in jezelf een kans te geven.
Om jezelf een kans te geven om voluit te leven, om te mogen voelen wat je voelt en dat ook te kunnen uiten.
Om je geestdrift, je strijdbaarheid en je creativiteit te laten zien en een plek te geven in je dagelijks bestaan.
Om je kwetsbaarheid, je zachtheid en het tere verlangen te durven tonen, terwijl je het ook kan beschermen.
Om voluit mens te kunnen zijn, in al zijn facetten.
Om te durven gaan schitteren als een diamant, die alleen geslepen door het leven het licht oneindig kan weerkaatsen.
Schoonheid, wat ben je oud wat ben je nieuw.

En dan is het fijn als we voorbeelden kennen van mensen, die deze breedte van leven kennen en tonen in het dagelijkse bestaan.
En ik denk dat de Duif gezegend is met een aantal van deze mensen onder de voorgangers. Mensen die midden in de samenleving staan, met een baan waarin ze het goede voorbeeld willen zijn voor hun collega’s. Met hun inzet als voorganger, waarin ze proberen te vertellen hoe ze hun religieuze en spirituele kant van zichzelf ook verbinden met hun dagelijkse bestaan. Sterke mannen en vrouwen, die ook kwetsbaar kunnen en durven zijn, zelfs op zondagochtend.

Zoek de vrede in jezelf.
Ga op zoek naar jouw verdrongen en verborgen kanten, die je nu nog angst aanjagen. Ga naar ze op zoek, durf ze onder ogen te komen, geef ze een kans om zich te uiten.
Want de stap naar vrede met een ander, is ook de stap naar vrede met jezelf.
En in beide situaties gaat het eigenlijk om hetzelfde: wees nieuwsgierig naar het onbekende, dat je nu nog vrees aanjaagt. Probeer er contact mee te maken, onderzoek wat het is, ga het stukje bij beetje ont-dekken.
Misschien is het alleen de zwarte, groezelige buitenkant die je niet aanstaat. Maar weet je wat eronder zit?
Of misschien ben je bang voor de pijn van het schuren dat kan gaan plaatsvinden.
Maar bedenk: zonder wrijving geen glans. Een diamant gaat pas schitteren nadat die geslepen is. En als je durft te beginnen bij jezelf, vraag dan om steun van je partner, of een vriend of een zus of een collega. Want samen is het minder eng.

En dan tot slot, de uitdaging die ons is voorgehouden door Jezus, door Nelson Mandela, door het gedicht in de derde lezing, onze persoonlijke wraak.
Dat wij in staat zijn om bloemen te geven, waar de ander ons nog uitlacht en slaat.
Dat wij in staat zijn om vergeving te schenken, waar de ander ons neerbuigend behandelt en geestelijk martelt.
Dat wij in staat zijn om de ander met tederheid en respect te groeten, ook al scheldt hij je nu nog uit.

Hervind de liefde en de kracht van hart en ziel. Zij samen zijn onoverwinnelijk.
Denk hieraan, wanneer je contact probeert te maken met een vreemdeling in je straat die jou niet ziet staan. Denk hieraan wanneer je langs een groepje pubers loopt, en kijk ze openhartig en met liefde aan. Voel het gevoel van liefde en kracht, wees nieuwsgierig en niet bang voor het onbekende, dat eerst kan schuren en daarna kan gaan stralen.
Hervind de liefde en de kracht van je hart en je ziel,
Om in vrijheid te zien en te horen wat hier is
Om in vrijheid te zeggen wat je voelt en denkt.
Om in vrijheid te voelen wat je voelt.
Om in vrijheid te vragen wat je graag wil en niet altijd te wachten op toestemming.
Om in vrijheid risico's te nemen voor jezelf en niet alleen maar te kiezen voor veiligheid zonder ooit in beweging te komen.

Moge het zo worden. Amen

Archief alle overwegingen 2011 en de voorgaande jaren

FV/RG 2011-11-09 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl