Bijdragen Helma Schenkeveld en Marina Slot
zondag 4 december 2011

Voorgangers: Marina Slot en Helma Schenkeveld
Thema: De kracht van liefde

Eerste lezing: Klein Kerstoratorium (Huub Oosterhuis/Antoine Oomen)
Tweede lezing: Een tweeling (Monseigneur Uran, aartsbisschop van Slovenië)

“ ... Gelukkig zijn en leven in vrede
hoeft op deze wereld niet ingewikkeld te zijn.
Je wordt niet gelukkig door wat je hebt,
maar je wordt gelukkig door wat je doet en wat je voelt.
En als je, iedere dag opnieuw, je voorneemt om je werk
en je dag met plezier te beginnen en met liefde te eindigen,
dan is dat een belangrijke stap vooruit ...”

Welkom en Inleiding door Marina Slot
En het licht schijnt in de duisternis, en de duisternis heeft het licht niet overmeesterd.
Soms is dat licht moeilijk te onderscheiden in ons eigen leven en op heel de aarde.
Want ook in 2011 is er veel gebeurd. Het lijkt wel alsof we overweldigd worden door duisternis.
En toch is er die sterke onderstroom van liefde in de wereld.
Er zijn bewegingen van hoop en van licht, vol verlangen naar vrede en vrijheid en natuurlijk niet zonder slag of stoot.
Ik noem de Arabische lente, de grote omwenteling, het omverwerpen van dictataturen door jonge mensen met behulp van nieuwe media. Jonge mensen met grote moed en doorzettingsvermogen.
Want wat hebben de mensen verduurd op het Tahrirplein in Cairo en nóg is er hun roep om echte vrijheid ondanks het geweld van de overheid.
Wat een uitzinnige vreugde en intense opluchting was er in Libië bij de gevangenneming van Khadaffi.
De lijst met landen waar de beweging van vrijheid is begonnen, is indrukwekkend. Regeringen vallen, hervormingen en een zoektocht naar democratie volgen. En dat dat niet zomaar gaat, weten we van het oprollen van de apartheid in Zuid-Afrika.
Voorbeeld van licht is ook het open leiderschap van de Noorse regering na de brute moordpartij op Utoya en in Oslo, geen repressie als reactie, maar liefde en samen verwerken was de boodschap en dat verspreidde zich als een olievlek over het land en klonk als een ander geluid in heel de wereld.

De economische crisis in Europa maakt dat we elkaar weer meer nodig hebben als landen onderling, maar ook als mensen in de buurt. Je kunt niet meer zeggen: het is jouw zorg dat je geen werk meer hebt, dat je je kinderen niet meer goed kunt voeden. De verbinding in onze samenleving krijgt tegen wil en dank een impuls doordat
we het allemaal minder hebben en heel zichtbaar is wie het echt niet meer redt. En op zo’n moment komt dikwijls het beste in de mens boven, de behoefte om te helpen, de zin om mensen weer in hun eigen kracht te brengen.
De herinnering aan echt mens-zijn, de goddelijke kracht die Jezus van Nazareth in de wereld heeft gebracht, is zó gewekt. De liefde is in ieder mens aanwezig hoe gekwetst en gekneusd je ook bent.

Wij hier in de Duif hebben de Advent doorleefd in de kracht van liefde. We hebben het duister niet ontweken, we zijn er door heen gegaan.
Vannacht gaan wij door in die immens sterke kracht van liefde. Wij zingen woorden en klanken van hoop en vrijheid, we geven met liefde en lef antwoord op het kwaad en de pijn, die we tegenkomen. Wij zetten de kracht van zachtheid en zang tegenover de macht van angst. En het vuur van liefde verlicht de duisternis.

Laten wij samen bidden en zingen tot onze God, die vele namen kent, dat wij Hem of Haar in ons midden mogen voelen.

Een tweeling (Monseigneur Uran, aartsbisschop van Slovenië)
Een tweeling, nog vóór de geboorte in moeders schoot.
Vraagt de eerste: “Geloof jij in het leven na de geboorte?”
“Natuurlijk”, zegt de tweede, “er moet wat zijn. Misschien is ons bestaan hier enkel een voorbereiding op het leven na de geboorte.”
“Flauwekul! Er is geen leven na de geboorte. Hoe zal deze er dan uitzien?”
“Ik weet het niet precies, maar ik stel mij veel licht voor en wij zullen lopen met de eigen voeten en eten met onze eigen mond.”
“Lariekoek: zelf lopen en zelf eten... Voor het lopen is er hier geen plek en voor het eten hebben wij toch de navelstreng? Er is geen leven na de geboorte.”
“De navelstreng is wel heel kort, dat kan toch niet alles zijn? Ik ben ervan overtuigd dat er na de geboorte iets heel nieuws begint, iets wat wij gewoon nog niet kennen.”
“Maar, er is nog niemand teruggekeerd na de geboorte? Het leven eindigt hier in deze smalle, donkere omgeving.”
“Nou, ik weet het niet helemaal hoe het leven na de geboorte zal zijn. Maar in elk geval zullen wij er onze moeder ontmoeten en zal ze voor ons zorgen.”
“Moeder ? Jij gelooft in moeder? En waar is - volgens jou - deze moeder?”
“Overal om ons heen natuurlijk. Zonder haar zouden wij er niet zijn.”
“Ik geloof er niets van. Ik heb nog nooit een moeder gezien, dus bestaat ze niet!”
“Misschien is ze niet te zien, maar af en toe, als wij helemaal stil zijn, kan ik haar horen zingen en ik voel haar hand over onze wereld strelen.
Weet je, volgens mij begint het leven toch pas na de geboorte.”

Twee ongeboren kinderen in de buik van een moeder. Wat een verhaal eigenlijk hè, zo midden in deze Kerstnacht. Maar ook, wat een diepe lading, wat een enorme wijsheid en vertrouwen dat het leven groter is dan wij weten. En….dat je het kan voelen, als je helemaal stil bent, je gedachten laat voor wat ze zijn, en je al je zintuigen afstemt op dat wat je niet weet en niet kan zien, maar wel kan horen, voelen, ervaren…. Het is niet ons denken en ons verstand, dat ons doet leven op deze aarde. Het is de zuurstof in de lucht, het water dat wij oppompen uit de grond, het voedsel dat gemaakt is van planten en dieren.

En wat heeft dit alles te maken met de kracht van liefde? En met de wens van vrede op aarde in de Kerstnacht?
De rode draad is vertrouwen, liefdevol samen leven met elkaar, en een positieve kijk op het leven op aarde.

Om te beginnen de kracht van liefde. Iedere moeder heeft gelezen en gehoord over de pijn van de weeën en de pijn van het baren. Besluiten vrouwen daarom massaal om geen kinderen meer te krijgen? Nee, gelukkig niet. De kracht van de liefde, de kracht en de wil van de natuur in ons wint het van de angst voor deze pijn, die ook een onderdeel hiervan is. En hoe zit het dan in ons verdere leven? Als in het beginsel van het leven de kracht van de liefde groter is dan de angst voor de pijn, waarom horen we dan in deze tijd zo vaak mensen klagen en angstig zijn om wat kan komen? Heeft het te maken met de afgelopen jaren, waarin we zoveel geld in onze maatschappij hebben gepompt dat we dachten dat iedereen de nodige geluk en veiligheid voor zichzelf kon kopen? Dat we niemand meer nodig hadden, dat iedereen het zelf wel aankon? Met het recht op een eigen huis, op een eigen uitkering, met je eigen zender op je eigen tv en talloze vrienden via je eigen pc? Zijn we misschien, in deze samenleving, waarin we met de beste bedoelingen voor ieder probleem een instituut hebben bedacht, langzaam maar zeker verleerd om Samen te Leven?

En wat kunnen we hiermee in een Kerstnacht. Ik stel voor dat we stilstaan bij wat we vieren in de Kerstnacht. De komst van het Licht, een kind dat geboren wordt. Een kind, Jezus van Nazareth, van eenvoudige komaf, geboren in een kribbe. Een mens op aarde, die al tweeduizend jaar gelden heeft laten zien hoe je de weg van de vrede kan bewandelen. Vanuit zijn eigen wijsheid koos hij ervoor om aandacht te geven aan kinderen en vrouwen, aan de mensen van het volk. En hij durfde weerwoord te geven aan de machthebbers en Farizeers; Hij geloofde in een ander Koninkrijk van God. En hoe kan je zijn levensstijl vertalen naar nu?

Wat Jezus deed was de tijd nemen om na te denken, om te mediteren, om in gebed te gaan en zich niet gek te laten maken door de waan van de dag. Wat hij deed was een eigen mening durven verkondigen, ook al waren anderen het niet met hem eens. Hij durfde vriendelijk en liefdevol samen te leven met de mensen om hem heen, en toch zijn eigen pad te gaan.

Samen leven in deze wereld, liefdevol betrokken willen zijn bij de mensen om je heen. Het betekent samen willen genieten, samen ergens aan gaan werken, samen zorgen voor elkaar. Met de voeten op de grond en je hoofd in de wolken. Met aandacht voor wat de ander zelf kan, of zelf graag wil doen, ook al gaat dat niet zo snel. Ik denk daarbij aan de driejarige tweeling voor wie we zorgen. En die o zo genieten als zij ons mogen helpen met huishoudelijke klusjes. Het gaat er niet sneller op, maar wel veel leuker. En ik denk ook aan ouderen en zieken, voor wie het belangrijk is dat zij hun waardigheid en zelfstandigheid kunnen behouden met de dingen die ze nog wel kunnen doen. En ik denk aan alle mensen, voor wie het belangrijk is dat zij weer hun eigen kracht gaan ontdekken, en vanuit hun eigen kracht in staat zijn om weer anderen te helpen.

Gelukkig zijn en leven in vrede hoeft op deze wereld niet ingewikkeld te zijn. Je wordt niet gelukkig door wat je hebt, maar je wordt gelukkig door wat je doet en wat je voelt. En als je, iedere dag opnieuw, je voorneemt om je werk en je dag met plezier te beginnen en met liefde te eindigen, dan is dat een belangrijke stap vooruit. En als je daarnaast ook probeert vooral die dingen te doen, waar je goed in bent, dan voel je jezelf groeien. En als wij dan in staat zijn om net zo samen te leven als ons koor samen kan zingen, dan zijn wij echt op pad naar een wereld, waarin wij de kracht van liefde dagelijks kunnen ervaren.

Het is het vuur van de liefde dat de duisternis verlicht. Wij vragen aan God om liefde en vrede. Laten we ook aan elkaar liefde en vrede, vragen en geven.

Amen.

Nodiging
Ooit eens was er een maaltijd van Jezus met zijn vrienden, zij vierden het leven samen en stonden op de grens van liefde en onoprechtheid, gemeenschap en verraad. Zij deelden het leven in een wereld die anders was dan de onze, maar in zijn en in de gevoelens en gedachten die mensen hebben over zichzelf is nog niet zoveel veranderd. Wij delen elke viering in de Duif brood en wijn omdat wij met elkaar het leven willen delen.
Brood en wijn, tekenen van leven en van samen.
En in de Duif is iedereen welkom, welkom zoals je bent, welkom aan de tafel om mee te delen als je je verbonden weet met die sterke onderstroom van krachtige liefde die de wereld continue verandert.
De Duif is een open gemeenschap van zoekers en zieners, van zeggers en zangers die op weg zijn naar een nieuwe geboorte.
Wil je die weg met ons delen, kom dan want alles staat klaar.

Wegzending en zegen
Moge de Krachtige en Tedere je zegenen en behoeden,
Moge zij haar gelaat over je laten schijnen en je genadig zijn.
Moge de Barmnhartige haar gelaat over jou verheffen en je vrede schenken.
Amen.

Archief alle overwegingen 2011 en de voorgaande jaren

FV/RG 2011-12-27 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl