Bijdrage Catrinus Mak
zondag 1 april 2012

Voorganges: Catrinus Mak, Lector: Thea van Deijl

Themaserie 40 dagentijd voor Pasen:
De dood overwinnen en het leven aannemen
Dagthema: Verwondering

Eerste lezing: Verwondering
Tweede lezing: Markus 11:1-11

“ ... Verwondering is hier dus eerder verbazing:
hoe is de mens tot tegenstrijdige dingen in staat ...
Ik denk dat ieder mens soms barmhartig kan zijn,
maar soms ook juist niet.
Dat we soms open en kwetsbaar zijn, maar soms hard.
Ik denk dat het ons helpt
anderen minder snel te veroordelen
en eerder naast ze te kunnen staan ...”

Welkom en inleiding
Welkom u allen in deze viering uitgaande van de Duif. Welkom op deze lente zondag, waar we het feest van palmpasen, de opmaat naar Pasen vieren. En of u nu een trouwe kerkganger hier bent, of voor het eerst, we hopen dat u het hier naar de zin heeft.
Er zijn al kinderen op het hemeltje bezig om palmpasenstokken te maken. Die zullen straks over de rode loper de kerk binnen komen en we gaan ze hartelijk welkom heten.
Afgelopen weken hebben we steeds een speciaal thema gehad in deze 40 dagen tijd. Het algemene thema is van deze periode voor pasen is ‘de dood overwinnen en het leven aannemen’. Vandaag is het thema: ‘verwondering’. Daarom zongen we ook het ongewone openingslied “Ander, ouder, iemand in ons verborgen, plotseling oplaaiend vuur van visioenen” ! Dat lied laat zien hoe de Eeuwige op een wonderbaarlijke manier met ons bezig is. Meer daarover hoort u straks in de overweging.
Behalve dit lied, lezen we vandaag een tekst over verwondering en proberen we met nieuwe oren te luisteren naar het klassieke evangelie van palmpasen.
Laten we samen stil zijn, om te horen wat er in ons leeft en om ruimte te maken voor de Eeuwige.

Eeuwige God,
U die naar ons luistert,
die uw hart open heeft
voor wat er in de wereld van ons mensenkinderen gebeurt,
neem ons op in uw liefde
Dat we vandaag opnieuw geraakt worden
dat wat verhard en verkreukeld geraakt is
zacht mag worden
en we ons verbazen
wat er in uw schepping mogelijk is.

Overweging
Lieve mensen,

Palmpasen is een wonderlijk feest. We vieren dan de intocht van Jezus in Jeruzalem. En kinderen maken dan palmpasenstokken, met een haantje erop en als het goed is een sinaasappel en een sliert pinda’s er nog aan. En die stok mag je niet zelf houden, maar die is bestemd voor mensen die het moeilijk hebben, en zieke of zo.

Dit feest is een gemend feest. Het is een vermenging van een belangrijke gebeurtenis in het leven van Jezus en met de rituelen die gebruikelijk waren hier, voordat het christendom er was. Een soort germaans voorjaarsfeest.
Maar het is ook nog eens in christelijke zin een wat onduidelijk feest, want hoewel de intocht feestelijk is, is het ook het begin van de lijdensweek.
Het is gemakkelijk om juist vanwege die dubbelheid, palmpasen af te doen als een feest dat er niet zo toe doet. Of ja, voor de kinderen is het wel leuk, maar ach.

We hebben het verhaal in de voorbereiding gelezen en dan vallen er ons mooie dingen in het verhaal op.
Jezus komt niet hoog te paard binnen rijden. Nee het is een ezelsveulen, waarop hij rijdt. Zeer bescheiden, als iemand die de vrede komt brengen. Verder is het zo, dat dat ezeltje zomaar wordt mee gegeven. ‘De heer heeft het nodig’ . Ja God is iemand die het niet alleen doet, God heeft mensen nodig.
Maar het meest opmerkelijke blijft toch: waar komen al die mensen die staan te juichen vandaan? En ze juichten uit alle macht ! Kennelijk was er een diepe diepe wens, naar een soort verlosser of bevrijder. Iemand die een einde maakt, aan steeds weer overheersingen. Die een einde maakt aan die machtsspelletjes.
Ook vandaag de dag kunnen we ons dat voorstellen, dat verlangen. Wanneer wordt er nu eens bezuinigd, zonder dat de zwaksten de samenleving worden getroffen? Een christelijke vakbond deed een mooi voorstel: loonmatiging in ruil voor het behoud van sociale werkplaatsen.
Er was dus toen en ook nu denk ik, een diep verlangen naar rechtvaardigheid. En het mooie is, de tekst van wat ze roepen: Hosanna, gezegend hij die komt in de naam van de Heer! Als je dat wat vrij vertaalt, staat er: “je krijgt kracht mee, als je op weg bent, de naam van de Eeuwige waar te maken” En die naam staat dan voor rechtvaardigheid, scheef gegroeide verhoudingen recht zetten. Die staat voor bevrijding, mensen bevrijden van ziekte, angst en  zo verder.
Van meerdere kanten krijg je dus kracht mee, om het goede te doen, wat moet worden gedaan, mensen met rechtvaardige handen.

Maar wat moeten we nu met die wat donkere kant van palmpasen? Het volk dat juicht, maar een paar dagen later roept: kruisig hem? Er is nu eenmaal een tegenpool. Zoals Bertolt Brecht die benoemde in de drie stuivers opera. Nur dadurch lebt der Mensch, daß er so gründlich Vergessen kann, daß er ein Mensch doch ist.
De mens is tot van alles in staat, juist omdat hij ook zijn medemenselijkheid kan vergeten. Het meest sprekende voorbeeld daarvan is zinloos geweld.
Veel verder wil ik er niet op in gaan, maar ik denk dat we allemaal iets hebben dat we kunnen vergeten mede menselijk te zijn. Het komt niet uit geduld te hebben met een kind, het is te veel gevraagd om veel aandacht aan ouders te verzorgen, je hebt er geen zin in.

Verwondering is hier dus eerder verbazing, hoe is de mens tot tegenstrijdige dingen in staat. Palmpasen en Bertolt Brecht maken het wat extreem. Maar ik denk dat ieder mens soms barmhartig kan zijn, maar soms ook juist niet. Dat we soms open en kwetsbaar zijn, maar soms hard. Ik denk dat het ons helpt anderen minder snel te veroordelen en eerder naast ze te kunnen staan.

Maar wat is de goede boodschap van de verwondering? Twee dingen wil ik daar over zeggen.
Een van de meest wonderlijke dingen, is dat wij een God hebben, die luistert. Hij neigt zijn oor, staat er in psalm 116. De Eeuwige, die ons als het ware een actieve stilte aanbiedt, waarin het nauwelijks zegbare, boven mag komen. Waarin we zonder enig masker nog mogen praten, vanuit ons binnenste. U heeft dat hopelijk wel eens meegemaakt, iemand die volop aanwezig is, zonder iets te zeggen alle ruimte biedt om je verhaal te doen.
Daarmee zijn we niet een soort speelbal tussen goede en kwade krachten in ons, maar is er een weg tot opening en bevrijding. Tot nieuw perspectief, tot een herijken van de situatie.

Dan is het als tweede nog Die Ander, die ouder, iemand in ons verborgen.
Er zitten zoveel wondertjes in dat lied. Het vuur van het visioen. Dat opeens op kan laaien in ons. Ja, dat ga ik doen, of  gaan we doen !  De eeuwige, die ons weer open ademt, als we bedroefd geworden zijn.
En ons door een nacht van tranen heen haalt en opnieuw mens laat zijn.

Ik sluit af met u toe te wensen, dat u zich vaak blijft verwonderen, hoe goed de Eeuwige kan luisteren. Of die nu boven u of naast is.
dat u zich durft laten inspireren door visioenen en dromen
of dat een zingende lijster, dan wel leeuwerik ons helemaal los maakt, uit de cirkel van ons eigen ik.

Nodiging
Ik wil u dubbel uitnodigen.
In de eerste plaats om zo dadelijk een palmtakje te pakken en in een dubbele rij te gaan staan. Kinderen kunnen dan tussen die rijen door over de rode loper lopen.  De achtersten in de rij lopen dan vervolgens ook naar voren en kunnen dan doorlopen om brood en wijn te delen.

Als tweede nodig ik u uit brood en wijn te delen. Hier in de Duif, is iedereen welkom aan de maaltijd van Christus. U bent welkom om dat wonderlijke visioen van vrede met ons te delen en het gaande te houden. Dus loopt u dadelijk door om brood en wijn te delen.

Gebeden uit de gemeenschap
Eeuwige,
In onze wereld,
die zo aan het veranderen is
willen we vragen
wees aanwezig,
dat het vuur van de visioenen van vrede
meer aanwakkert dan uitdooft
en we wegen vrij maken voor vredestichters.

Dat we ons laten verrassen
door de spontaniteit van het kind in ons
door de kromlijnigheid, die soms helemaal klopt
en door U Eeuwige,
die uitzicht biedt als wij soms geen perspectief meer hebben.

.
Zegenbede
Gezegend ben je als je komt in de naam van de Eeuwige.
Kracht krijg je mee, als je erop uit gaat recht te doen, het goede te doen.
Vragen we daartoe de zegen van de Eeuwige.

Moge de Eeuwige ons zegenen en behoeden,
moge de Eeuwige de glans van Zijn gelaat over ons spreiden
Moge de Eeuwige Zijn gelaat naar ons keren en ons vrede schenken

Archief alle overwegingen 2011 en voorgaande jaren | Archief overwegingen 2012

FV/RG 2012-04-01 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl