Bijdrage: Catrinus Mak
zondag 4 november 2012

Voorganger: Catrinus Mak
Lector: Carolien Maris

Thema: Geef mij een hart dat u van vreugde groet
Viering Allerzielen

Eerste lezing psalm 119: 1-8
Tweede lezing: Marcus 12: 18-27

“ ... Vanuit het zoeken naar de weg, willen we houvast.
Maar ga je nu niet angstvallig aan regels vasthouden,
dat geeft geen bevrijding ...
Laat je geest ruim worden en je hart open ...”

Inleiding

Goedemorgen en van harte welkom ! Welkom in dit huis van de Eeuwige, van zoekers en zieners. Afgelopen dinsdag is Hedwig Buren overleden, hoewel niet onverwacht toch aangrijpend. Welkom met alles wat er daarover door je heen gaat nu, op deze zondag.
Vandaag vieren we Allerzielen, we staan stil bij de mensen die ons ontvallen zijn. Daar gaan we na de geloofsbelijdenis en collecte speciaal aandacht aan geven. Ik zal vast wat over zeggen nu. Als het goed is heeft u bij de tafel van de liturgische boekjes ook kaarten aangetroffen. Op die kaarten kunt u een naam schrijven van een overledene, aan wie u nu veel denkt. Dat kan natuurlijk Hedwig zijn, maar ook iemand anders. U kunt ook meer kaarten nemen en meer namen op schrijven. Tijdens de collecte kunt u die kaart hier naar voren brengen, dan plaatsen we die op deze liturgische tafel.

Het thema van vandaag is “Geef mij een hart dat u met vreugde groet”. Dat is uit psalm 119 vers 13 in de berijmde versie. Mijn moeder, die in 2005 overleed, schreef dat op een schilderij, dat ze maakte over psalm 119. En dat schilderij zien we weer terug op de omslag van ons boekje vandaag.
In deze psalm wordt de vreugde der wet bezongen. Welke wet zult u misschien vragen. Welnu, het gaat niet om de Europese regelgeving, maar om de 10 geboden, de wetten van Mozes.
In de tweede lezing uit Marcus vandaag, horen we van de Sadduceeën. Het lijkt erop dat zij juist wel van de regelgeving zijn, en Jezus gaat met hen in dialoog. Aan de orde komt ook, hoe het nu zit in de hemel. Jezus gaat daar op een bijzondere manier op in.
Meer hierover in de overweging. Ik wens u allen een hele goede viering toe.
Laat ons nu eerst stil worden om ruimte te maken in ons zelf en om de Eeuwige ook verder welkom te heten. Laten we stil zijn.

Overweging

Lieve mensen,

De tien geboden, dat klinkt wel heel ouderwets is het niet? Ja, hoezo, de tien geboden vandaag zult u zeggen. Eerlijk gezegd zou ik er voor vandaag zelf ook niet opgekomen zijn. Toch houd ik graag de gewoonte in ere, om me iets aan te laten reiken van gene zijde. In dit geval de lezingen die in het oecumenisch leesrooster zijn aangegeven voor deze zondag. Psalm 119 en Marcus 12.
In Marcus zijn de Sadduceeën bezig met de regelgeving. En die vinden ze zo belangrijk, dat ze extreme voorbeelden aangeven, om Jezus in het nauw te drijven. Welke wetten gelden er in de hemel, wordt er gevraagd aan Jezus. Jezus geeft aan dat er geen regelgeving nodig is daarboven. Daar is niet langer het spanningsveld van hoe je het Goddelijke vorm moet geven op aarde, wat goed en fout is en ga zo maar door. Daar zijn de mensen engelen en vallen in mijn optiek samen met het Goddelijke.

In psalm 119 gaat het over het gaan van de weg. En de wet, daarvan vormen de zogeheten 10 geboden de basis. En die 10 geboden zijn richtingwijzers voor het gaan van de weg. Een aantal van ons is groot gebracht met een soort strenge 10 geboden. Moet je de 10 geboden ook zo zien..
Als je bijvoorbeeld kijkt hoe de 10 geboden beginnen, dan staat er: Ik ben de Eeuwige, uw God, die u uit het land Egypte, uit de slavernij heeft geleid. Een God van bevrijding dus.  En je moet geen afgoden dienen.
In de eerste plaats kun je de 10 geboden, of beter gezegd, de 10 woorden historisch situationeel duiden. Het volk trok weg uit Egypte. De onderdrukking in die samenleving was van ze afgevallen. Maar dan ontstaat een nieuwe ruimte. En waar heb je je dan aan te houden?
Het is wat van en andere orde, maar toen we hier in deze Duif gemeenschap zeiden, we gaan los van de katholieke moederkerk verder, toen ontstond een nieuwe vrijheid. En daarin zochten we wat we als waardevol beschouwden en wat niet. Soms tot en met regels aan toe. Zo van: er moet altijd een man en een vrouw voorgaan in een viering. En daar zat dan weer de gedachte achter, dat we de gelijkwaardigheid van man en vrouw willen onderstrepen.

Terug naar de 10 woorden. Gij zult geen afgoden dienen. Waarom niet, omdat dat jou zelf als mens klein kan maken en je misschien wel een afgod blindelings gaat volgen. Blindelings, zonder te voelen of het klopt met de wijsheid van je hart.

In eerste instantie klinken dus die 10 geboden als iets strengs. De uitdaging is dus om het stof en de negatieve associaties er af te blazen. Afgestoft kunnen er dan prachtige parels boven komen. En dan nog is het zo, dat er een resonans moet zijn met je hart.
We kennen het gebod, 6 dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen. De zevende dag is een rustdag voor de Eeuwige. Mogen we dan niet werken op zaterdag of op zondag? Nee, het idee erachter is: “de mens moet geen slaaf worden van zijn werk” Dus zorg ervoor, dat er een cesuur is. En praktisch gezien kan het dan heel slim zijn, om die cesuur op zondag te leggen. Een moment van op adem komen.
Het is vrij makkelijk om regels van een traditie over boord te gooien. Maar probeer eens te kijken welke waarden achter die regels zitten. En zijn ze dan nog steeds zo stom en ouderwets. Misschien wel, maar misschien ook niet.

In onze samenleving zijn er niet zoveel gebaande wegen meer. Stel je wilt een dieet volgen. Vroeger had je simpelweg de schijf van 5. Nu heb je talloze opties. Dus af en toe is het lastig dat er niet meer zoveel regels zijn. Of hoe moet je je kinderen nu precies opvoeden. Voor sommige ouders het lastigste maar ook meest dankbare werk.
In onze geloofstraditie zijn schatten te vinden, daar moet je soms moeite voor doen om goed bij te komen. Maar blijf ernaar op zoek. En dan maakt het mij niet zo uit, naar welke traditie je kijkt. Als het maar blijft klikken met je hart.

Ik kan nog een voorbeeld hiervan geven. Ik volg een opleiding Qigong. En daar moeten we allerlei lichaamsoefeningen leren. Dus op een gegeven moment zaten we met de hele klas deze beweging te maken.
Toen zij de juf: Stop maar even. Je bent te serieus bezig. Ga die beweging nu eens lekker groot maken. En laat de levensenergie helemaal door je lichaam stromen.

Vanuit het zoeken naar de weg, willen we houvast. Maar ga je nu niet angstvallig aan regels vasthouden, dat geeft geen bevrijding. Probeer geen nieuwe narrow mindedness te creëren, van zo moet het en niet anders. Maar laat je geest ruim worden en je hart open. Er zijn zoveel schatten en mogelijkheden. God geve het ons, amen.

Stil staan bij hen die zijn overleden

Vandaag gaan we de tafel heel speciaal maken. Het wordt de tafel van het delen. Zoals op iedere zondag, bent u dadelijk bij de collecte van harte uitgenodigd een bijdrage te leveren aan de financiering van de Duif. We moeten onder meer deze prachtige kerk huren. En daarvoor is uw financiële bijdrage van harte welkom.
Vandaag bij allerzielen, wil ik u ook uitnodigen om een naam op te schrijven op een van de kaartjes, voorzover u dat al niet gedaan heeft. Een naam van een persoon die u hier in het bijzonder wilt gedenken. U mag er ook meer dan 1 gedenken.
Terwijl de collecte schaal zo rond gaat, kunt u naar voren komen en uw kaartje of kaartjes naar de tafel brengen. Doe er wel een vouw in, zodat het kaartje rechtop kan staan. Als verwijzing ook naar de opstanding.

Tafel met gedenkkaartjes

Mag u vragen te gaan staan. En ik nodig u uit mee te doen, met een hele korte meditatieve oefening. Maar het hoeft echt niet. Kijk of u zich kunt ontspannen en of u recht op kunt staan. Verbonden tussen hemel en aarde. En richt nu al uw aandacht op de liturgische tafel, op dat wat daar op staat. Proef het als het ware met al uw zintuigen. Het mag ook op 1 speciale kaart daar zijn. Helemaal kijken. Dan draai uw aandacht om, nu gaat u naar binnen, is het daar.
En dan kunt u weer naar buiten met uw aandacht.
Besef dat de Eeuwige voor u uit gaat, om een nieuwe weg te maken, in de situatie die misschien opeens veranderd is;
besef dat de eeuwige onder ons is, om ons te voeden en te steunen
En dat hij achter ons is, om ons te behoeden voor een aanval in de rug
vergeet niet, dat de eeuwige naast ons is. In de buurman of buurvrouw naast je. En dat de Eeuwige kan ontstaan, kan gebeuren, in die verbondenheid van mensen met een open hart naar elkaar.

Nodiging

Jezus doorbrak het wetticisme. Doorbrak achterhaalde regels in zijn tijd. Dat je niet met vrouwen of met buitenlanders zou mogen praten bijvoorbeeld. Hij slechtte de muren tussen mensen. In zijn geest delen we nu brood en wijn met elkaar, om muren te slechten, om te delen, lief en leed, vreugde en pijn. Iedereen die zich opnieuw wil verbinden aan zijn geest is hier in de Duif welkom om brood en wijn te delen.  Komt nu, want alles is gereed.

Gebeden uit de gemeenschap

Ik kan gaan slapen zonder zorgen
want slapend ben ik bij u thuis
Alleen bij U ben ik geborgen
Gij doet mij rusten tot de morgen
en wonen in een veilig huis.

Zegenbede

We gaan allen weer verder dadelijk en de nieuwe week in.
Laten we de zegen van de eeuwige vragen,
om met een open hart onze weg te blijven vervolgen.

Moge de krachtige en tedere ons zegenen en behoeden,
moge de krachtige en tedere de glans van Zijn gelaat over ons spreiden
Moge de krachtige en tedere Zijn gelaat naar ons keren en ons vrede schenken

Archief alle overwegingen 2011 en voorgaande jaren | Archief overwegingen 2012

FV/RG 2012-11-17 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl