WEBAM

Nieuwsbrief 1999 Januari

Inhoud:

· Orkaan Mitch werpt Nicaragua ver terug
· Water in de wijk Acahuanlinca
· Schuldenlast - Armoede - Actie
· De gulle gaven voor Nicaragua
· De eerste indruk van de wijk Larreynaga
· Natuurramp in Nicaragua

Orkaan Mitch werpt Nicaragua ver terug

Zes weken nadat de orkaan Mitch over het land trok, maakt men in Nicaragua de balans op. Het meest aansprekend lijken de cijfers over de doden en de daklozen. Maar veel groter zijn de gevolgen voor de structuur van het land. Een groot deel van de plattelandsbevolking heeft haar middelen van bestaan verloren en de infrastructuur van het land is ernstig aangetast. Er zal een lange tijd van wederopbouw nodig zijn.

De week van 25 oktober 1998 was voor Nicaragua de rampweek. Op dinsdag begon het te regenen en het hield niet meer op. Vier dagen lang hoosde het. Straten, wegen en grote stukken land kwamen blank te staan. De watermassa nam op haar weg naar zee huizen, het asfalt van wegen, bruggen, bomen, dieren en mensen mee. De 4500 mensen, die langs de wand van de vulkaan "Las Casitas" woonden, kregen een dodelijke modderstroom over zich heen toen de kraterwand het begaf.

Pas een week later werd het wereld duidelijk wat de gevolgen van de ramp waren. Op vrijdag 30 oktober was er door de regering Aléman slechts gesproken van ruim 100 doden en 150.000 getroffenen. Hij weigerde toen zelfs de nationale noodtoestand uit te roepen. Een week later moest hij toegeven, dat een ramp met doden en getroffenen zijn land had geteisterd.

Vooral het Noordwesten van het land, dat ligt tegen de grens van Honduras, was er het slechts aan toe. Dit deltagebied had enorm te lijden gehad van de kolkende watermassa. Maar ook op veel andere plaatsen in Nicaragua waren wegen weggeslagen, huizen ingestort en weggespoeld, plantages voor koffie en bananen verwoest. Managua, de hoofdstad, was er relatief goed van af gekomen. Het Meer van Managua was overstroomd en had een groot deel van de aangrenzende wijk onder water gezet (zie ook hierna). Er was veel materiële schade aan huizen, straten en wegen. Er waren gelukkig geen doden gevallen.

Toen de gevolgen van de ramp duidelijk waren, kwam de noodhulp op gang. Vanuit Noord-Amerika en Europa werden hulpgoederen en medicijnen gestuurd. Aanvankelijk kostte het grote moeite om deze op de ergste rampenplaatsen te krijgen; vervoer over de weg was immers onmogelijk geworden. In de loop van de maand november werd een aantal wegen provisorisch hersteld en verliep de distributie beter. Toch bleken politieke tegenstellingen hierbij ook een rol te spelen.

Het grootste probleem van Nicaragua vormt nu echter het feit, dat alles opnieuw opgebouwd moet worden. Hele wijken moeten worden herbouwd, plantages moeten worden heropgericht, gewassen opnieuw ingezaaid, wegen en bruggen moeten worden hersteld. Dit zal jaren in beslag nemen. Er is veel financiële hulp toegezegd, maar het is de vraag of er -na het lenigen van de ergste nood- genoeg geld over zal zijn voor wederopbouw.

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 |

Water in de wijk Acahuanlinca

Vrijwel direct na de dagenlange regenval begon het Meer van Managua te zwellen. Het duurde niet lang of het water bereikte de huizen aan de oevers van het meer. Een deel van de wijk moest worden geëvacueerd. De directrice van het Volksbibliotheek, Maria Elena Bonilla, berichtte over de situatie:

Aanvankelijk zag het er nog niet zo dreigend uit. Maar binnen een week na de eerste regenval stonden de oevers van het Meer van Managua blank. Je kon het waterpeil elk uur hoger zien worden; het watersteeg meters. De angst bij de mensen sloeg toe: "we moeten weg!".

Maar dat evacueren gaat niet zo snel. Waar haal je karren en wagens vandaan om de spullen te vervoeren? En waar moet je heen? Voor het laatste probleem was in Managua snel een oplossing gevonden. De mensen verhuisden naar een 'nieuwe' wijk: Nueva Vida. Een 'nieuwe wijk' betekende in dit geval: een braakliggend stuk land. De huizen moesten door de mensen van de grond af worden opgebouwd. De meesten braken daarom hun huis in Acahualinca af en namen het hout en de platen zoveel mogelijk mee naar de nieuwe plek.

Maria Elena nam zelf het initiatief voor de ontruiming van een kinderdagverblijf. Met het geld van de WEBAM organiseerde ze een vrachtwagen om de afgebroken delen van het gebouw te vervoeren naar de nieuwe wijk toe. De leidsters en de kinderen waren haal al voorgegaan: het water stond tot aan hun knieën. Voor de opbouw van het nieuwe verblijf moesten natuurlijk ook kosten worden gemaakt, die -gelukkig- van de opbrengsten van de collecten in Nederland betaald konden worden.

Nadat Maria Elena de verplaatsing van het kinderdagverblijf had geregeld, heeft zij al haar aandacht verplaatst naar haar contacten buiten Managua. Daar, in het midden van land, waren haar organisatietalent en improvisatievermogen nog meer nodig dan in de stad. Financieel ondersteund door de WEBAM, biedt ze steun bij het herstellen van de schade aan diverse buurtcentra en (kinder)opvanghuizen.

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 |

Schuldenlast - Armoede - Actie

Ongeveer 6 miljard dollar bedraagt Nicaragua's buitenlandse schuldenlast. Elke Nicaraguaanzou 1300 dolar moeten terugbetalen om te voldoen aan de verplichtingen, die het land door middel van leningen is aangegaan. Hoe moet dit nu na de ramp die het land heeft getroffen? Wat zouden wij kunnen doen?

In het kader van de Jubilee 2000-actie wil de WEBAM een oproep doen, om mee te doen aan een wereldwijde handtekeningenactie om de kwijtstelling van schulden te bevorderen. Schuldenlast hangt immers samen met armoede. Schuldenaflossing dwingt arme landen ertoe om hun schaarse middelen aan de schuldeisers over te maken in plaats van deze te besteden aan onderwijs, gezondheidszorg, wegen, landbouw en industrie. Schulden maken het een land onmogelijk te investeren in wederopbouw.

In de Verenigde Staten en Engeland is een initiatief ontstaan om in juni 1999 tijdens de Conferentie van de zeven rijkste landen ter wereld (G 7) in Keulen een petitie ondersteund door twintig miljoen handtekeningen aan te bieden. In deze petitie wordt bepleit:
1. doorbreking van de keten van de schuldenlast. Landen lenen geld, betalen daarover rente en aflossing. Als deze lasten te hoog worden, sluiten ze nieuwe leningen af met als gevolg: hogere rentekosten en zwaardere aflossingen.
2. kwijtschelding van de schuld van de armste landen dor de leiders van de rijke landen en de belangrijkste financiële instellingen, in 'ruil'voor:
3. het opstellen van een lijst door de leiders van deze armste landen, samen met maatschappelijke en kerkelijke organisaties in hun land, met projecten waaraan het door kwijtschelding beschikbare geld zal worden besteed.
4. controle op de kwijtschelding en de besteding van het kwijtgescholden geld aan sociale projecten door de Verenigde Naties.

De petitie roept alle partijen op om de mensonwaardige schuldenverslaving in de toekomst tegen te gaan.

Wat kunt u doen?

· teken de handtekeningkaart - en stimuleer ook vrienden, familie en kennissen te tekenen -
· deze kaarten vindt u in diverse kerken of vraag 'm op bij:
Jubilee 2000 Nederland,
Postbus 19205,
3501 DE Utrecht
tel.: 030-2364903.
Als u een e-mailtje stuurt naar: deduif@xs4all.nl wordt de kaart u eveneens toegezonden.

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 |

De gulle gaven voor Nicaragua

Het Nederlandse volk maakte in totaal 25 miljoen gulden over naar gironummer 800800 om de nood in de Midden-Amerikaanse landen Nicaragua, Honduras, El Salvador en Guatemala te lenigen. De WEBAM kreeg 15 duizend gulden binnen. Ook andere organisaties collecteerden. Hoe zijn deze grote bedragen tot stand gekomen en wat gaat ermee gebeuren?

De landelijke actie ten behoeve van Midden-Amerika die verschillende hulporganisaties via de media opzetten, is een geweldig succes geworden. Binnen enkele dagen was de stand van 20 miljoen gulden bereikt; in de weken erna druppelden nog eens een groot aantal giften binnen. Niet alleen van particulieren, maar ook veel instellingen en bedrijven droegen een steentje bij. Zo bracht in Amsterdam, dat een stedenband met Managua heeft, de gemeentelijke diensten en de gemeente zelf een bedrag van f.200.000,- bij elkaar.

Aan de vooravond van de televisieactie zegde Minister Herfkens van Ontwikkelingssamenwerking toe, dat het op te halen bedrag door haar departement zou worden verdubbeld. Dit zou betekenen, dat 50 miljoen gulden beschikbaar zou zijn. Later bleek dat de toezegging van Minister Herfkens wat snel was gedaan. Zij krabbelde terug door verschillende voorwaarden aan de toezegging te verbinden. De belangrijkste daarvan was, dat het geld uitsluitend voor noodhulp zou worden gebruikt en binnen het jaar besteed zou moeten zijn. Omdat het geld juist nodig is voor meer duurzame hulp bij de wederopbouw, hebben veelorganisaties hier protest tegen getekend.

De bij de WEBAM aangesloten kerkelijke groepen haalden via collecten 10.000 gulden op. Daarnaast kwam er nog eens een bedrag van 9.000 gulden aan giften binnen. Direct na aankomst van de eerste giften konden wij 1000 dollar beschikbaar stellen aan de getroffenen in de wijk Acahualinca aan de rand van het Meer van Managua. Ook aan de ergst getroffen families in de parochie La Merced in de wijk Larreynaga konden we een zelfde bedrag toezeggen. Daarnaast wilden we graag deelnemen aan de verdubbelingspot van Minister Herfkens. We hopen, dat het met onze 5.000 gulden mogelijk zal zijn om 10.000 gulden te investeren in wederopbouwprojecten. Het overige bedrag -nog ongeveer 10.000 gulden- hebben we tijdelijk op de bank geparkeerd in afwachting van aanvragen van onze contactpersonen in Nicaragua: Maria Elena Bonilla (van de Volksbibliotheek) en padre Antonio Castro (pastor van de parochie La Merced). We verwachten deze aanvragen binnenkort; beiden leggen momenteel contacten met groepen en families in het midden en oosten van het land, die ernstig getroffen zijn door de orkaan.

Overinvestering is het gevaar dat Midden-Amerika nu bedreigt. De grote bedragen die u ineens beschikbaar zijn en de druk om zo snel mogelijk tastbaar resultaat aan de wereld te laten zien, leiden in een aantal gevallen tot onverantwoorde investeringen. Het standpunt van de WEBAM is dat op planmatige en democratische wijze projecten tot stand moeten komen, die buitenstaanders -zoals de WEBAM en de achterliggende kerken- (mee)financieren. Dat mag best even tijd duren!

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 |

De eerste indruk van de wijk Larreynaga

16 November kwam Petra Mijnssen, lid van een WEBAM-werkgroep, aan in Managua. Ze gaat een half jaar in de wijk Larreynaga ondersteunend pastoraal werk doen en elders in de stad de hulpverlening aan zwervers en verslaafden ondersteunen.
Hier volgen haar eerste indrukken van de wijk Larreynaga, de wijk waarin de parochie Nuestra Senora de la Merced ligt. Met deze parochie is de WEBAM sinds vorig jaar een uitwisselingsrelatie aangegaan.

"Het leven op straat, de huizen, het verkeer, alles is totaal anders dan ik gewend ben. Temperamentvol warm, veel handel op straat, langs de kant van de weg en bovenal heel veel armoede in alle gradaties. Want tussen een krot en een behoorlijk huis zijn er nog veel variaties mogelijk. Barrio Larreynaga is een heel eenvoudige wijk met veel armoede. Alles is oud, veel gaten en kieren. De mensen zelf zijn heel gastvrij. Er is genoeg eten voor iedereen, maar daarmee houdt het ook zo'n beetje op. Binnen de gezinnen in de wijk zijn veel problemen. Veel oma's voeden hun kleinkinderen op; de moeders zijn jong, de vaders wonen elders, dat is het patroon. Er komt veel geweld in de gezinnen voor.

De parochie is een van participatie van parochianen, al moet ik erbij zeggen dat het vooral de vrouwen zijn die actief zijn in de parochie. Ik heb al deelgenomen aan een bijbelstudiegroep en aan de parochievergadering. Ik ben betrokken bij de eerste communie van de kinderen van de parochie op 13 december. Er worden ook cursussen gegeven, waaronder een computercursus door een technologiestudent. Financiële problemen vormen echter iedere keer een struikelblok voor de voortgang".

Petra Mijnssen.

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 |

Natuurramp in Nicaragua; wanneer de laatste ?

Vlak voordat ik half oktober naar Indonesië vertrok, had ik contact met Rafaël, een boer uit Honduras. Hij zei: "Het is beangstigend; het drinkwater uit de grond is niet meer schoon. De mogelijkheid om natuurlijke gewassen te telen wordt ons door agribusiness ontnomen. Ook speelt het gebrek aan infrastructuur ons parten. Werken en leven volgens de natuurlijke methoden; dat is toch ons recht?"

Een week later was de ramp daar. Waarom, waardoor ? Nicaragua ligt op een aardbreuklijn; het is gevoelig voor vulkanische uitbarstingen. Daarnaast is er een steeds kleinere areaal aan bos en wildernis. Ontginning en ontbossing hebben de ecologische structuur geweld aangedaan; de natuur kan het water niet meer herbergen. We kennen deze situatie ook van Bangladesh.

We moeten helpen. Veel! Laten wij dat ook doen met het oog op reële en natuurlijke bestaanswijze. Vooral gericht op vruchten van een nieuwe aarde, geënt op toekomst en samenhang van elke vierkante meter.
Wil Braakman.

| Inhoud Nieuwsbrief Januari 1999 | Introductie WEBAM | Basisgemeente "De Duif " |

RG 2005-02-06 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl