Thema: 31/5/98 Pinksteren
Lezingen
Gen11:1-9
Hand.2:1-11
Joh.20:19-23
Inleiding
Pinksteren is een feest vol symboliek en verschillende betekenissen.
1.Oorspronkelijk was het een oogstfeest dat het einde van de Graanoogst en
het begin van de fruitoogst markeerde.(Ex 34:22) Men herdacht tevens de eerste
oogst in het beloofde land op de 50ste dag na Pesach. (Lev.23:9-17) Die eerste
oogst werd geofferd uit dank voor God die hen had weggevoerd uit de
slavernij.
2.Later werd het een feestdag waarop de wetgeving op de Sinai werd herdacht.
Een feest van de verbondsvernieuwing. (Ex.19)
3.De profeet Joël (3:1-5) schreef dat één van de voortekenen
die de 'dag van de Heer' zal aankondigen en inluiden het uitstorten van Gods
geest is over iedereen, zonder onderscheid, mannen en vrouwen, ouderen en
jongeren. Deze profetie komt terug in het christelijke Pinksterfeest.
4.Het Christelijke Pinksterfeest valt 50 dagen na Pasen.
Symbolisch misschien ook een oogstfeest. De leerlingen plukten de vruchten
die op Pasen gezaaid waren.
Hoewel in het vierde evangelie, waar we vandaag uit lezen, Pasen en Pinksteren
op één dag vallen. (het kan dus toch) De verbondenheid tussen
Pasen en Pinsteren wordt daardoor alleen nog maar groter. Het is misschien
ook een verbondsvernieuwing. Waarin vernieuwde communicatie opgang kwam.
Veel symbolen, de herkomst en betekenis van dit feest lopen door elkaar heen.
Er zijn dan ook zoveel verschillende mogelijkheden om het pinksterfeest te
interpreteren.
Een ieder probeert in zijn of haar woorden iets uit te leggen wat naar mijn
mening niet in woorden te vatten is; de heilige Geest.
De symbolen kunnen niet in zijn geheel verwijzen naar de heilige Geest. Ze
wordt erdoor deels voor ons ontsloten, onthuld, geopenbaard. Een stukje van
de goddelijke werkelijkheid verschijnt hierdoor midden in onze zichtbare
werkelijkheid.
Een symbool is draagster van vele betekenissen. En er is altijd een 'meer'
dat boven het symbool zelf uitwijst, een overschot aan betekenis.
Zo kan een feest door verschillende mensen verschillend gevierd worden met
ieder hun eigen symboliek om dat uit te drukken wat zo moeilijk te benoemen
is in woorden.
En Pinksteren gaat over: elkaar verstaan. En dat zit 'm vaak niet in woorden
of symbolen, misschien wel helemaal niet, dat komt recht uit het hart.
Overweging
Het is niet te vatten in een enkel symbool. Het staat nergens beschreven.
Het komt van binnen uit. En het is in ieder van ons aanwezig. Pinksteren
gaat over het herkennen, beseffen, elkaar aanvuren en uitdragen in die
geest.
Johannes vertelt ons over de leerlingen, die voordat de heilige geest uitgestort
was elkaar zo heel hard nodig hadden. Ze waren er toen net zo aan toe als
de joden in de woestijn bij de berg Sinai, eeuwen eerder, toen Mozes de berg
opgegaan was om van God de tien woorden in ontvangst te nemen. Toen voelden
die mensen zich ook volledig stuurloos en verlaten.
Zij voeren tot die tijd letterlijk blind op hun leiders en nu dachten ze
er alleen voor te staan.
Op die Pinksterdag waren er veel vrome gelovige joden in de stad voor de
viering van het wekenfeest, het oogstfeest. De leerlingen zaten bang voor
wat komen zou, bijeen in een huis. Maar op die dag, nadat Jezus aan hen
verschenen was, durven ze weer de straat op te gaan. Aangevuurd door de heilige
Geest. Jezus had het evangelie voor hen samengevat in één woord,
Vrede!
Met dat universele verlangen konden ze de straat wel op.
Met Pasen was er gezaaid en een nieuw leven begonnen en nu 50 dagen laten
was de tijd rijp voor de oogst. En vooral het verdelen van die oogst. En
Jezus stuurde hen naar buiten met de bemoediging dat zij er toch niet alleen
voor stonden.
Buiten kwamen de Joden, vrome mannen uit allerlei windstreken, kwamen naar
hen toe om naar hen te luisteren; en ze waren vol verbazing. De apostelen
waren afkomstig uit Galilea. Zij waren verbaast dat zij een taal spraken
die zij verstonden? Galilea, was voor vrome joden de streek van de heidenen.
Daar woonden wat vissers rondom het meer. Zij werden beschouwd als ongeletterden
die niet thuis waren in de bijbel, en dus geen gesprekspartners omdat ze
de schriften niet konden lezen; die spraken hun taal dus niet.
Net zo als in babel konden deze mensen elkaar, tot dan toe, niet verstaan.
Wellicht heeft Lucas het gebeuren tijdens Pinsteren gezien als een omdraaiing
van het verhaal van de toren van Babel. In het verhaal van de toren van Babel
wordt vertelt hoe menselijke hoogmoed leidde tot het spreken van verschillende
talen, wat tot verdeeldheid in de wereld leidde. De verkondiging van het
evangelie, dat voor iedereen te begrijpen is, moet de oorspronkelijke harmonie
in een nieuwe gemeenschap herstellen.
Daarvoor hoef je niet iemands landstaal te spreken of bijzonder geletterd
te zijn. Dat is die taal die je van binnenuit aanspreekt en aanvuurd. Hildegard
von Bingen één van de opmerkelijkste vrouwen uit de middeleeuwen,
een Benedictines en arts, werd niet tot wat zij was door studie. Zij schreef
in één van haar brieven die zij richtte aan geestelijk en
wereldlijke leiders: "Alleen kan ik eenvoudig lezen, maar niet de tekst ontleden,
want ik ben een ongeletterd mens, zonder enig uitwendig onderricht. Maar
binnen in mijn ziel versta ik en daarom spreek ik tot u".
'Pinksteren gebeurt daar waar mensen elkaar aanvuren en dan plotseling anderen
in dezelfde taal horen spreken. Bijvoorbeeld: wanneer christenen niet-christenen
horen spreken over vrede en gerechtigheid;
Pinksteren gebeurt daar waar mensen anderen op dezelfde manier zorg zien
gragen voor hun medemens. Zij spreken dezelfde taal.'
Maar zijn we dan niet nog steeds in Babel? De heilige Geest mag dan wel in
ons wonen, maar er naar willen handelen dat is iets anders.
Niet iedereen spreekt die taal van liefde, van vrede en gerechtigheid. Omdat
hoogmoed nog steeds de boventoon voert.
Daar waar oorlogen worden uitgevochten, corruptie is en stilzwijgend misstanden
worden toegelaten. En daardoor het werk van anderen, die wel willen omzien
naar hun naaste, onmogelijk wordt gemaakt.
Ik heb bijna anderhalf jaar voor het Foster Parents Plan mogen werken. En
wat boze tongen ook mogen beweren, ik ben nog steeds overtuigt van hun goede
werk.
Maar in Colombia, Sierra Leone, Haiti, Sudan en nu ook Indonesië hebben
ze het werk, hopelijk tijdelijk, moeten staken vanwege oorlogsgeweld of dreiging.
Daar wordt kapot gemaakt wat zo moeizaam was opgebouwd omdat sommigen meer
macht willen hebben, rijk willen worden. Dan gaat eer en glorie van enkelen
dus voorbij aan diegene die het het hardst nodig hebben.
Ik geef u de woorden van een zes jarig kind :
"'t Verschil tussen 'n mens en 'n engel is heel makkelijk. Bij 'n engel zit
het meeste aan de binnenkant en bij 'n mens aan de buitenkant."
Het is het handelen naar de Geest wat ook in kerken soms wordt vergeten.
Maar al te vaak gaat het ook hier om de buitenkant.
De Heer Scholten, van vluchtelingenwerk Nederland zei op de Kerkendag : "De
kerk is niet alleen God loven en prijzen, dat hoort er ook bij, maar precies
en ook niet minder, zegt het evangelie, kijken naar je naaste en die naaste
liefhebben als jezelf."
En dat komt heus van binnenuit.
Laten wij met elkaar een taal van hoop en vrede spreken.
En daar niet mee wachten tot Pasen en Pinksteren weer op één
dag vallen.
Leef naar wat daar binnenin zit
en wacht tot dat het naar buiten mag.
dan worden wensdromen waar.
Amen
| Archief/Bijdragen
| Alet's "Hoofdpagina" |