Lezingen:
Lieve mensen!
Corstiaan en ik heten U allen hartelijk welkom in deze dienst.
Vooral de mensen die de vaste kern vormen en zich Duiven noemen.
Maar ook diegenen die zomaar eens komen kijken naar wat de Duif
met zijn gedemocratiseerde structuur te bieden heeft.
Vandaag wijken we af van het bijbelrooster, op mijn verzoek. Ik
loop al een week of zes met het thema "Geniet van het leven"
in gedachten. Het liedje van Pisuisse, een theaterman uit de dertiger
jaren, is nog wat uitdagender: "Mens durf te leven".
Ik geloof dat het een talent of, zo U wilt, een gave van God is
als je dat kunt.
We hebben het afgelopen jaar veel verdriet in de Duif gehad. Mensen
die hun dierbaren zijn kwijtgeraakt, maar ook mensen met chronische
ziektes, operaties en mensen met problemen in hun werk. En dan
toch: geniet van het leven. Misschien juist, omdat het zo moeilijk
is.
Ik hoop dat onze teksten, onze liederen en gebeden daartoe zullen
bijdragen.
Psalm 104 is een prachtig loflied op de natuur, en na 3500 jaar
spreekt hij mij nog steeds aan. God als de schepper van de natuur.
Het evangelie van Lukas roept ons op om niet bezorgd te zijn,
dat is een gave en een opgave.
Ik wens ons een goed en bemoedigend uur.
Het onderwerp dat we vandaag aansnijden kent minstens twee
valkuilen.
Ter rechterzijde: dat je in een Pinkstergemeente-achtige stemming
vervalt. Mijn kinderen leerden op de kleuterschool het liedje
"Blij-blij, mijn hartje is altijd blij, want Jezus is een
vriend van mij, daarom is mijn jonge hartje altijd blij".
Zó geloof ik niet dat het gaat.
Ter linkerzijde: doe maar alles wat God verboden heeft en bekommer
je niet om je naaste, noch om God of gebod. Dat is ook niet de
juiste weg.
Maar hoe dan wel? Laten we eens naar Psalm 104 kijken. Het begint
met Looft de Heer, hoe ontzaglijk zijt Gij. God die de aarde en
haar bewoners geschapen heeft en verzorgt. Alles is van hem afhankelijk.
God geeft voedsel en ademtocht, waardoor zij ontstaan. Van Zijn
rijkdom is de aarde vervuld.
Kortom, alles is van Hem afhankelijk en behoort hem toe. Uiteindelijk
spreekt de psalmist de verwachting uit dat de "bozen"
het kwaad vergaat. Dan komt het Godsrijk op aarde.
Nu voor veel mensen de zomervakantie achter de rug is en ze genoten
hebben van de natuur, dat kan zijn in Frankrijk, in de bergen,
of dichtbij in het Vondelpark, aan de grachten of in het Amsterdamse
bos, vroeg ik in de voorbereidingsgroep of ze onbezorgder werden
in de natuur.
Ikzelf ervaar dat wel zo. Vroeger kampeerde ik veel, je was de
hele dag buiten en het leek wel alsof je hoofd schoner werd, geen
bezorgdheden meer. Gewoon de tijd nemen voor elkaar en genieten.
Ook mensen van de groep kunnen tijdens hun vakantie hun zorgen
van zich af laten vallen. Dat kan in de natuur maar ook in een
stad. In Parijs b.v. Je loopt door die stad en je hoeft nergens
op tijd te zijn. Je ziet en geniet van mooie dingen. Ook heel
dichtbij, op het Begijnhof, kun je als je barst van de zorgen
tot rust komen. Je mediteert wat op een bankje en in de kapel
ga je een kaarsje branden.
In Lukas 12 spoort Jezus zijn discipelen aan om niet bezorgd te
zijn en hij verwijst naar de vogelen des hemels. God voedt ze.
Zo zorgt God ook voor zijn mensen. Je kunt wel blijven tobben,
maar je kunt aan je levensweg geen el toevoegen.
Ik denk dat onbezorgd zijn en van het leven genieten een gave
en een opgave is. Wij mensen hebben vaak redenen genoeg om ons
zorgen te maken.
Ons werk lukt niet zoals we dat graag willen. We kijken uit naar
de vriend of de vriendin die we zo missen of onze gezondheid is
niet zoals we graag zouden willen.
Het is mijn ervaring dat sommige mensen die ik ken de gave hebben
om zich over dat gemis heen te zetten. Ze ondernemen van alles
om hun verdriet te boven ge komen.
Geen zorgen maken, maar durven te leven is ook een opgave. Een
vertrouwen in God, die je leven leidt. Je kunt het ook leren volgens
mij. Soms door schade en schande.
Toen ik tweeëntwintig jaar was had ik mijn levensplan goed
voor elkaar. Ik zou trouwen met de liefste man van de wereld.
Ik zou mijn studie afmaken, kinderen krijgen en een betaalde baan.
Dertien jaar later bleek de liefste man voor mij niet meer de
liefste te zijn. Er waren drie kinderen die alle aandacht opeisten
en van studie kwam niets terecht. Zo gaat het geloof ik met ieder
van ons. Steeds weer moet je inspelen op veranderende omstandigheden.
En dan is het "je geen zorgen maken" moeilijk.
Maar er zijn nu eenmaal in een mensenleven problemen die niet
oplosbaar zijn. Dan is het levenskunst om die te accepteren en
te trachten toch gelukkig te zijn. Je kunt je er het beste mee
verzoenen. Je komt verder in je leven en in je levenswijsheid
als je je zorgen kunt hanteren, als je oplossingen kunt bedenken
- zo kun je nieuwe talenten in jezelf aanboren, waardoor je ook
weer ruimte krijgt om nieuwe dingen te ondernemen.
Als je je geen zorgen maakt, kun je je energie besteden aan andere
dingen. Jezus zegt: Zoekt het Rijk Gods. En dat betekent o.a.
zoeken waar je je nog in kunt zetten voor vrede en gerechtigheid,
voor mensen die aandacht nodig hebben, voor armen die hulp nodig
hebben. Er zijn mensen die niet boven hun zorgen uitkomen. Die
erin blijven zitten. Vaak noemen we dat een depressie. En dat
is echt een ziekte. Het vereenzaamt je en je voelt je ellendig.
Soms zo ellendig dat je wel dood wilt en daartoe ook pogingen
onderneemt. Het is moeilijk om te helpen. Iemand toch blijven
bezoeken en aandacht geven is het beste wat je kunt doen.
Gelukkig kunnen deze depressies overgaan door goede behandeling
en anti-depressiva, maar het is een zwaar lijden - deze ziekte.
Onbezorgheid, genieten van het leven en durven leven is een gave
van God. En een vertrouwen dat Hij je leven leidt. Geniet ervan.
Amen.