Amos treedt op tegen de situatie met heel scherpe woorden.
Hij maakt duidelijk, dat God zulke toestanden niet ongestraft
zal laten. Helaas vallen zijn uitspraken niet in goede aarde bij
de politieke leiders. Einde verhaal!
Zijn uitspraken waren waarschijnlijk zo van belang, dat ze opgeschreven
zijn. Misschien kunnen wij daar iets van opsteken! Luister dan
toch, jullie zijn zo verkeerd bezig. Armen uitbuiten, weerlozen
vernietigen. Wat denken jullie daarmee te bereiken? Alleen jezelf
verrijken ten koste van die mensen.
Ik -die zoveel eeuwen later leef- verbaas me er steeds meer over,
dat er niet zoveel veranderd is in het leven. Het verschil tussen
rijken en armen blijft even groot, of wordt zelfs groter! Geen
wonder dat er mensen zijn die het niet meer nemen en die zich
dingen gaan toeëigenen waar ze naar onze maatstaven geen
recht op hebben. En natuurlijk, als ze gepakt worden moeten ze
daarvoor boeten. Is dat terecht en moet het recht zijn loop hebben?
Welk recht ? Bisschop Muskens geeft aan, dat als je geen brood
meer kunt kopen, mag je het wegnemen! Het heeft in elk geval zoveel
stof doen opwaaien, dat de regering zich ermee is gaan bemoeien.
Resultaat? Men praat erover ...
De laatste aanwijzingen aan Timoteus. Je moet de rijken op het hart drukken niet hoogmoedig te zijn en de hoop niet stellen op zoiets onzekers als rijkdom, maar op God. Wel doen en rijk worden door goede werken. Op die manier bouw je aan een veilige toekomst, een belegging zogezegd. Ik weet dat dat ook gebeurt. Dat er mensen zijn, die anderen laten mee genieten van hun rijkdom. En rijkdom is niet alleen bezit, maar ook kennis, wijsheid, milddadigheid. Niet de ander onderuit halen door harde woorden of de mond snoeren!
Jezus spreekt in gelijkenissen volgens het evangelie van Lucas.
Over de rijke man en de arme Lazarus. De arme Lazarus krijgt een
rijkelui's leven als beloning en die rijke man wordt gepijnigd!
Waarom ? Zullen de armen onder ons beloond worden, omdat ze arm
zijn? Na dit leven? En de rijken gestraft, omdat ze rijk zijn?
Dat wil er bij mij niet in. Dat kan Gods bedoeling niet zijn!
Waarom ben ik in een gezin terecht gekomen met 9 kinderen, waar
ik geen zeggenschap over had; en mijn vriendinnetje bij ouders
die een banketbakkerij hadden, als enig kind? Die hadden het in
mijn ogen stukken rijker dan ik Gelukkig waren het aardige mensen
en kreeg ik wel eens een koekje; maar daar gaat het niet om. Als
die rijke man de geschriften van Mozes en de Profeten had geëerbiedigd,
dan was er niets aan de hand geweest; dan was hij wel opgenomen
geweest. En die arme man heeft waarschijnlijk niet de kans gehad
om iets anders te kunnen doen dan bedelen. Ik denk, dat je hand
ophouden voor een aalmoes geen lolletje is. Nu zijn er instellingen
en huizen om dak- en thuislozen op te vangen. Mits ze dan ook
willen! Een mens is niet geboren om in een dwangbuis gestopt te
worden. Vrijheid is een groot goed. Vrijheid om in een huis te
wonen, vrijheid om te gaan zwerven over de wereld. In de praktijk
komt er van echte vrijheid niet zoveel terecht. We moeten werken
- veel en lang - en alles moet in zo kort mogelijke tijd voor
elkaar zijn! Terwijl de ander zich suf solliciteert om maar te
kunnen werken en dat lukt niet! Het verschil tussen armen en rijken
blijft even groot of wordt zelfs groter. Niemand is echt gelukkig
met de situatie. Wat moet er gebeuren om hierin evenwicht te krijgen?
Zoveel hoofden, zoveel zinnen. Maar recht op eten en leven hebben
we allemaal. Niet een handje rijst per dag, maar ook niet overvolle
borden met luxe hapjes. Je hoeft niet te zeggen "ik heb niets"
want ook van niets kun je delen! Alleen al je gezelschap, aandacht,
een woordje kan al voldoende zijn.
Bezit en rijkdom is geen garantie voor geluk. Geluk zit in
je, liefde zit in je. En als je daarvan deelt zie je op zijn minste
blije gezichten. God zal ons nooit beoordelen naar bezit en goederen.
Dat doen de mensen wel. Maar hoe heb jij geleefd? En als het goed
is krijgen we steeds weer een nieuwe kans om er wat van te maken,
zodat God niet alleen hoeft te oordelen. Maar ons goedmoedig en
lankmoedig bijstaat in al ons doen en laten!
Amen.