Bijdrage Catrinus Mak, viering 23 mei 2004
 
 

Voorganger: Diana Vernooij en

Gastvoorganger: Catrinus Mak - overweging. (foto)

 
 

 

Themaviering over Psalmen.

Lezingen

Psalm 25

Joh. 8; 2-11

         
 

Opening

Naar U, Aanwezige, die liefde geeft en vraagt,

U, die onze liefde wil ontvangen

om weer in ons het leven door te geven,

naar u Heer, keren wij hier ons toe.

Wij, die welhaast ten hele dwalen,

worden door U die wij de Onze Vader noemen

op dit uur zacht maar dwingend geroepen

en gevraagd om vrucht te dragen.

 

Om U Levende, vieren wij brood en wijn en woord.

Niet zomaar zijn wij hier,

wij willen eerlijk en oprecht elkaar ontmoeten

in de naam van de Vader

en de Zoon en de Heilige Geest. Amen

 

Inleiding.

Vandaag is het de 6 e zondag na Pasen en de zondag na Hemelvaart. Een periode om extra bezig te zijn om de Geest zoals die was in Jezus, levend te houden. Vandaag doen we dat op een wat ongebruikelijke manier. We volgen niet het reguliere leesrooster, maar een psalm staat centraal. Psalmen zijn bijzonder. Niet alleen omdat ze al vele eeuwen worden gezongen en doorgegeven. Maar ook om daarin te ervaren en te ontdekken valt, hoe het geloofsleven van mensen in elkaar steekt. Hoe dat heeft gewerkt. Hoe God voor mensen levend werd. Vandaag wil ik u meenemen naar de wereld van psalm 25, om te zien en te bevoelen wat daar eigenlijk gebeurt. “Ik veilig mij in jou” heb ik als thema gekozen. Dat is een kernzin uit psalm 25. Ga ik in de overweging nader op in. Het thema van psalm 25 hangt ook sterk samen met”de weg kwijt zijn, in de fout gaan” en wat dan te doen. Vandaar dat de lezing uit Johannes erbij is genomen. De derde lezing komt uit een psalmschrift van Laititia Aernink en Kees Waaijman, en is een inkleuring van het thema.

Laten we nu een moment stil staan bij wat er ons leeft, ruimte maken voor ons hart en voor de Eeuwige in ons.

 

Eeuwige God

U die met ons meegaat

Wij bidden u voor ontferming voor deze wereld

Ontferm u over deze wereld

Waar mensen in het groot of in het klein soms de weg zo erg kwijt zijn geraakt

Deze wereld, die kraakt van geweld en leed

Die vaak door hardheid en meedogenloosheid onder de voeten gelopen wordt

Sterk ons, om uw Naam hoog te houden

en uw wegen te gaan.

Amen.

 

 
       
 

Overweging.

Gemeente van Christus, lieve mensen,

 

Een maand geleden ongeveer, bespraken we psalm 25 in een groepje van zes Duiven. Een van de eerste reacties was: wat een heftig psalm, eigenlijk is die psalmist toch wel een zielig figuur. Constant maar weer roept ie God te hulp. En dat gedoe over die zonden…..

Een paar opmerkingen, waar een hele wereld achter zit. Als je leest, met name in de tweede helft van de psalm, valt inderdaad te constateren dat de psalmist uitdrukkelijk vraag aan de Eeuwige om hem te hulp te komen. Hij of misschien was het een zij, zegt: ik ben hulpeloos, red mij. Vergeef mijn zonden, vele vijanden haten mij met dodelijke haat.

Iemand die om hulp vraagt, is die zielig? Ik denk dat velen van ons het moeilijk vinden, om hulp te vragen. Niet voor alles, maar wel voor sommige dingen. We kunnen ons schamen voor iets wat we niet kunnen, wat misschien een boel andere mensen wel kunnen. Je hoort immers niet zwak of dom over te komen, dus soms modderen we zelf liever voort, dan dat we gewoon vragen om te helpen. Zelf heb ik dat met klusjes in huis. Dan moet ik een koelkast ergens neerzetten, 1,5 meter hoog in dit geval en dan zou het handig zijn dat iemand daarbij helpt. Maar wat doe ik, ik construeer met een kist en een stoel en een kist zo'n constructie, dat ik het alleen net kan. Maar ik vraag geen hulp. Dat komt dan, omdat ik me wat alleen voel, het ergens pijnlijk vind geen huisgenoot of partner te hebben die mij daarbij helpt, en dan vraag ik het toch maar niet aan de buurman. Omdat ik niet zwak of alleen wil overkomen……

 

Als je Psalm 25 wat verder bekijkt, zie je er een wisselwerking in. De psalmist dicht aan de Eeuwige kwaliteiten toe (U bent mijn God, degene die U ontrouw is zal te schande staan etc.)

en daarna komt steeds weer een verzoek een smeekbede. Dat komt tot een climax, tweederde in de psalm. Op het moment dat de Psalmist de grootsheid van Eeuwige heeft uitgesproken, dan durft hij ook zijn diepste hulpeloosheid te bekennen.

 

Het niet meer weten, geen uitweg meer zien, bang het fout gedaan te hebben, dat alles kan en mens zodanig angstig en verkrampt maken, dat er op dat moment niets meer kan. Waaijman heeft het over de verkreukelde mens. Krampachtig half in elkaar gedraaid. En die krampachtig gekreukelde mens is het, die bij de Eeuwige veiligheid en bescherming zoekt. Op U vertrouw ik, beschaam mij niet. Of zoals Waaijman er prachtig nieuwe woorden aan geeft: Ik veilig mij in jou. Naar jou kom ik toe, om me veilig te voelen bij jou.

Wetend gedragen te worden, wetend gezien en gevoeld te worden, wetend niet veroordeeld en afgekeurd te worden, komt de psalmist bij de Eeuwige.

Het is die intieme vertrouwensrelatie die wordt opgebouwd in de psalm en die tot ontkramping en bevrijding leidt.

 

Twee belangrijke zaken komen hierin naar voren. Ten eerste zie je de opbouw in de psalm. De Eeuwige is niet zomaar een bepaalde instantie of zo, die altijd hetzelfde is en op dezelfde manier aanwezig is. Die ergens al dan niet aan de touwtjes trekt. Maar in en door de interactie, doordat de Eeuwige tot leven wordt gebracht, door het noemen van Zijn Naam, komt er werking. Pas dan krijgt Hij zeggingskracht. Pas dan gebeurt er iets. Dus als wij willen, dat er iets van de Eeuwige uitgaat, dan zullen wij in beweging moeten komen.

 

Het tweede belangrijke punt is, dat er iets als veiligheid nodig is, om de mens die vast gelopen is, of die het niet meer weet, bevrijding te kunnen bieden. Het oordeel, de afwijzing, of je die nu van anderen krijgt of dat je jezelf veroordeeld, kan een mens kompleet klem zetten.

 

In Johannes zien we hoe Jezus een overspelige vrouw uit de beklemming van de veroordeling haalt. Jezus wordt uitgedaagd om mee te doen aan een veroordeling. Welke ogen zullen de omstanders op de vrouw hebben gericht? Het is raadselachtig waarom Jezus antwoord, door in het zand te schrijven. En dan NIET vermeld wordt, wat hij daar opschreef. In ieder geval zullen de ogen van de menigte niet meer op die vrouw zijn gericht, maar op de letters in het zand. Daarmee moet iets van een beklemming zijn doorbroken. Moet wellicht dat wat geschreven staat in de wetten van Mozes worden gerelativeerd. Of moeten de mensen een soort beweging van inkeer hebben gemaakt. Een voorbereiding voor Jezus om zijn volgende stap te zetten: Wie zonder zonden is, werpe de eerste steen. Als laatste lezen we, dat Jezus de vrouw maant niet langer te zondigen.

 

Lieve mensen, we hebben wellicht allemaal iets in ons, dat de wereld perfect moet zijn, en als dat al niet het geval is, dan moet er toch een perfecte God zijn die ingrijpt. Artsen, ouders en managers moeten het altijd goed doen, en mijn partner moet altijd van me houden. Ook de treinen moeten stipt op tijd rijden en oh ja, je bent alleen een echte Nederlander als je helemaal geïntegreerd bent. U heeft wellicht gehoord, dat er weer verder gaande plannen zijn, om de integratie in Nederland te organiseren en te meten. Zo zouden mensen die willen wonen in Nederland eerst een inburgeringsexamen moeten doen en moeten laten zien op welke scholen hun kinderen gaan en zo. Mocht uit het inburgeringsexamen blijken, dat je niet goed geïntegreerd bent, dan wordt je niet gestenigd, maar gewoon terug gestuurd naar het land dat je bent ontvlucht. Als minister Verdonck haar zin krijgt, zullen er binnenkort weer mensen in Nederland gestenigd worden.

 

De kunst is, om uit te gaan van het kwetsbare en niet van het volmaakte. Om om te gaan met broze en kwetsbare dingen, die soms mooi en misschien af en toe heel lelijk zijn. Om te vertrouwen, dat het goed kan komen, ook al is het niet perfect. God geve het ons, dat we liefdevol met het broze, kwestbare van onszelf, de ander en deze wereld om gaan. Amen.

 

 


       
 

Nodiging

Ik wil u van harte uitnodigen om deel te nemen aan de maaltijd, zoals Christus die is begonnen. Kom, want alles staat gereed. Ontvangt het brood uit de hemel en drink uit de beker van verbondenheid. En weet u opnieuw een levend kind van God.

 

 

Gebeden uit de gemeenschap

God van Israël, U die onze God bent

Geef dat wij door Uw Geest de ware houding tegenover U en elkaar mogen vinden

Opdat wij in vrede met U en elkaar mogen leven

Amen

 

Eeuwige

Niet wij mensen zijn de maatstaf,

Maar uw oneindige goedheid behoren we na te streven

Voor ons is dat veel gevraagd en misschien onhaalbaar.

Uw woorden die ook door uw Zoon Jezus tot ons gekomen zijn,

dienen ons tot voorbeeld.

Geef dat wij in ons dagelijks handelen steeds nadenken

over respect voor en welzijn van de ander

Opdat wij door ons doen en laten proberen deze aarde om te vormen

tot een oprechte wereld.

 

God van liefde en ontferming,

U die groter zijt dan ons hart

Bij wij wij welkom zijn in onze kwetsbaarheid

en met onze onzekerheden,

geef dat we mild en ruimhartig naar anderen kunnen zijn

zodat er meer ruimte onstaat

voor samen leven.

 

Zegenbede.

Lieve mensen, we zijn aan het eind van deze dienst gekomen. Wees welkom bij de koffie en laat ons deze week bewust van onze kwetsbaarheid ingaan en de zegen vragen van de Eeuwige om zacht te blijven:

Moge onze geliefde God dicht bij ons zijn de komende dagen en alle dagen in ons verdere leven.

Moge Hij onze ogen en ons hart openen, opdat we onverschrokken en vol mededogen voort kunnen gaan.

Moge Zij ons kracht en tederheid schenken en vrede.

Amen.

       
       
 

| Archief/Bijdragen | Archief 2003 | Diana's "Hoofdpagina"Gastvoorgangers |

 
 

RG 2004-05-23 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl