Voorganger: Rob Gijbels

Lector: Gerda van der Burg

Lezingen:

Maleachi 3; 1-4

Filp. 1; 8011

Lucas 3; 1-6

Openingstekst :

Aan God, Adonaï,

De God van Abraham, van Koning David,

De Eerste en Laatste,

Aan de ene mens,

De Messias die voorzegd werd,

Bestemd en bezield in ons midden.

Aan de Geest,

Die ons bijeen brengt,

Ons bezielt en vasthoudt in dit leven.

Dragen wij dit uur op.

Mag dit uur ons bemoedigen en inspireren.

Op onze weg die ons werd ingeschapen.

Amen.

Welkom en inleiding

Goedemorgen en heel hartelijk welkom in dit prachtige huis van God en mensen.

Welkom mede namens Gerda van der Burg die vanmorgen mee voor gaat; Gerda is sinds enige tijd de rechterhand bij de kindernevendienst. Fijn dat je vanmorgen ook achter deze tafel staat!

Vandaag is het de 2 e zondag van de Advent, ten tweede male is een kaars ontstoken, die ons vooruit wijst naar Kerstmis. De lezingen van deze zondag staan in het teken van Messiaanse verwachtingen. De eerste lezing komt uit het Boek Maleachi; dat bevat een anonieme verzameling profetische woorden – toegeschreven weliswaar aan Maleachi, dat eigenlijk betekent: boodschapper van de Eeuwige. Zijn profetische woorden en de twee andere lezingen staan in het teken van de weg van angstbeelden (zoals in Maleachi) naar bevrijding. (2e en 3e lezing) In de overweging wil ik graag met elkaar dieper inzoomen op het tijdsbeeld waarin deze lezingen geplaatst zijn. Aan het einde van de dienst steken we de derde Adventskaars aan.

Laten we nu enkele ogenblikken stil woorden om in onszelf ruimte te maken om God en elkaar te ontmoeten…. Gebed :  .......

Overweging.

Wist u, dat de website van de Nederlandse Spoorwegen dezer dagen de meest bezochte site is van ons land? Het heeft de NS “behaagd” om dit weekend een geheel nieuwe spoorregeling te introduceren. Want de oude regelingen voldeden niet meer, rammelden en reisorganisatie Rover zorgde frekwent voor een kritische noot. Affiches, discussies in de krant en zelfs augustus dit jaar in het parlement – met een hoogzwangere staatssecretaris Melanie Schultz van Haegen - hadden dat met tromgeroffel al aangekondigd. De NS heeft lang gewerkt aan nieuwe stations en viaducten, dubbele sporen en zij presenteren dit als het antwoord op het langdurige uitkijken naar een nieuwe, bétere tijd.

Toen ik gisterochtend boodschappen ging doen, reed er een grote stadsbus langs, die mij daar opmerkzaam op maakte door een plakkaat met grote letters: een nieuwe tijd begint. Ik dàcht nog even, dat blijkbaar het Openbaar vervoer in ons land haar inspiratie opdeed bij Advent, maar dat blijkt toeval te zijn. Alhoewel ..

Advent daarentegen is wel degelijk de tijd dat wij uitkijken naar een nieuwe tijd, zoals dat ook al in het Oude Testament werd aangekondigd. Kleine en grote profeten roerden de trom en het geloof in de komst van een nieuwe tijd – Het geloof in een vervolmaking van de wereld- en vooral: in de komst van de Messias is altijd een van de fundamenten van het Jodendom geweest. In joodse geschriften wordt het telkens herhaald en uitgediept.

Laten we eens inzoomen hoe de oorspronkelijk messiaanse verwachting er voor de joden dan uit zag.

Messiaanse profetie is een verzameling van meer 100 voorspellingen in het Oude testament over de nieuwe tijd en de toekomstige messias. Opgeschreven over een periode van wel 1000 jaar, in een verschijningsvorm van cyclisch denken. Tegenwoordig is de Messiaanse profetie zeer treffend; vanwege de ontdekking van de Dode zee rollen en de betrouwbaarheid van de Septuagint versie van het OT – van beide is absoluut zeker dat deze bestonden voor de tijd dat Jezus op aarde wandelde - kun je er zeker van zijn dat deze voorspellingen niet achteraf “in elkaar zijn gestoken”. Wat opvalt is dat de Joden echt uitkeken naar leider, een leidsman, groot in wijsheid, macht en geestelijke kracht. Daarmee is hij het boegbeeld voor volledige verlossing, eeuwige vrede en liefde voor de gehele wereld.

De joodse Messias is werkelijk menselijk. Voortkomend uit een lange generatielijn van Abraham, het koningshuis van David – Gods gezalfde bij uitstek - en daarmee wordt letterlijk de toon gezet en de weg bereid voor een Koning, met een koningschap van volkomen vrede. Zo dragen geleerden ons een mooie tekst aan: "Wanneer de Messias onthuld wordt … zal hij zijn mond alleen openen voor vrede” (Dereg Erets Zuta 1).

Jezus staat in alle geschriften symbool voor: zuiverheid in doen en denken, vergevingsgezindheid, liefde voor met name de zwakke en kwetsbare medemens en daarmee moedig en onverschrokken invulling geven aan hetgeen de Eeuwige van de mensen vraagt.

De kern van oude geschriften van joodse, christelijke - èn ook islam-traditie komt – zonder ze direct op elkaar te willen gooien- wel verrassend dicht bij elkaar. Ik vond het kernachtig verwoord door Soliman Albuthi: ik citeer:

“Wij geloven in een Schepper, we geloven in al zijn profeten, we geloven dat Jezus – vrede zij met Hem – een van de machtigste profeten van God was, dat Hij de Messias was alswel het Woord van God, dat Hij wonderlijk is geboren … dat Hij leven gaf aan doden … en dat hij blindgeborenen en melaatsen genas … “

In dit perspectief scharen wij ons achter wijze woorden uit de lezingen. Maleachi, die zo halverwege de advent verwachtingsvol klinken, maar wel met een wat dreigende ondertoon.

Ik vind OT-teksten vaak zo hard klinken en ongenuanceerd, maar daarmee wel klink en klaar. De bode – de boodschapper- roept op tot zuiverheid van doen en denken. Eeuwen later zou Paulus in zijn brief aan de Filippenzen het genuanceerder zeggen: liefde gaat gepaard met inzicht en fijnzinnigheid.

Lucas tot slot doet een poging alles nauwkeurig te willen dateren. Twee eigenaardigheden uit dit evangelie:

• Allemaal passeren ze de revue:

de romeinse keizer, de landvoogd, de joodse koning, hogepriesters, staatshoofden en opperhoofden, boven- en onderbazen. Het lijkt wel een theaterstuk en ik geloof dat het is niet zijn bedoeling is om hemzelf of Jezus op een voetstuk te zetten, maar veeleer dit machtsvertoon te relativeren en misschien wel om met die gewichtigheid de draak te steken. Ofwel: gerechtigheid en vrede komen tot stand als God kleine mensen groot maakt. De hoge bomen en bergen moeten eraan geloven. Geen kronkelpaden meer, geen gesjoemel in de marge, keer je daar van af. Maak het pad schoon, maak schoon schip met dat wat niet goed is in ons leven; je eigen leven èn het leven op het grote wereldtoneel.

• de tweede eigenaardigheid zit in zijn citaat uit Jesaja.

Het gaat niet over een “roepende in de woestijn” maar over de weg van God – het spoor door de woestijn, dat een onbegonnen, harde weg kan lijken. Het is een zinspeling op de uittocht uit Egypte naar het beloofde land.

Weg van de macht en rijkdom van de farao, naar een nieuwe plek en een nieuwe tijd van licht en vrede.

Als alle mensen gelijkwaardig worden behandeld, dàn pas kunnen we spreken over de nieuwe tijd van vrede en gerechtigheid. We leven toe naar het licht, zoals Jos ook vorige week sprak.

De advent wil mensen wakker schudden, van angst bevrijden - om vrede en gerechtigheid te brengen in Jezus' naam.

Uitzien naar een nieuwe zonsopgang boven de woestijn – zongen we met het koor.

Misschien ben je wel op zoek en kijk je verlangend uit naar een nieuwe zon – warmte, geborgenheid en licht - in jouw leven, in je woestijn. Een woestijn, die zo graag een tuin van Eden wil worden. Dat is: dichterbij God, welke naam Hij dan ook draagt.

De advent nodigt ons uit, om elkaar te dragen op vleugels van genezing , zonnevlagen van warmte en geborgenheid.

Alleen dàn Kerst mis ook Kerst féést zijn, waarin een nieuw – door God geïnspireerd koningschap – de oude tijd van recht en vrede zal doen terugkeren.

En ik hoor daarin de woorden die we in de kerstnacht zullen zingen:

……en mijn hart draagt de oude beelden,

........ in mijn hoofd klinken woorden van Thuis .....

- dat is Thuis, met een hoofdletter T -

zo moge het zijn.  Amen.

'Wie niet in wonderen gelooft, is geen realist'   
(David Ben-Gurion, eerste premier van Israël)

Nodiging:

Dat een nieuwe wereld komen zal

Waar brood en liefde is genoeg voor allen.

Omdat het licht in ieder van ons is gelegd

En wij met elkaar verbonden zijn,

delen wij rond deze tafel ook brood en wijn met elkaar.

Als manna in de woestijn,

Voedsel voor onderweg.

Zomaar – met iedereen te geven en te delen –

Iedereen is welkom aan de tafel

Van Jeshu Jezus Messias.

Komt, want alles staat gereed.

Derde Adventskaars: 

De ontsteken van Adventskaarsen is een teken in donkere tijden,

dat we vertrouwen op het licht.

Wij kijken uit naar warmte en licht

Dit weekend-

Rond de Internationale Dag van de Mensenrechten

Staat men in kerken, moskeeën, synagogen en tempels

Stil bij zoveel duisternis in de wereld.

Wij ontsteken onze derde kaars in de verbondenheid met o.a.;
de Romakinderen in Slovenië,

De kindsoldaten in Azië,

De slachtoffers van discriminatie van moslims in Engeland,

De slachtoffers van racistisch geweld in Frankrijk

en racistische moorden Rusland.

Voorgangers |

RG 2006-12-10 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl