Voorganger: Rob Gijbels
Lector: Gerda van der Burg
Gerda vertelt een verhaal voor de kinderen
Thema: Hemel op aarde.
Overweging.
Ik zag onlangs in de krant een foto van kinderen, die hun verkeersexamen deden; goed je armen uitsteken enzo. Het deed me denken aan mijn lagere schooltijd in Leiden, waar we in de 3 e of 4 e klas - denk ik - verkeersles kregen van een brigadier van politie! Hij kwam ons uitleggen over verkeersborden; gebodsborden en verbodsborden. Ik had het niet zo met verbodsborden, want dan mocht je iets absoluut nièt, maar met gebodsborden kon ik nog wel door de bocht. Het geeft een kader met richtlijnen wat verstandig is om wel of niet te doen in het verkeer.
Toen we 2 weken geleden op de gespreksavond deze dienst voorbespraken, kwam naar voren dat gèboden niet per definitie iets negatiefs oproepen, maar toch liggen geboden eigenlijk altijd wel lastig in het gehoor en dat is niet iets alleen van deze tijd. Komt dat omdat het onze drang naar vrijheid en ongebondenheid zou aantasten?
Vandaag een ‘gebod' dat Johannes uit de mond van Jezus heeft opgeschreven. Daarin gebruikt hij twee lastige woorden: ‘gebod' en ‘moèten'. Jezus zegt: Ik geef jullie een nieuw gebod: Heb elkaar lief. Zoals ik jullie heb lief gehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben. Het ‘moeten' wordt verbonden met ‘liefhebben'. Maar hoe nieuw is dat gebod nu? Dat klinkt toch als oude wijn in nieuwe zakken?
Het verschil tussen het oude en het nieuwe testament ligt in de maatstaf van de liefde. Terwijl het Oude testament zegt ‘bemin je naaste als jezelf” (Leviticus 19,18 en Marcus 12,33) en “wat jij niet wilt dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet”(Tobias 4,15), legt het nieuwe testament de lat veel hoger.Je moet elkaar liefhebben, zoals je door God bemind wordt. En dat gaat ver.
Niet langer staat puur de liefde onderling model, maar de liefde die Jezus voorleefde; dat is een afschaduwing van de liefde van God voor de mensen. Zo'n liefde gaat tot het uiterste.
Wij kennen wel de uitdrukking: de liefde kan niet van één kant komen; je verwacht er wel iets terug van de andere kant. Het nieuwe gebod van Jezus is ook nieuw in de zin, dat Hij ongeacht of hij liefde van ons ontvangt, hij al liefde aan ons geeft. Onbaatzuchtig heet dat: zonder dat je naar de baten, de revenuen zucht… Een liefde die het er nièt om te doen is, er zelf beter van te worden.
Dat is nieuwe liefde. Oude liefde is: voor wat hoort wat, buren en vrienden uitnodigen voor een borrel of te komen eten, zodat zij jou weer zullen uitnodigen; weldoen, maar dan ook als weldoener erkend willen worden. Jezus gaat weldoende rond en biedt mensen zicht op nieuw leven. Alsmaar uitdelen uit de overvloed van het hart. Hij geneest het kind van een Romeinse aartsvijand, een vijandige Samaritaan stelt hij ten voorbeeld voor priesters en tempeldienaars.
Als bijna iedereen hem in de steek laat, geeft Hij zijn leven voor vriend en vijand. Dat is ook het moment waar Johannes het in het evangelie over heeft. Judas, die Jezus zou verraden en overdragen aan de Romeinse overheerser was nèt vertrokken en Johannes voegt daaraan toe: .. en het was nacht …
De nacht van beklemmende duisternis was daar.
Een weg van liefde tot het uiterste gaat soms door een beklemmende duisternis.
En juist in donkere, moeilijke tijden snakt de mens naar liefde en aandacht.
Hij vergeeft zijn moordenaars en bidt hen om vergeving: Vader vergeef het hen maar, want ze weten immers niet wat ze doen… Voor Jezus is iemand uit een andere traditie, uit een andere achtergrond of zelfs een vijand, evenzeer een medemens als ieder ander. Liefde gevend, ongeacht wie of wat je bent, hoe je in het leven staan. Onbaatzuchtig dus ..
Nieuw in dat gebod is óók, dat het niet alleen een gebod is voor het joodse volk, maar voor àlle volken – ook voor hen die leven in een andere traditie, de Grieken staan daarvoor symbool in het lied dat we zongen. In zijn voetspoor leven mensen hem na. Onbaatzuchtig uitdelen van de overvloed van het hart. De energie ervoor krijg je vanuit een voortdurende krachtbron in jezelf – ik noem dat graag Zijn geest.
Gods wapen is de liefde en dat geeft zoveel energie, dat Paulus en Barnabas en andere leerlingen er op uit trekken en anderen bemoedigen en aansporen te blijven volharden. We hebben zo een kijkje in de keuken van de eerste christengemeenten. Is het je ook opgevallen dat dit geen zwaar opgetuigd instituut is, maar simpel een geïnspireerde club mensen – die met ups en downs proberen zich Gods boodschap van liefde eigen te maken. En: die zelf met elkaar vaststellen, wie hun leiders zijn. Zij komen samen en praten heel basic over wat hen beweegt. Een inspiratievolle basic beweging..!
En Johannes ziet ook in een visoen hoe daaruit een nieuwe hemel en een nieuwe aarde zal voortkomen. Ik vind het mooi dat er staat: Zij zullen zijn volken zijn … en God zelf zal als hun God bij hen zijn. Met andere woorden: God laat zich op veel manieren kennen; je mag je eigen Godsbeeld hebben. Je hoeft je niet te uniformeren aan één beeld, aan één uniek en exclusief volk, maar God – of welke Naam je er ook aan geeft – is er voor iedereen. Er is blijkbaar geen plaats waar God niet wil komen. Zolang je je leven maar richt naar liefde in het verticale en horizontale lijntje, deel je mee in zijn erfenis - ben je mede zijn erfgenaam. En: erfgenaam zijn van de Eeuwige die zegt: alles maak ik nieuw, is een zegenrijke en troostvolle wetenschap.
Het is een eervolle opdracht om aan de wereld te laten zien dat God liefde is. En door ònze liefde zullen mensen merken dat God liefde is. Gods liefde delen betekent méér dan aandacht voor elkaar; het is in de diepte van het leven: vertrouwen en geduld delen, verzoening zoeken en vinden, troost en vergeving delen, elkaar nieuwe kansen geven, lief en leed delen in het dagelijks leven. En soms is dat potjandikkie niet gemakkelijk..! Oud-ministerJan Pronk zei het gistermiddag in een Bevrijdingstoespraak heel duidelijk: het gaat pas mìs, als het blijft bij toekijken.
Ja - elkaar liefhebben is doen. Dan blijft God in ons en omgekeerd. Zo moge het zijn.
RG 2007-09-11 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl