Voorganger: Rob Gijbels
Lector: Nicole van Eijck
Thema: Onnavolgbaar?
Openingswoorden:
Aan - God, Adonaï,
De God van Abraham, Izaäk en Jacob,
Die Zijn woord in ons heeft gelegd.
Aan - de ene Mens
De man van Nazareth,
Onze reisgenoot ten leven,
Aan - de Geest die ons bijeen brengt
ons bezielt en inspireert.
Dragen wij dit uur op.
Dat wij de woorden die spreken van
Wijsheid en inzicht,
Mogen verstaan.
Mag dit uur ons
Bemoedigen en inspireren. Amen.
Welkom en inleiding.
Lieve mensen, van harte welkom in de Duif op deze zondag in september. Jij die hier voor het eerst bent, welkom, we hopen dat je je thuis voelt in onze gemeenschap en ook al die Duiven die hier zo vaak komen, heel erg welkom, want dankzij jullie zijn wij die trouwe gemeenschap met elkaar.
Samen met Nicole van Eijck mag ik jullie voorgaan in deze dienst van Schrift en Tafel. We zingen, we bidden en staan stil bij wat ons bindt met elkaar en met de Eeuwige. We hebben een lied over Abraham; de vader des vaderlands, zou je kunnen zeggen. En er zijn 2 lezingen: uit het boek Wijsheid en uit het evangelie volgens Lucas. Dat boek Wijsheid is een zg. deuterocanoniek Boek, dat ook wel de “wijsheid van Salomo” genoemd, omdat het koning Salomo aan het woord laat. Salomo spreekt een lofrede uit, waarin hij de wijsheid prijst en haar vergelijkt met een bruid die hij wil huwen. En Lucas schrijft een gezouten stuk over “het volgen van Jezus”. In de overweging wil ik bij aspecten uit deze lezingen stilstaan.
Maar het is ook Nationale Ziekendag. Het Europees jaar (2007) voor gelijke kansen, nodigt ons uit ons te bezinnen over hoe wij zelf in het leven staan en hoe we dit delen met elkaar. In een doldraaiende en op winst en macht beluste samenleving is soms weinig plaats en aandacht voor mensen die het met minder moeten doen; met name zieken, mensen die zich om welke reden dan ook buitengesloten voelen. Om onze verbondenheid tot uiting te laten komen, staat daarom hier een vaas met zonnebloemen; misschien niet direct voor zieken, maar wel als teken van onderlinge verbondenheid. De lezingen vandaag roepen ons op om een levenswijze te kiezen, zoals oa. Jezus het ons voorleefde: bereikbaar zijn en op een zorgzame en liefdevolle wijze met elkaar omgaan. In onze teksten en gebeden willen dit gedenken.
Tenslotte: we openen vandaag ons nieuwe Duif-seizoen.
Het koor is weer helemaal terug; we kijken uit naar een seizoen met mooie, geïnspireerde vieringen, mooie muziek, èchte ontmoeting en we kijken uit naar elkaar; om samen gemeenschap te zijn. We hebben ook speciaal liederen gekozen, die het koor graag zingt. Ik wens ons allemaal een mooi en liefdevol uur toe.
We gaan eerste luisteren naar een speciaal verhaal voor de kinderen:
Overweging.
Wie oren heeft, moet goed luisteren.
Tsja, het is wel een “gezouten – radicale - boodschap” zou je direct zeggen. Lucas windt er geen doekjes omheen: breken met je vader en moeder, kinderen, broers en zusters – ja – je eigen leven! Een eerste reactie zou zijn: als dat allemaal gevraagd wordt, wie kan er dan ooit aan al die hoge eisen voldoen? Op de liturgieavond twee weken geleden, toen we dit bespraken was kregen we er een wat ongemakkelijk gevoel bij. Maar als je verder leest, blijkt er echter perspectief te ontstaan als je ruimte in jezelf maakt - door te luisteren naar de echo - een tweede stem – in het verhaal.
Zoals ook Abraham deed. Abram die op pad was gegaan, nadat God hem geroepen had op weg te gaan; “Ga uit je land en trek weg van je geboorteland”. Blijf niet staan bij al het oude, dat is voorbij; het nieuwe komt eraan. Het is de roep om vreemdeling te zijn, zwerver te worden; een heilige zwerver die dwars door de woestijn van het leven op weg is naar onbekende verten.
Abraham die jaren moest wachten totdat hij bij Sarah zijn langverwachte zoon Izaäk kreeg en dan op de proef wordt gesteld door hem als een brandoffer aan God op te moeten dragen.
Een gepeperde opdracht! Het zal je maar gebeuren!
Een opdracht die onnavolgbaar lijkt.
En dat voelt als een lotbeschikkend rad voor ogen – een keten van voldongen feiten, die het vertrouwen in Gods bedoelingen op zijn grondvesten doen schudden.
En wat doet Abraham ermee?
Hij laat het woord overeind, maar neemt er wel alle tijd voor door het niet hals over kop uit te voeren. Hij nam er de tijd voor de achterkant - de betekenis - van de wijsheid (zoals verborgen in die woorden) te doorgronden. Je zou kunnen zeggen, dat Abraham de ruimte maakte om uiteindelijk de Geest van de Eeuwige tot zich toe te laten en inzicht te verkrijgen: Wat wordt er eigenlijk van me gevraagd? Wat is Gods bedoeling?
Daar waar Abraham en Izaäk op een onafwendbaar einde lijken af te stevenen, maakt God een nieuw begin. Abraham – zelf gezaaid om vrucht te dragen – brak met oude banden en waagde het met de belofte van een land van melk en honing, van vrede en gerechtigheid, voor hem en allen na hem. Een belofte waarin ook de schaapherder Mozes staat, Ruth en Naomi en zo door alle tijden heen tot ons – jou en mij – aan toe. Een keten van mensen die door de eeuwen heen met elkaar in deze belofte verbonden zijn. Ik geloof dat God in Abraham zo ook òns oproept om los te laten waar je aan vast zit en op weg te gaan. Om uit te breken uit de tredmolen van bezit, gewoonte en van sleur. Want dat komt voort uit een armzalig denken van sterfelijke mensen.
Laten we met dit inzicht toch nog eens terugkeren naar Lucas. De evangelist die er wel van houdt te shockeren, maar met een speciaal doel: je een spiegel voor te houden, opdat je aan het nadenken wordt gezet en in beweging komt. De lezingen uit het evangelie van Lucas zijn reisverhalen; reisverhalen van een rabbi dit rondtrekt met zijn volgelingen, ofwel: leerlingen die hem vòlgen. Letterlijk: ze gaan met hem mee op pad, maar ook geestelijk spiritueel :
zij hóren niet alleen zijn woorden, maar proberen ook de weg te gáán, die hij wijst.
En daarnaast is er een grote mensenmenigte. Ze volgen op enige afstand, want de boodschap die Jezus uitdraagt lijkt ver weg, ongrijpbaar, onnavolgbaar.
Wie Jezus is, wat hij zegt en de weg die hij wijst, lijken niet van deze wereld.
“Breken” met je familie, je eigen leven.
In andere vertalingen staat het nog harder: háten. Voorwaar harde en resolute taal.
Taal, die we van Jezus in deze bewoording niet kennen. Zaait Jezus hier haat?
Het is een taalspel. Tot op vandaag spreekt de Arabische wereld vaak in zwart-wit-tegenstellingen, die voor onze Westerse oren nog altijd heel rauw in de oren klinken.
Jezus predikte immers, dat er één gebod is: dat we God en elkaar liefhebben. Moeten we dan onszelf en onze familie niet liefhebben? Natuurlijk wel; we moeten zelfs onze vijanden liefhebben. Er zijn voor je vrienden, ja familie wel degelijk belangrijk. Wees blij met hen zolang je ze hebt! En natuurlijk vraagt hij niet om je hele huishouden op straat te zetten.
Wat Lucas op scherp zet, is dat Jezus alles verafschuwt wat tussen Hem en God inkomt.
De totale liefde verdraagt geen gesjoemel. Het gaat om jouw persoonlijke innerlijke houding, diepste motieven en beweegredenen.
Anders gezegd:
wie leert om zaken als bezit en zekerheden op gepaste afstand te houden, leert daarmee om volgeling te zijn - maakt hierdoor ruimte voor een andere betere toekomst – het rijk van God ?! Want met zo'n levenshouding deel je in de belofte, zoals aan Abraham gedaan.
Ik geloof dat deze weg van navolging – hoe moeilijk dat soms ook is – je uiteindelijk bij God brengt. Lucas schrijft wel harde woorden, maar zijn diepste motief is de uitnodiging aan ons om méé te doen, om Hem na te volgen. In dàt spel gaat het niet zozeer om macht en machtsmiddelen, maar vooral om wijsheid, inzicht en bezinning. Weet waar je aan begint en sjoemel er niet aan. Wees consequent en zorg dat je samen het karwei af kunt maken.
In het boek Wijsheid wordt ons steun en troost toegeschreven; het zegt: hoe armzalig of eenzaam je je misschien soms mag voelen, de Geest van God helpt je in wijsheid in je kracht te gaan staan; het rechte pad te vinden en te volgen. Het gehoor geven aan de oproep vraagt wel wat moed en lef. Als gemeenschap kunnen we elkaar helpen te groeien in geloof en vertrouwen. Sámen mogen we de liefde van God kennen en delen. In onze Duif spreken we daarom met nadruk uit, dat iedereen welkom is; ongeacht wie of wat je bent, of waar je ook vandaan komt, wat je achtergronden ook zijn. Wij zijn gezegend, om elkáár tot zegen te zijn.
De les in Lucas is eenvoudig: zoek geen rijkdom voor jezelf, maar in God en in elkaar. Die les leven is een levensopgave; laten we elkaar daarin persoonlijk en als Duifgemeenschap in de komende tijd steunen; tijdens ziekte en gezondheid, in goede en in kwade dagen.
Dat is zegen ontvàngen en zegen délen.
We kunnen het! Amen.
Nodiging
Een eeuwenoud gebaar
Om te delen wat je hebt en wat je bent.
Wij breken brood en delen wijn,
Als teken van gemeenschap en
Als teken van het delen van zegen.
Teken ook van geloof en vertrouwen,
Dat niets bij God niet kan.
Bij de Eeuwige is iedereen welkom,
Wie of wat je ook bent.
Deel met elkaar in
Brood en liefde, genoeg voor allen.
Komt dan want alles staat gereed.
Zegen
Lieve mensen,
We hebben vandaag met elkaar gesproken over navolgen
en als gemeenschap elkaar tot zegen te zijn.
Zegen - is iets wat je met elkaar deelt en aan elkaar doorgeeft.
Allen:
Gezegend je dagen, gezegend je nachten
Gezegend je komen, gezegend je gaan
Gezegend je hart en je hoofd, je handen en je voeten
Gezegend ben je vandaag, morgen en alle dagen van je leven
Gezegend om tot zegen te zijn
Slottekst zegen:
De God van Abraham, Izaäk en Jacob,
Van Sarah, Ruth en Naomi,
Zegene en behoede ons.
Moge het aangezicht van God over ons lichten,
Ons genadig zijn en ons vrede geven. Amen.
| Archief 2007 | Rob's "Hoofdpagina" |
RG 2007-11-13 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl