Voorganger: Helma Schenkeveld

Lector: Phil Jackson

Welkom en inleiding.

Lieve mensen,

Vandaag zijn wij bijeen op de eerste dag van juni. En dat betekent dat we extra aandacht hebben voor de kinderen, die vandaag mee gekomen zijn naar de Duif. Zij krijgen vandaag een verhaal te horen, dat wordt voorgelezen door Cees Blaauw. En dit verhaal gaat over het bouwen van huizen….

Naast aandacht voor de kinderen, wil ik graag ook alle volwassenen een hartelijk welkom heten. Het geeft een goed gevoel hier te staan, en te zien dat er weer tientallen mensen in dit mooie gebouw naar binnen zijn gekomen. Sommigen van hen ontmoet ik bijna ieder week, anderen zien we een aantal keren per jaar. En sommigen van u zijn hier vandaag wellicht voor de eerste keer. Ik wil graag, dat u zich allen hier welkom voelt, in dit huis van de God, die Liefde is.

Vandaag lezen we over het volk, dat Mozes door de woestijn heen leidt, op pad naar het beloofde land. En Mozes pepert de mensen in, dat ze wel naar hem moeten luisteren, omdat anders hel en verdoemenis hun deel zal zijn. Het is een stevige manier van optreden, en in deze tijd zouden wij zeggen: “Dat kan toch ook wel anders?”

Naast het verhaal van Mozes lezen we over Jezus, die de mensen aanspoort om zelf na te denken. Om iemand niet blind te geloven en te volgen, maar te kijken naar zijn daden. En die de mensen oproept hun leven te bouwen op een stevig fundament.

In vrijheid zijn wij hier vandaag bijeen. In vrijheid hebben wij de mogelijkheid om ons dit uur open te stellen voor de mooie klanken van Irina en het koor, voor inspirerende woorden en teksten, die worden gelezen door Phil Jackson, die mee voorgaat en door mijzelf. Dat wij een liefdevolle energie, mogen voelen stromen met elkaar.

Overweging.

Hoe eigenaardig toch, zitten jij en ik in elkaar.

We gaan een leven, zuchtend naar kennis,

Zoekend naar zekerheden en veiligheid.

We willen liefde, zorg en vriendelijkheid.

Maar… we geven een snauw, een ontwijkend antwoord,

Bang als we zijn voor echte nabijheid.

Het kan ook anders.

Als we niet langer het innerlijk weten negeren,

Dat de liefde in ons is.

Mozes had een moeilijke opdracht. Hij moest het volk leiden door de woestijn. Hij moest zorgen dat ze bleven geloven dat ze op een dag zouden aankomen in het beloofde land. Hij moest ervoor zorgen dat het volk in beweging bleef, in die hete woestijn, waar weinig wegwijzers waren. En ook geen kilometerborden, die vertelden hoe ver het nog was om te wandelen, op je blote voeten door dat zand. De boeken zeggen dat ze veertig jaar door de woestijn hebben gezworven, en ik denk dat daarbij veel onvertogen woorden zijn gevallen. Maar Mozes had een opdracht, en hij zette alles in om te zorgen dat het volk meeging naar het nieuwe beloofde land. Dat zij hun zekerheden en veiligheid opgaven, om hem te volgen. En hij gebruikte datgene waar hij over beschikte: zijn positie en zijn woorden. En hij beloofde de mensen al het goede op aarde, maar ook enorme vervloekingen, wanneer ze niet naar hem zouden luisteren. Op de liturgie-avond las iemand ook de volgende hoofdstukken door in Deuteronomium, en reageerde geschokt. Hij zei: “Tjonge, wat een misdaden tegen de menselijkheid verkondigt Mozes eigenlijk. Heeft dit iets te maken met ons geloof, dat God liefde is? Is deze Mozes eigenlijk geen foute jongen???”

Ik weet het niet, of wij in deze tijd kunnen oordelen over Mozes, en hoe hij zijn opdracht heeft vervuld. Ik denk het niet. Ik denk dat hij, in die tijd, naar beste kunnen, eer en geweten, zich heeft ingezet om een volk in beweging te krijgen, op weg naar het beloofde land. Maar ik denk dat het in deze tijd ook anders kan.

Jezus probeerde ook de mensen in beweging te krijgen. Hij koos daarvoor een heel andere benadering dan Mozes. Hij sprak niet voortdurend over hel en verdoemenis, en spoorde mensen ook niet aan om andere volken te vernietigen. Nee, Jezus wil dat we het goede doen, en kiest daarvoor de eenvoudige woorden: “Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jou behandelen. Dat is het hart van de wet en de Profeten”. En hij zegt daar ook bij: “Heb je vijanden lief, en bid voor wie jullie vervolgen.” Dit is dus heel andere taal dan Mozes uitstortte over het volk, toen hij moest zorgen dat ze meegingen naar het beloofde land. Maar Mozes leefde ook in een andere tijd, en had een andere opdracht.

Jezus gaat nog een stap verder, en zegt tegen de mensen: “Pas op voor valse profeten, die in schaapskleren op jullie afkomen maar eigenlijk roofzuchtige wolven zijn. Aan hun vruchten zul je hen herkennen. Men plukt toch geen druiven van doornstruiken of vijgen van distels?” Wat Jezus hier doet, is de mensen aansporen om zelf na te denken. Om niet klakkeloos te geloven wat een ander zegt, zelfs niet wanneer die ander op zijn visitekaartje heeft staan dat hij profeet is, of ambtenaar, of politie-agent. Jezus spoort de mensen aan om een eigen verantwoordelijkheid te nemen. Om een eigen wijsheid te ontwikkelen. Het is goed om te luisteren naar de ander. Je kan die woorden proeven, wegen in je hart, en voelen wat ze met je doen. Maar het stopt niet bij het luisteren naar de ander, het gaat verder. Nog belangrijker dan te luisteren naar de woorden, is het kijken naar de daden. Uiteindelijk zijn het de daden, die het verschil zullen maken. En als de daden niet overeenkomen met de woorden, dan zegt Jezus: “Je plukt toch geen druiven van doornstruiken…”. Hoor de woorden, onderzoek de daden, en neem de goede dingen over.

Jezus zei: “Behandel anderen steeds, zoals je zou willen dat ze jou behandelen.” Hoe wil jij behandeld worden? Wat is het fundament, waarop jij staat? Wat is het fundament, waarop jij jouw leven wil bouwen? Is dit een moelijke vraag, waar we nu eerst jaren op moeten gaan studeren, zuchtend naar kennis? Of is het een vraag, die ons kan uitnodigen om in kontakt te komen met het kind in ons? Het kind, dat vol vertrouwen zich overgeeft aan het leven. Die ontdekt dat het ook anders kan. Van liggen naar zitten en kruipen en lopen. Van lopen naar rennen en scheuren op je fietsje. Van vallen en opstaan, en zeker weten dat er morgen een nieuwe dag is, waarin er weer een hoop kan gebeuren. Van groot én klein zijn, van stoere taal tegen je vriendjes tot knuffelen bij je vader op schoot, geen angst voor de nabijheid van die ander.

Wat is het fundament, waarop jij jouw leven wil bouwen? Kun je het zeggen, tekenen, zingen? Is het als een rots, die ongenaakbaar uitsteekt boven de zee, bestand tegen alle stormen? Is het van grof, nat zand, waardoor je van het zelfde materiaal prachtige zandkastelen kan bouwen? Of is het een fundament van palen, die dwars door alle blubber heen, op 10 meter diepte, zijn houvast heeft gevonden in een stevige zandlaag?

Mijn fundament is denk ik heel Amsterdams. Stevige palen, geheid in de grond. Voor buitenstaanders onbegrijpelijk dat je op deze manier kunt leven. Onder de zeespiegel, op een slappe bodem, blijven vele woningen én kerken al honderden jaren staan. Onzichtbaar voor de buitenwereld waar het geheel op gefundeerd is. En dat geldt niet alleen voor de gebouwen, dat het onzichtbaar is waarop het gefundeerd is, dat geldt ook voor de Amsterdamse samenleving. “De boel een beetje bij elkaar houden”, is het motto van onze burgemeester. Met een koel hoofd en een warm hart bestuurt hij onze mooie stad. Een ambitie, waarvoor hij in de erste jaren een beetje mewarig werd aangekeken. Maar met deze ambitie is hij nu werkelijk wereldberoemd geworden. En laat hij zien, dat het ook anders kan. Dat het mogelijk is om met 180 nationaliteiten op een paar vierkante kilometer te wonen. Dat het mogelijk is om zo'n stad te besturen, als je dit doet met een warm hart. Als je ervoor zorgt dat ieder Amsterdammer welkom is, een plekje verdient in onze stad. En dat ieder Amsterdammer aangespoord wordt om het beste uit zichzelf te halen, én een ander behandelt zoals hij ook zelf behandeld wil worden. Dit betekent grenzen stellen aan extremisme, waarin geen plaats is voor andersdenkenden. En ondersteuning geven aan allen, die zichzelf willen ontwikkelen.

De voorbeelden zijn helder, en de richting waar we heen willen is dat ook. Een stad, die ruimte geeft aan iedereen die hier woont, die hier werkt of die hier te gast is. Een gemeenschap, die elkaar aanspoort en ondersteunt om zichzelf te mogen zijn. Om haar eigen wijsheid te onderzoeken, om naast elkaar en met elkaar te leven. Mensen, die elkaar in daden laten zien, dat het ook anders kan. Dat het niet nodig is om jezelf te blokkeren, omdat je je wil vasthouden aan oude zekerheden en verworvenheden. Je kunt leren omgaan met onzekerheid, als je de zekerheid durft te voelen, dat de liefde in jezelf woont. Dat jij mag zorgen voor jezelf. Je kan de nabijheid van een ander verdragen, je hoeft de ander niet af te snauwen of weg te sturen, als je kunt vertrouwen op jezelf. Als je weet, dat jouw fundament stevig is en jouw woorden oprecht. Als je toestaat, dat de ander ook anders mag zijn. En als je prettig samenleven met elkaar een hogere waarde toekent, dan een eigen ommuurde plek voor jou alleen.

Gastvoorgangers |

RG 2008-06-02 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl