Voorganger: Frans Gerritsma
Lector: Yvonne van der Velden
Lezing uit: ”inwijding in het ongeweten weten”
Uit het dagboek van Etty Hillesum. pag161-162
evangelie van Mattheus 5, 38-48
Eerste viering uit de zomerserie 2008: Chatten met God.
Thema: Meegaan
Openingsgebed
In uw Naam zijn wij hier bijeen
Eeuwige,
bron van Leven.
Toon ons uw weg
de weg naar nieuw leven,
een leven van
liefde, vrede en vrijheid.
Wees hier aanwezig
en trek met ons mee.
Ga met ons mee,
als bron van inspiratie
in dit uur van samenzijn.
Dit uur
van onze levensweg.
Welkom en inleiding.
Welkom, ook namens Yvonne van der Velden bij deze viering. De eerste in een serie van zeven, van de Zomerserie van 2008; Chatten met God. Contact zoeken met God en soms krijg je contact.
Zeven thema's, universele thema's
Thema's die ons kunnen helpen,
onze plaats en ruimte te vinden
in het leven van geloven en zijn.
Die ons iets opnieuw kunnen laten zien
of ons helpen onze inzichten te verdiepen.
Die ons verder op weg helpen.
En dan zijn we meteen al bij het thema van vandaag. “Meegaan”. Achter wie loop je aan?
Door wie laat je je overtuigen? Aan wie lever je je uit?
We hebben teksten gekozen die het thema richting geven. De eerste komt uit de middeleeuwen, het is een antwoord op de vraag hoe iemand over zichzelf moet denken, wanneer je kiest voor geestelijke groei.
In de tweede lezing komt Etty Hillesum aan het woord. Een joodse filosofe, die in de oorlog omkwam, maar de laatste jaren in de bekendheid kwam door de beschrijving van haar zieleroerselen in haar dagboek. Zij vertelt over het moment, waarop ze besloot “mee te gaan” aan de hand van God om zich in te zettenvoor anderen.
De evangelie lezing roept op, verder te gaan dan wat we gewoon vinden. We sluiten de viering af met een tekst van Dag Hammarskjold, voormalig secretaris generaal van de VN.
Ik hoop dat je een beetje mee kunt gaan in de teksten. Ze zijn bedoeld als paaltjes langs de weg, de weg naar het goede.
Overweging
Wanneer ga ik mee?
Dat hangt af van waar we naar toe gaan
Dat hangt af met wie we gaan.
Nee, we gaan niet zomaar mee. Vooral als we ons onzeker voelen, dan bedenk je je nog wel eens. Je wilt je niet zomaar uitleveren aan een ander, een droom, een idee, een ideologie. Je moet wel een beetje weten waar je uitkomt en of het leven daar de moeite waard is. Het hangt af van hoe overtuigd je zelf bent, voor je mee gaat. Het vraagt om een innerlijke zekerheid of de weg die je zult gaan wel de jouwe is.
In de eerste lezing hoorden we een leermeester op het pad van de geestelijke ontwikkeling zijn leerling een advies geven. De leerling voelt zich niet zo in staat, voelt zich zelf niet goed genoeg om verder mee te gaan op de weg, die hij wil gaan. En dat zich niet goed genoeg voelen, wordt nog al een zich minder voelen, omdat je vergelijkt met een ander, die het toch allemaal beter doet.
De leermeester geeft een weg aan. Houd je niet langer bezig met de vraag of je wel of niet goed genoeg bent, wanneer je daarmee bezig houdt dan fixeer je je op het dat wat niet goed is, dan kruip je je in zelf terug, en dat gaat dan stinken. Denk niet aan hoe je bent. Maar dat je bent. Dat is zijn advies. Dan krijg je ruimte, ruimte die je vanuit je eigen bodem op weg laat gaan. Ruimte om op weg te gaan met alle positieve kracht die in je is. Ruimte op al wat er niet goed aan je is achter je te laten. Ga mee in het goede.
Na een geweldige worsteling in haar leven, met de nodige therapieën, om haar eigen identiteit, haar eigen kracht te vinden, komt Etty Hillesum op een punt waarop ze niet langer vast wil zitten aan haar verleden, maar positief de toekomst tegemoet wil gaan. Door zo'n ervaring, die we hoorden, zo'n overweldigend moment van overgave, dat haar overkomt, besluit ze om de volgende stap te zetten. Niet langer te vechten tegen, wat er in haar en in de wereld rondom haar, aan rotzooi is. De wereld die in oorlog is, de wereld die van Joden verlangt dat ze er niet zullen zijn. Ze wil zich niet verder omlaag laten halen inde spiraal van negativiteit, maar gaat zich inzetten. Ze zal braaf mee gaan, bidt ze. Braaf niet in de zin van willoos, maar van dapper, krachtig. Ze wil het leven dat op haar afstormt, met haar beste krachten verwerken. Ze kiest om de liefde, de echte mensenliefde die in haar is uit te stralen, waar ze ook is. Ook al is dat in een concentratie kamp. Ze wil niet mee gaan in de vernietiging machine. Ze wil meegaan met de mensen die haar nodig hebben. Ze wil de liefde, waarvan ze voelt dat die in haar is, tot volle ontplooiing laten komen. Ze heeft de hand van God ontdekt, en laat zich door hem bij de hand nemen. En ze weet dat ze het kan, ook al is dat niet zonder strijd.
Het is een stap verder dan het gewone. Daar heeft ook het evangelie, het slotstuk van de Bergrede van Jezus het over. Het gaat om een stap verder te zetten. Het gewone, het normaal menselijke te doorbreken, om jezelf en de wereld om je verder te brengen op de weg van het goede. Niet mee te gaan in de gewone vergelding, oog om oog, tand om tand. Maar in plaats van de ene gevraagde mijl, een tweede mijl mee te gaan.
Dat is niet zo gemakkelijk. De kring van het kwaad doorbreken, verder te gaan in het goede dan wat, menselijk gezien al heel wat is. Wanneer je mee wilt gaan op de weg van het goede kun je je blindstaren op de geweldige stap die je zou moeten zetten. Want je vijand lief hebben, dat is toch bijna onmogelijk wanneer de ander jou zo gekrenkt en vernietigd heeft. Daar komt menigeen niet over heen en dat is ook heel menselijk.
En toch, het evangelie vraagt een stapje verder mee te gaan op de weg naar het goede. En het geeft ook een weg aan. Het vraagt, volmaakt te zijn, zoals God volmaakt is. Om mee te gaan in het zo goed als God te zijn. Volmaaktheid betekent dan. De zon doen opgaan over goede en slechte mensen, het laten regenen over goeden en onrechtvaardigen. Soms ga je al een hele stap verder mee, wanneer je het goede voor de ander wilt. Het getuigt van een geweldige ruimte; een ruimte die we allen, wat er aan goed en kwaad ook in ons is, aan rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid, mogen ervaren.
Met zo'n God wil ik wel meegaan. Kan ook ik misschien over klein menselijke trots en eigen belang heen stappen. We komen dan een stukje verder op de weg van het goede. Daarin wil ik dan meegaan met ieder die ook die weg wil gaan, van welke levensbeschouwing of godsdienst je ook bent.
Dan worden mijn vragen aan God minder.
En ik begin de woorden van Hammarskjold
Meer en meer aan te voelen.
Verder word ik gedreven
een onbekend land in.
….
De seizoenen wisselden
En het licht
En het weer
En het uur.
Maar dit is hetzelfde land.
En ik begin de kaart te kennen
En de windstreken.
TEKST VAN DAG HAMMARSKJOLD
Verder word ik gedreven,
een onbekend land in.
De grond wordt harder,
de lucht prikkelender, kouder.
aangeraakt door de wind
Vanuit mijn onbekende einder
trillen de snaren
in afwachting.
Aldoor vragend
zal ik aankomen,
daar waar het leven wegklinkt-
een klare zuivere toon
in de stilte.
….
De seizoenen wisselden
En het licht
En het weer
En het uur.
Maar dit is hetzelfde land.
En ik begin de kaart te kennen
En de windstreken.| Archief/Bijdragen | Archief 2008 | Frans' "Hoofdpagina" | Gastvoorgangers |
RG 2008-07-06 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl