Voorganger: Maruja Bredie

Lector: Yvonne van der Velden

Lezingen:

Uit het Tibetaanse boek van leven en sterven (Soygyal Rinpoche)

Psalm37; 21-28

Een leven vol mededogen (Dalai lama)

Thema: vierde zondag van de zomerserie:

Mededogen.

Inleiding

Lieve mensen welkom hier vandaag in dit bijzondere godshuis in alweer de 4 e viering uit onze zomerserie chatten met God. We leven met elkaar in een smeltkroes van ervaringen, gevoelens, en onderlinge verschillen daarin. Chatten met God, ieder van ons legt of heeft op zijn eigen wijze contact met de Ene. Vol overgave, biddend, in volledige rust, een snel sms'sje of in simpel stil zijn, ieder van ons heeft dat eigen lijntje waarin en waarmee we voeling en contact houden met onze inspiratiebron, ons ijkpunt, ons weten. Juist in deze toch snelle tijd lijkt chatten met God misschien oppervlakkig, het moet snel dus het zal wel nergens over gaan. Maar ik hoop dat u straks zegt dat dat niet waar is. De zeven thema's waar we het deze zomer samen met elkaar over hebben zijn niet alleen universeel maar helpen ons, Frans heeft het ons al gezegd, juist ons inzicht te vergroten, te verdiepen. We gaan mee met elkaar, we laten ons inspireren, we voeden ons met inzicht, we delen met elkaar wat we voor handen hebben, simpelweg wie en wat we zijn en we verspreiden onze meelevende vreugde, we zijn verheugd om de voorspoed van de ander. Vandaag gaan we dieper in op het begrip mededogen. Het grappige is als je het woord mededogen opzoekt in het woordenboek dan staat erbij medelijden en toch is dat niet het woord dat de lading dekt, we zullen het straks horen in de lezingen van vandaag. De teksten van vandaag hebben met name een meer boeddhistische achtergrond mede omdat zoals, Diana ons reeds vorige week verteld heeft, mededogen een van de vier boeddhistische deugden is. De muziek is bedoeld als ondersteuning van de tekst en heeft soms een meer luisterend karakter, al komt uw eigen stemgeluid samen met ons eigen ingeblikte koor ook zeker aan bod. Ik zou zeggen laten we proberen vandaag samen te vieren.

Mededogen

Mededogen is geen lijden of plezier

maar wel: aandacht hebben, zien wat leeft,

een overvloed,

een glimlach.

Overweging

Mededogen, wat verstaan we daar precies onder? Mededogen is de wens dat anderen verlost worden van hun lijden. We lezen vandaag in de 1 e lezing, mededogen is een praktische vastberadenheid om datgene te doen wat nodig en mogelijk is om het lijden op deze planeet te verzachten. Wat heerlijk denk ik dan er wordt van mij iets verwacht. Heel vaak is de vraag ja maar hoe en wat moet ik doen maar nu wordt er gezegd zorg voor een praktische vastberadenheid. Mededogen is niet gebonden aan een godsdienstige, politieke of maatschappelijke visie of motieven, noch is het verbonden aan rituelen of oefeningen. Men vergelijkt het wel met het opengaan van een bloem, op een gegeven moment komt een bloem spontaan to bloei en geur en net zo zou je kunnen zeggen openbaart mededogen zich spontaan als een inzicht dat alle levende wezens met elkaar verbonden zijn en dat ze allemaal geluk verlangen. Of iemand nu wel of niet gelooft in God, reïncarnatie of wedergeboorte, leven na de dood, een hemel of een hel, mededogen staat daar los van.

We komen tot het besef dat lijden voorkomt uit verlangen uit hechten, uit grijpen en pakken, uit jezelf toe-eigenen, uit zelfzucht. Een mens vol van mededogen is een mens die ogen heeft die meekijken die in staat is te zien te weten te ervaren wat de ander nodig heeft.

Dat kan van alles zijn, een luisterend oor, onvoorwaardelijke liefde, tomeloze inzet, er zijn zonder oordeel, zonder advies, zonder je moet of je zou, echte waarachtige belangstelling. Soms is stil er zijn genoeg. Op de voorbereidingsavond van deze dienst is gezegd: mededogen is het tegenovergestelde van onverschilligheid, namelijk gemeende aandacht.

We lezen in psalm 37: Hij is vol mededogen en leent uit, elke dag. Een van de bijzondere gaven van Jezus was juist dat hij in staat was te zien en op te merken wat de ander nodig had, wat de behoefte van die ander was. We kunnen dit vermogen ook bij onszelf ontwikkelen. Voor een mededogend hart moeten we empathie ontwikkelen en ons inleven in anderen. Hoe meer we in staat zij ons in de ander te verplaatsen ontstaat zo eenvoudig, zo horen we vandaag, mildheid en begrip. Het is een gevoel van verantwoordelijkheid, van betrokkenheid bij de ander. Als we in staat zijn om te herkennen dat anderen ons mogen en ons respecteren als gevolg van onze houding tegenover hen dan ontvangen we zelf daar ook geluk en plezier van. Hoe het met onszelf gaat hangt daadwerkelijk af juist ook van de medewerking en van de inspanning van anderen. Alles wat we gebruiken of waar we gebruik van maken, denk aan het huis waarin we wonen, het eten dat we kopen en klaar maken, onze kleding, daarin is voorzien door anderen. Misschien als we daar meer over na zouden denken, dan neemt onze waardering voor die ander toe, dan kunnen we ons beter in hen inleven en groeit onze verbondenheid.

Ik lees een stukje tekst voor van Thich Nhat Hanh, een Vietnamese monnik uit zijn bundel met de titel: palmbladeren. Hij zegt daarin het volgende: Al vanaf dat ik heel jong was heb ik geprobeerd te begrijpen wat mededogen werkelijk is. Maar het beetje mededogen dat ik geleerd heb, is niet het resultaat van intellectuele arbeid, maar van het lijden wat ik zelf heb ondergaan. Ik ben even weinig trots op mijn lijden als iemand die een stuk touw voor een slang aanziet, trots is op zijn angst. Hoe kan ik onder woorden brengen wat Mededogen, karuna, werkelijk is? Wanneer we beginnen te zien dat zwarte modder en witte sneeuw mooi noch lelijk zijn, wanneer we naar modder en sneeuw kunnen kijken zonder ze als twee verschillende, op zichzelf staande dingen te zien, beginnen we te begrijpen wat Mededogen is

In de ogen van Mededogen bestaat er geen links en rechts, geen vriend en vijand, geen ver en dichtbij. Denk niet dat Mededogen levenloos is. Mededogen is een stralende en wonderbaarlijke energie. Kijken zonder oordeel, meeleven zonder medelijden, klaar staan zonder voorbehoud. In deze wereld waarin alles voortdurend in verandering is willen we zo graag vasthouden aan een altijd geldende absolute waarheid.

Juist het loslaten en leven zoals door Jezus en andere profeten is voorgedaan en verteld is voor ons mensen een opgave. Je vertrouwen schenken, je liefde geven, onvoorwaardelijk, dat valt niet mee. We moeten ons echter realiseren: vertrouwen en liefde zijn één en kunnen zich alleen in ons ontwikkelen wanneer we kunnen zien dat wij in alles zijn en dat alles in ons is. In de uiterlijke wereld lijkt alles gescheiden, in hokje verdeeld en gestopt, op innerlijke gebied is er diepe verbondenheid met alles.

Door ons meer te verbinden met onze diepste kern voelen we intuïtief meer de krachten van mededogen die ons bijeenhouden. Om ons gevoel van mededogen tegenover anderen te laten groeien moeten we proberen te denken aan de liefde van de Eeuwige, aan de liefde van anderen en ons voornemen deze terug te geven.

En zo zij het .

| Archief/Bijdragen | Archief 2008 | Maruja's "Hoofdpagina" | 

RG 2008-07-20 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl