Voorganger: Marina Slot
Lector: Angela van der Marck
Lezingen:
Psalm 67 ; 1-8
Lucas 1 ; 46-55
19e Soera van de Heilige Koran
Thema: Over Maria
Openingsgebed
Wij zijn hier bij elkaar in de Naam van de Ene en Enige die onze Schepper is en van Jezus Messias onze menselijke broeder en goddelijk voorbeeld
en van de Geest die in ons en met ons is alle dagen van ons leven.
Amen.
Welkom en inleiding
Goedemorgen lieve mensen, welkom in de Duif op deze speciale zondag. Welkom als je hier voor het eerst komt, welkom als je bij de gemeenschap hoort. Iedereen is welkom in dit mooie huis van God en mensen.
Onze pianiste Irina is nog in Rusland en wordt vervangen door Kamilla maar het koor en Henk Kemper, onze dirigent zijn weer terug van hun zomerreces; wij hopen dat zij weer uitgerust en opgeladen het nieuwe Duifseizoen tegemoet gaan.
Vandaag is het precies een jaar geleden dat Jos Brink, een van onze geliefde voorgangers overleed. Dat betekent voor hen die hem nabij zijn een moeilijke en zware tijd. Ik zie dat er ook gasten bij ons gekomen zijn om Jos in de Duif te eren. Vandaag gedenken wij hem en ook de andere Duiven die wij in het afgelopen jaar moesten loslaten : Miems Annegarn, Carla Blaauw-Montijn en Gerard van Deijl. Ook naar hun nabestaanden gaat onze aandacht en warmte uit. Wij hebben het afgelopen jaar groot verlies geleden en het houdt niet op want de verwachting is dat onze lieve koorlid en stille, bindende kracht in onze gemeenschap Gerdie van Dijk komende week zal overlijden. Ik nam gisteren afscheid van haar en zo moedig als Gerdie is, gaf ze ons een opdracht mee, een opdracht om te leven. Ze pakte me vast met alle kracht die nog in haar is en zei: ga zo door met elkaar te dragen in liefde, jullie zijn op de goede weg!!
Alle namen van onze geliefden die zijn overgegaan of op de grens staan, dragen wij vandaag in ons hart.
Mogen zij onze dankbaarheid voor hun bestaan en al onze hartenkreten vernemen, waar ze ook zijn.
Eergisteren was het feest van de Tenhemelopneming van Maria. In de ons omringende katholieke landen is dit een officiële feestdag. In Antwerpen wordt zelfs op deze dag Moederdag gevierd. Vandaag lezen wij over Maria en spreken over deze bijzondere vrouw aan de hand van teksten zoals het loflied van Maria uit het Evangelie van Lukas en een deel uit de 19 e Soera uit de Koran over Jezus en Maria. Wij lezen ook Psalm 67 waarin lof en dankbaarheid de boventoon voeren. Lof en dank voor oogst en zegen in de oogstmaand augustus. Heel toepasselijk. En in de woorden van de psalm komt alles samen waardoor wij vandaag geboeid zijn. Ik wens ons een mooi en rijk uur toe met elkaar.
Overweging
Het onmogelijke is mogelijk in het leven van Maria de moeder van Jezus, en ook haar nicht Elisabeth overkomt een wonder. Beiden zijn zwanger, de een oud en kinderloos, de ander maagd en niet met een man geweest. Wonderlijk en ook bijzonder hoe Maria daarover zingt in haar loflied.
Hoe kan het dat een meisje van ongeveer 12 jaar zulke taal uitslaat. Haar lofzang lijkt op de woorden van het lied van Hanna uit het OT in het 1 e boek Samuel. Ook een vrouw die geen kinderen kan krijgen en die verrast wordt door een boodschapper van de Eeuwige dat zij zwanger is en een kind zal baren. In de traditie van mondelinge overlevering kan Maria het loflied van Hanna van buiten hebben geleerd en gezongen. En dan is het opeens op haarzelf van toepassing.
Soms worden dromen werkelijkheid, soms ook niet.
De droom waarin je geen handicap hebt, waarin alles nog zo is als vroeger wordt nooit meer werkelijkheid.
En toch is het heerlijk om even vrij te zijn van de gebreken van het verouderende lichaam.
Misschien is dat ook het aantrekkelijke voor ons aan Maria, haar droom komt uit en door haar kunnen wij dromen blijven koesteren. Door haar bleef die kerk die toch jaren lang door mannen werd gedomineerd ook een vrouwelijke, een moederlijke kant hebben. Voor velen was Maria het zachte en tedere gelaat van het christelijk geloof. Voor veel vrouwen en mannen een andere identificatie met het goddelijke. Niet af, een beetje rond, vreugdevol en verdrietig, draagster van gevoelens, tegenhanger van de rationele kant van het christendom.
Vandaar ook de weerstand in de protestantse kerken tegen Maria, want daar heerste de ratio, daar is de kerk ontdaan van alle poespas, alle rituelen waren als het kostbare kind met het badwater weggegooid.
Ik vind het jammer dat ik niet met Maria heb geleefd, dat zij voor mij minder emotionele betekenis heeft als voor veel anderen. Zij staat voor waarden als oog hebben voor het kleine, het bijzondere, het kwetsbare, de arme, de hongerige. Zij weet van de Barmhartigheid van haar Schepper, zij kent de strijd van haar kind die een omwenteling op aarde teweeg moet brengen, een Messiaans Rijk van vrede en gerechtigheid moet oprichten. Zij gelooft in zijn visioenen, zijn dromen en weet dat hij het gaat redden. En zij staat naast hem tot het einde toe.
Want zij is moeder en is bij zijn opkomst en bij zijn ondergang. Zij moet toezien dat haar kind te gronde gaat. Dat maakte dat een van de moeders op de liturgievergadering tot tranen toe was bewogen.
Want als je je dat voorstelt, is het verschrikkelijk, dat jij je zo succesvolle, intelligente, lieve kind moet wegbrengen naar het graf. Dat is eerder een boze droom, een nachtmerrie.
En ook moeders onder ons hebben dat meegemaakt, en hebben gelachen en gehuild om hun kinderen.
Moeders, diep verbonden met hun kinderen en soms onmetelijk ver gescheiden van dat kroost door verwijdering, verslaving, ziekte of dood.
Maria was en is de nabije, de gemakkelijke toegang tot God, via Marialiedjes, Mariaprocessies, litanieën, vriendelijke betrokken rituelen, heel anders dan die harde, meedogenloze kruisweg.
Al eeuwenlang en nog steeds is Maria onderwerp van veel kunstuitingen, iconen, schilderijen, beeltenissen in goud en zilver, prachtige verbeeldingen van de Pieta tot moderne videokunst aan toe. Op de tafel staat naast een Russische icoon, een foto van de videokunst van Bill Viola, een beeld van de ontmoeting van Maria en Elisabeth in bijzijn van de engel en boodschapper van God. De moeder Gods leeft voort in de wereld en spreekt tot de verbeelding, zij roept bewondering, vertedering, herkenning en ontroering op bij de mens die oog voor haar heeft. Maar ook dankbaarheid voor datgene wat ze ons schenkt, de droom, de nabijheid,
Zij leeft meer in de seculiere wereld dan welk Godsbeeld dan ook. En ook in andere wereldgodsdiensten zoals de Islam heeft zij een plek gekregen in het heilige boek de Koran.
Het verhaal van Maria wordt op een bijna aandoenlijke wijze doorverteld.
Hoe komt dat haar beeld zo levendig op ons netvlies staat. En dat ze toch zo zelden in de kerk genoemd wordt, bijna alleen rond Kerst en Pasen in de blije en de verdrietige moederfiguur. Heeft het protestantisme zoveel invloed gehad dat Maria nadat ze opgenomen werd in de hemel, echt radicaal van de aardbodem is verdwenen?
Is de kerk nog niet toe aan wat meer dan het gewone?
Of is het moeilijk om door de oude rooms-katholieke en protestantse praktijk iets nieuws te ontdekken, iets nieuws van de waarde van Maria, moeder van God en van mensen. Zij geeft ons een andere kracht om vol te houden, om door te zetten met dat Messiaanse Rijk van vrede en gerechtigheid, dat ook onze opdracht is.
Haar kracht is er zijn, naast je staan, koesteren en stimuleren. En geloven in het visioen van vrede dat sinds mensenheugenis ons roept. Zij weet zeker dat een droom werkelijkheid kan worden.
Als zoekers en zieners in de Duif ligt er een uitdaging om de zachte krachten van ons geloof op te diepen en op te poetsen. Niet te verachten of te vergeten.
Vrouw zie uw zoon, zoon zie uw moeder,
Mens, zie de vrouw en de moeder in Maria, en zie de Moeder van God. Houdt haar beeld levend, houdt haar in ere om dat zij dat verdient.
Amen
Nodiging
Wij willen met elkaar delen in de zachtheid en de liefde, in de aandacht en de tederheid van mens-zijn.
Wij gedenken de mens en zijn moeder als een van ons.
De herkenning en uitdaging staat om te leven naar het voorbeeld van de vrouw en haar goddelijke kind.
Jezus en Maria. Maria en Jezus. Profeet en aanhangster. Bron en water.
Wij breken en wij delen brood en wijn, tekenen van samen.
En wij weten dat hier aan deze tafel geen onderscheid is onder mensen, niemand is hier uitgezonderd, iedereen doet er toe, wie je ook bent, wat je ook voorstelt, waar je in gelooft. Iedereen is welkom als je je verbonden weet met de mens die naast je is en tegenover je. Komt want alles staat gereed.
Zegenbede
De Krachtige en Tedere zegene ons en behoede ons,
De Barmhartige doet haar gelaat over ons lichten en is ons genadig,
De Ene verheft zijn gelaat over ons en geve ons vrede.
Amen
| Archief/Bijdragen | Archief 2008 | Marina's "Hoofdpagina" |
RG 2008-08-18 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl