Voorganger: Maruja Bredie

Lector:

Lezingen:

Overweging zondag 19 oktober

Toen de ontwerpers van onze republiek de indrukwekkende woorden van de Grondwet en de Onafhankelijkheidsverklaring schreven, ondertekenden ze een promesse waarvan elke Amerikaan erfgenaam zou worden. Deze hield de belofte in dat alle mensen, zwart zowel als blank, het “onvervreemdbare recht” zouden hebben op “leven, vrijheid en het nastreven van geluk”. Nu is het moment om gerechtigheid waar te maken voor alle kinderen van God. De wervelwinden van de opstand zullen de grondvesten van ons land laten schudden, tot de stralende dag van gerechtigheid aanbreekt. Maar ik moet één ding zeggen tegen mijn lotgenoten, die staan op de drempel die naar het paleis van gerechtigheid leidt. Als we onze rechtmatige plaats opeisen, moeten we ons daarbij niet zelf schuldig maken aan onrechtmatigheden. Laten we niet proberen onze dorst voor vrijheid te lessen door te drinken uit de beker van bitterheid en haat. We moeten onze strijd steeds vol waardigheid en zelfbeheersing voeren. We moeten ons creatieve protest niet laten ontaarden in fysiek geweld. We moeten steeds weer reiken naar het beste in onszelf en zielskracht tegenover fysieke kracht stellen. Ik heb een droom vandaag! Ik heb een droom dat de luister van de Heer zal zich openbaren en al wat leeft zal het samen zien. Dit is onze hoop en dit is ons geloof. Met dit geloof kunnen we uit de berg van wanhoop een steen van hoop houwen. Met dit geloof kunnen we de schrille wanklanken van onze natie omvormen tot een prachtige symfonie van broederschap. Met dit geloof kunnen we samen werken, samen bidden, samen strijden, samen naar de gevangenis gaan, samen opkomen voor vrijheid, en weten dat we op een dag vrij zullen zijn. 28 Augustus 1963. Dit jaar 45 jaar geleden werden deze woorden uitgesproken door Martin Luther King. King voor ons een boegbeeld van de strijd tussen blank en zwart, en strijd voor vrijheid in gerechtigheid, een strijd voor gerechtigheid voor al Gods kinderen. Een strijd die actueel is tot op de dag van vandaag en in verschillende facetten op verschillende plekken nog voortduurt.

Vrijheid een woord dat we misschien wel erg makkelijk in onze mond nemen. Maar wat betekent vrijheid en vooral wat betekent het voor ons. Wat bedoelen we als we het erover hebben. Op de voorbereidingsavond spraken we met elkaar over vrijheid en gerechtigheid. Je hebt de vrijheid maar je kunt hem dus ook kwijtraken. Vrijheid te mogen doen wat je wilt in gebondenheid. Vrijheid is aan spelregels gebonden, spelregels waar binnen je speelruimte hebt. Vrijheid betekent je talenten aanspreken, Helma heeft ons daar vorige week over verteld. Vrijheid betekent nastreven wat je belangrijk vindt in het leven met respect voor anderen. Je kunt doen wat jezelf waarde geeft maar je eigen vrijheid is niet in strijd met je medemens. Het is dus niet zo, daar waren we het met elkaar over eens, dat je er maar op los kon leven wat dat ook met de ander, je medemens doet. We leven met elkaar, we zijn met elkaar verbonden, we zijn het niet altijd met elkaar eens maar we geven wel om elkaar en het gaat ons goed als het ook de ander goed gaat.

In Jesaja lezen we vandaag hoe Cyrus door de Eeuwige bij zijn naam wordt geroepen en met de erenaam de gezalfde wordt getooid. Vrijheid in gerechtigheid. Cyrus, soms ook wel Cores genoemd was koning van de Meden en Perzen in 550 een gebied dat nu samenvalt met het huidige Iran en het oosten van Turkije. Hij was zowel een organisator als een veroveraar, en hij gold als wijs en tolerant genoeg om de overwonnen volken hun eigen manier van leven en hun godsdienst te laten behouden, een voor die tijd bijzondere religieuze tolerantie. Cyrus geeft de joden toestemming terug te keren. Het boek Ezra vertelt ons over het einde van deze Babylonische ballingschap, over de terugkeer van de joden naar Juda. De joden zijn hem voor deze rechtvaardige beslissing dankbaar, ze herwinnen hun vrijheid, de keuze om te leven op de plaats waar zij willen en keren uit de gevangenschap huiswaarts en nemen de heilige voorwerpen die Nebukadnezar had gestolen uit de tempel naar Jeruzalem mee terug. Cyrus trok zich het lot van de joden aan. Je kunt niet alleen maar aan jezelf denken, een gemeenschap bloeit en groeit wanneer er respect is voor elkaar, wanneer het mensen mogelijk wordt gemaakt hun talenten te ontwikkelen.

Ook in psalm 96 wordt ons die spiegel voorgehouden. Groot is de Eeuwige, hem komt alle lof toe. Glans en glorie gaan voor hem uit, macht en luister . vullen zijn heiligdom. Wij lezen vaak alleen de woorden macht en vullen. Wij en onze maakbare wereld waarin de macht lijkt aan de graaiers en aan de opscheppers. Waarin we denken het allemaal wel alleen te kunnen en zolang het ons voor de wind gaat, ach wie doet ons wat we hadden en hebben toch gelijk, en pas op wie in de weg staat, want de wereld draait echt om mij, ik ben heel belangrijk. Maar de goden van de volken zijn minder dan niets lezen we vandaag. Wie vraagt zich nog af of deze oude teksten van alle tijden zijn Het boek wordt echt geleefd, geleefd met alles erop en eraan. Want hoe niets zijn we, hoe nietig als het mis gaat. De media staat er bol van, het woord crisis is het meest gebruikte woord van de afgelopen weken. We zien nu hoe kwetsbaar we zijn en hoe afhankelijk we onszelf hebben gemaakt van macht en het grote geld. Maar waar is dan ons optimisme, ons geloof in rechtvaardigheid, ons geloof in het goede van de mens en het juiste gebruik van onze talenten? Keldert ons geloof samen de beurzen naar beneden en steken we onze handen in de lucht, het gaat slecht met de wereld en dus ook met ons? Is dat wat we waard zijn?

Misschien helpt ons dat wat we vandaag lezen bij Matteus. De Farizeen zijn erop gebrand Jezus in een kwaad daglicht te stellen, ze hopen dat ze hem kunnen betrappen op tegenspraak of om hem schuldig aan iets te kunnen vinden. Ze willen hem o zo graag is diskrediet brengen bij de keizer. Maar Jezus is standvastig hij laat zich niet om de tuin leiden. Hij blijft rechtvaardig oordelen, hij blijft overeind. Misschien is dat de boodschap voor ons vandaag. Ook wij blijven overeind. Wij hebben een vrije wil om te kiezen, maar we hebben ook voorbeelden, er zijn er vandaag een aantal voorbij gekomen, hoe het zou kunnen. We hebben duidelijk een eigen verantwoordelijkheid daarin. Vrijheid betekent niet achterover leunen en zeggen ze doen maar, vrijheid betekent dat we eraan moeten werken, dat we ons druk moeten maken over hoe het anderen gaat, dat we ons steentje moeten en kunnen bijdragen. Ieder mens beschikt over verborgen schatten, schatten zoals naastenliefde, vergevingsgezindheid, liefde. Het is aan onszelf wat we met deze schatten doen. Het woord aandeel betekent deel hebben aan, deel hebben aan het leven met al zijn facetten. Regent het dan zet je de plu op en loop je verder, schijnt de zon dan kun je hem thuis laten, maar we gaan verder. We worden gesteund en omarmd door de liefde van de Eeuwige. Laat de hemel verheugd zijn, de aarde juichen, de zee bruisen en alles wat daar groeit, laat alle bomen jubelen voor de Eeuwige, want hij is aantocht. Vast staat de aarde, zij wankelt niet. Jij toch ook niet!

| Archief/Bijdragen | Archief 2008 | Maruja's "Hoofdpagina" | 

RG 2008-10-18 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl