Voorganger: Helma Schenkeveld

lector: Sem van de Pol

Lezingen:

Genesis 37; 3-8

Tekstdelen uit een toespraak van Martin Luther King aug. 1963

Thema: Dromen en durven

Welkom en inleiding.

Welkom aan iedereen, die hier vandaag weer naar de Duif is toegekomen. Voor mij was het een sneeuwwitte ochtend, toen ik om 8.00u uit mijn raam naar buiten keek. Voor u ook? Heel fijn dat jullie, ondanks dit winterse weer toch de straat op zijn gegaan, om nu met elkaar een uur van inspiratie, gebed, liederen en pianospel te beleven.

Het thema van vandaag is dromen en durven. De dromen van deze wereld. De droom van een betere toekomst, waar we over zingen en bidden. Maar wat houdt die droom dan in, als je er langer over nadenkt? Waar dromen jullie dan over?

De grote dromers op deze wereld zijn niet altijd geliefde personen. Zo lezen we in het Oude Testament vandaag, dat de broers van Jozef, de dromer, hem zelfs haten. En ook de grote dromers van de afgelopen eeuwen, zoals Mahatma Gandhi, Nelson Mandela en Martin Luther King waren zeker niet bij iedereen geliefd. En was Jezus in zekere zin ook niet een dromer? Een man, die verhalen vertelde over een andere wereld, een man die leefde naar zijn eigen inzichten…

Dromen en durven, vandaag de aftrap. Sem van de Pol, die met mij mee voorgaat, en ik wensen ons allen een bijzonder uur toe.

Overweging.

Dromen. Mijn dromen zijn veel groter, dan ik ooit kan uitleggen. Mijn dromen zijn veel talrijker, dan ik ooit kan realiseren. Mijn dromen zijn zo kwetsbaar, dat ik ze niet durf te vertellen……En dus, blijf ik dromen. En dus blijf ik dromen omdat ik het niet kan laten, mijn hele wezen is een grote droom. En dus blijf ik dromen, en probeer ik te leren wat ik kan doen om mijn dromen voorzichtig onder woorden te brengen, zonder dat ze meteen vertrapt worden. Vertrapt onder het geweld van dat kan helemaal niet, wat een idioot idee, zie jij ze vliegen of ben je wel goed wijs. Ik blijf dromen, van die betere wereld, waarin de economie ten dienste staat van de mensen en de van aarde, die wij bewonen.

Het thema van onze dienst van vandaag is dromen én durven. Een thema, dat ik heb gekozen toen ik een paar weken terug na de dienst in gesprek was, met onder andere Sem en Fred. En we spraken toen over dromen. Hoe grote dromen voor sommige mensen heel inspirerend zijn. Die gegeven bezieling, zin aan het leven, je weet waar je voor wil gaan. En tegelijkertijd, de andere kant van de medaille. Hoe grote dromen ook heel bedreigend voor mensen kunnen zijn. Hoe mensen ook kunnen dichtslaan, bij het idee wat er allemaal moet gebeuren als je aan zo'n droom wil gaan werken. Hoe een grote droom je ook nachtmerries kan bezorgen, wanneer 's nachts alle problemen, die je onder ogen moet zien, door je hoofd heen spoken. Hoe je dan ook liever kan kiezen om veilig te blijven zitten waar je zit, en je verroert je niet.

Grote dromen, zijn er hier voor ons, wij als mensen onder elkaar in de Duif, nog grote dromen? Of zijn alle grote dromen vervuld? Veel idealen zijn bereikt, nadat er generaties lang voor is gewerkt en is gestreden. In Nederland hebben mannen en vrouwen gelijke rechten. Er is onderwijs voor iedereen, een dak boven je hoofd, een boterham om te eten en kleding om het naakte lijf te beschermen. En ook onze vrijheid en veiligheid zijn de laatste decennia beter gewaarborgd. De droom van Martin Luther King, dat alle kinderen Gods, zwarten en blanken, joden en heidenen, protestanten en katholieken, elkaar bij de hand kunnen nemen en kunnen zingen: “ Eindelijk vrij, God almachtig, wij zijn eindelijk vrij!” Deze droom van hem, uitgesproken in augustus 1963, die droom dat alle mensen als gelijken geschapen zijn, dat alle mensen in vrijheid zonder verschil in rechten mogen leven, deze droom is voor de kinderen van nu, geboren in Nederland, gewoon een realiteit. Zij beschouwen dat als heel gewoon. En wij? Wij weten beter.

En dan. En dan toch…dan blijft het toch knagen en klagen. Is leven in vrijheid heel gewoon? Leven wij echt in vrijheid? Wij zongen het zojuist nog met elkaar: Als vrijheid was wat vrijheid lijkt, wij waren de mensen niet, die wij nog angstig zijn. Wij zouden niet meer vluchten voor de pijn, en voor de grootste liefde niet vervaren. En voor de grootste liefde niet vervaren……Mijn grootste liefde, wat is dat, mijn grootste liefde? Of..kan ik zeggen..wie is dat, mijn grootste liefde? En is mijn grootste liefde ook mijn grootste droom? Moeilijke vragen, zo op de zaterdagmiddag. Echt moeilijke vragen. Gelukkig belt een vriendin, en heb ik even afleiding.

De droom van Martin Luther King, de droom van die man uit Nazareth, zij leefden in een andere wereld, in een andere cultuur, in een tijd met andere problemen en andere oplossingen. En toch, toch voel ik me ook nu, hier in de Duif, nog altijd door hen geïnspireerd. Zij zijn voor mij grote vertolkers van een vrijheid, die verder gaat dan een wereld, waarin wetten en regels zijn, die niet goed voelen. Zij zijn degene, die het aandurfden om hun stem te verheffen en op een geweldloze manier aandacht te vragen voor de minder bedeelden van hun tijd; de kinderen, de vrouwen, de hoeren, de zwervers, de negers. Zij zijn degenen die de mensen om hen heen probeerden te inspireren om te kiezen voor idealen, die groter zijn dan een mooier huis, een verre vakantie en een goede opleiding. Zij kozen ervoor om mensen te laten ervaren dat het mogelijk is om in vrijheid te leven, om vanuit een vrije wil je eigen keuzes te maken. En zoals we lazen maakte Martin Luther King daarbij duidelijk, dat deze mensen hierbij niet dezelfde middelen mochten gebruiken als de machthebbers, die zij bestreden. “Laten wij onze dorst naar vrijheid niet lessen uit een beker van verbittering en haat. Wij moeten onze strijd altijd op een hoog niveau van waardigheid en discipline voeren. We mogen niet toestaan dat ons creatieve protest afglijdt naar lijfelijk geweld.”

Leven in vrijheid: het klinkt zo heerlijk, zo eenvoudig. Leven in vrijheid, je hoeft je over niks en niemand druk te maken, je kan alles doen en laten wat je wil, de wereld ligt aan je voeten. En toch, toch werkt het niet zo. De individuele vrijheid van ieder voor zich en God voor ons allen wordt uiteindelijk een vrijblijvendheid zonder bezieling. Wij mensen zijn niet geboren om alleen op de wereld te staan, als kluizenaars zonder contact te hebben met anderen. Wij mensen zijn groepsdieren, we zoeken warmte bij elkaar, gezelligheid, geborgenheid, bescherming. We willen samenleven met elkaar, maar we vinden dat ook reuze ingewikkeld. Al die heerlijke kleine en grote ikjes, al die lieve ego-tjes bij elkaar, al die botsende belangen, wanneer de sfeer is ikke ikke ikke, en de rest kan stikken.

Maar ja, wie ben ik om daar iets van te zeggen? Wie ben ik om te zeggen, dat een praatje maken met mijn buren belangrijker kan zijn dan een vergadering op mijn werk. Wie ben ik om te zeggen dat het belangrijk is om mensen te leren om te gaan met andere mensen. Dat dit zelfs ook economisch meer oplevert dan te investeren in een grote weg onder de stad. Wie ben ik om te zeggen dat aandacht geven aan de mensen in de Duif meer waard is dan geld te geven voor de huur van de Duif? Wie ben ik, om er een andere mening op na te houden?

Is dat waar leven in vrijheid in deze tijd voor staat? Is dat het verder werken aan datgene waar Jezus Christus mee bezig was, en waar Martin Luther King mee beroemd is geworden? Is dat de droom voor deze tijd? Dat iedereen mag voelen waartoe hij of zij op aarde is. Dat iedereen mag leren om door het moeras van informatie heen, zijn eigen pad te herkennen. Dat iedereen de mogelijkheid krijgt om zijn eigen keuzes te maken, gebaseerd op een dieper geloof in zichzelf, een realistische blik op de samenleving, en een ervaring dat je onderdeel uitmaakt van een groter geheel, zo je wilt het Rijk van God. En dat we beginnen om het ook te durven. Dat we durven voelen wie we zijn, en durven zeggen wat daarom onze keuze en onze mening is. Dat we niet blijven steken in het gemak van alledag; opstaan, ontbijtje, fietsen naar je werk, zorgen voor de kinderen en de boodschappen, en 's avonds na de tv naar bed, Onderweg naar Morgen. Durf te dromen! Durf te dromen over een wereld waarin je mag zijn wie je bent: hetero of homo of biseksueel, Christen, Boeddhist, Jood, Mohammedaan of Atheïst, kunstenaar, putjesschepper, bankdirecteur, ambtenaar, verpleegster, huisvader of vrijwilliger met behoud van uitkering. Een wereld, waarin jouw weg om stralend kind van God te worden door iedereen wordt ondersteund en gerespecteerd, en waarin jij jouw talenten inzet om het Rijk van God ook op aarde verder tot leven te laten komen.

Dat is mijn droom. En ik wil nog zo graag groeien om te leren hoe ik dit niet alleen aan mensen durf te vertellen, maar hoe ik hen ook kan laten ervaren en voelen, dat het mogelijk is. Durf te dromen. En mag Maria, de moeder van Jezus, die staat voor de zachte krachten in deze wereld ons hierbij helpen. En moge onze God, de Enige en Eeuwige, deze energie laten trillen in het Universum. Amen

(met speciale dank aan Marijke en Ineke)

Gastvoorgangers |

RG 2010-01-25 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl