Bijdrage
Bert van der Meer en Fred Vos,
zondag
29 augustus 2010
Voorgangers: Bert van der Meer en Fred Vos
Thema: Zeilen op de wind van vandaag.
lezingen:
- Deut. 24; 17-22
- Lucas 7; 11-17
Inleiding en welkom.
Welkom
in de Duif, in deze dienst van schrift en tafel. Irina, Henk en het koor
zijn er vandaag voor het eerst weer, na de vakantie. Welkom terug!
Wat heerlijk dat jullie hier vandaag bent gekomen om te lezen, te zingen
en na te denken over het leven. Dat leven dat soms als een wind aan ons
voorbijtrekt, maar waar we, als we de moed hebben om ons zeil te hijsen,
op kunnen zeilen, zeilen op de wind van vandaag.
We lezen vandaag uit Deuteronomium over de rechten van de kwetsbaren in de samenleving. En we zingen over wat in stilte bloeit en de tafel der armen. We lezen Lucas over het kennen van je plaats en het leven met een zuivere intentie.
Zeilen op de wind van vandaag is het refrein uit een mooi lied van Frans Mulder dat Jos Brink met Purper vaak gezongen heeft. Hij vond het een prachtig lied, misschien wel door de overgave die eruit spreekt.
Wat betreft die overgave heb ik ook wat geleerd van Frits van der Ven, die afgelopen zaterdag 21 augustus is overleden. Frits was een van de ‘ vaste ' gastvoorgangers in De Duif en hij heeft me een aantal keren geïnspireerd. Ik zag pretlichtjes in zijn ogen als ik met hem sprak, het leven zat dicht aan het oppervlak. Toen ik zijn naam las in de mail, afgelopen zondag, sprong een herinnering naar voren die hij vertelt in zijn boek van zijn hand “ werken van een aanblazer ” over een bijzondere kerstnacht nabij Maastricht.
“Het zal 20 jaar geleden zijn dat ik eens kerstnacht vierde in een grote, verlaten schuur ergens in de voerstreek in België. Honderden werkende jonge mensen hadden een voettocht naar deze plek gemaakt om op een aangepaste manier het kerstfeest te vieren. Iedereen die een instrument bespeelde, was gevraagd om het mee te brengen en omdat het Maastrichtenaren waren, heb je dan plotseling een halve fanfare.
En onvoorbereid zijn we toen kerstliederen gaan zingen.
Het mooiste Weihnachts-oratorium heeft nooit die warmte en ontroering in mij opgeroepen dan dit feestelijke lawaai. Ik weet niet wat de herders voor engelenkoren in de velden hebben gehoord maar die engelen kunnen nooit harder hebben gezongen.
Daarna is iedereen op de grond gaan zitten om stil te luisteren naar het oude kerstverhaal. Zelf was ik op een kruiwagen gaan staan om het evangelie voor te lezen.
Ik opende in alle rust mijn map om te ontdekken dat het evangelieverhaal er niet in zat. Omdat ik even aarzelde, werd het nog stiller en toen heb ik met enige ontroering het verhaal voorgelezen vanaf die lege bladzijde. Aan het eind van het evangelie heb ik rustig het boek gesloten en weggelegd. Later zei een vriend van de toneelacademie “Dat kerstverhaal dat je voorlas kwam helemaal van binnenuit”
Zo wil ik Frits van der Ven gedenken. Geinspireerd vanuit overgave. Ik wens ons allemaal een goede dienst
klik hier voor In memoriam Frits van der Ven
Overweging / Bert van der Meer.
Iedereen die wel eens gezeild heeft weet dat als je je zeil hijst (en het niet te hard waait) het even stil is. De boot ligt stil, het duurt even voor de wind de boot in de richting van de wind heeft geduwd en de boot gang geeft. Dan hoor je het kabbelen van golfjes om de boot en je zeilt. Dat is precies wat Jezus deed. Hij zag wat er gebeurde, hij hees zijn zeil, was even stil, en vertelde een gelijkenis, hij voer op de wind van die dag.
Jezus wordt uitgenodigd voor de maaltijd bij een voorname Farizeëer. Hij vertelt de aanwezigen een gelijkenis, dat ze geen ereplaatsen moeten uitkiezen voor zichzelf maar de minste, opdat ze verheven kunnen worden tot een voorname plek naast de gastheer. "Want wie zich verheft zal vernederd worden en wie zichzelf vernedert zal verheven worden". Valse bescheidenheid s was het eerste dat in me opkwam. In onze familie hebben we er zelfs een uitdrukking voor: "doe niet zo Wolke's-Achtig". Wolke is de meisjesnaam van mijn grootmoeder. Als je iets krijgt toebedeeld dat je eigenlijk wel wil en vermoedt dat een ander het ook wil. Dan geef je het de ander. En die gunt het dan weer aan jou en zo gaat dat door. Het pleit wordt beslecht door de eerste die zegt "Doe niet zo Wolke's-achtig". Valse bescheidenheid gaat over zuivere intenties.
Jezus gaat verder tegen de gastheer "nodig niet je familie en vrienden uit in de verwachting dat ze u op hun beurt zullen ontvangen". Nodig armen, kreupelen, verlamden en blinden uit. Dan zult u gelukkig zijn, zij kunnen voor u dan wel niets terugdoen, maar u zult ervoor beloond worden bij de opstanding van de rechtvaardigen.' Die Farizeeer had wel een feestredenaar uitgenodigd zeg. Dankbaarheid is een bloem die in weinig tuinen bloeit. Ook uit mijn familie. En de Bond zonder naam.
Maar wat zegt dit verhaal ons: het gaat om de zuivere intentie. Nodig je mensen uit om er zelf beter van te worden, of doe je dat uit gastvrijheid, om te delen wat je hebt. Ben je gericht op jezelf of omarm je het leven.
De gelijkenis die Jezus vertelt gaat ook over pretenties. Ben je je bewust van de situatie dat je bent uitgenodigd en dat je de gastheer vertrouwt jou een plek toe te bedelen die bij je past, de plaats die jou gegeven is te aanvaarden. Of zit je vast in je eigen hoofd en meen je daarom op een bepaalde plek te mogen rekenen, zonder rekening te houden met de situatie dat jij bent uitgenodigd naast anderen en dat dat de dag juist speciaal maakt. Niet jij in je een-eentje met jezelf, maar jij en de anderen maken je leven.
Tien jaar geleden maakten Marian en ik een fietstocht naar Santiago. Na
een week of drie, we waren dik in Spanje, keek ik op een ochtend naar
het parcours van die dag. Niet al te moeilijk. En ik vond dat ik met zoveel
kilometers in de benen ook wel een dagje makkelijk moest kunnen fietsen.
Op grond van ervaring en conditie had ik wat pretenties gekregen.
's-Middags
kwam er een moment dat ik echt aan de bak moest. Opnieuw mezelf moest
bewijzen, moest laten zien.
Je moet elke dag opnieuw verdienen. Elke dag arbeiden, zoals Franciscus ons voorhoudt. Elke dag opnieuw je best doen een goede partner te zijn voor je lief, een goede ouder voor je kind, een kind voor je ouders, een goede leraar, collega, baas te zijn. Dat is de opdracht. Hijs je zeil, laat je zien. En zeil op de wind van vandaag. Dat is precies wat Frits van der Ven deed in die Kerstnacht. Hij ging staan in de kruiwagen, het was even stil, het werd nog stiller en hij begon zijn verhaal.
In
de lezing van Deuteronomium krijgen we te horen dat we de rechten van
vreemdelingen, weduwen en wezen moeten eerbiedigen. Wij moeten de kwetsbaren
van de samenleving zien en erkennen. Als we een schoof vergeten bij de
oogst mogen we niet teruggaan om hem te halen, want dat is voor de vreemdelingen,
weduwen en wezen. Pfff. Bij eerste lezing voelde het wat oneerlijk en
dat vergeten vond ik ook een beetje dom. Mag je niet streven naar perfectie?
Is het verkeerd om het beste te doen voor je familie? Het is toch de vrucht
van de grond, de zon, de regen en jouw arbeid? Er staat "als je een schoof
vergeet", dus als ik hem niet vergeet hoeft het niet. De bekende filosoof
Johan Cruijff heeft eens gezegd "Als ik een fout maak, maak ik hem niet".
Dat geldt dan ook voor mij. Of vergeet je een schoof niet zomaar? Was
het per ongeluk expres?
Dan staat er "Bedenk dat u zelf slaaf bent geweest in Egypte". Wees je bewust van je bevoorrechte positie, het had ook anders kunnen zijn. Verplaats je in de medemens. Wissel van perspectief. Er zijn geen twee soorten mensen. Samen leven we.
Het
zal een jaar geleden zijn toen Abel 's-ochtends de badkamer in kwam lopen.
Hij was een beetje boos omdat hij last had van een muggenbeet. "Alle muggen
moeten dood" zei hij. Ik zei: "Moeten ze dood? Weet je wel hoe kort ze
leven? Een week of twee, dat is het." "Zo kort?" vroeg Abel. "Ja, en omdat
dat zo kort is denk ik dat ze elke dag verjaardag hebben." "Elke
dag een feestje!" ging Abel verder. En hij ging huppelend de badkamer
uit. Een wisseling van perspectief veranderde boosheid in blijdschap.
Durf te leven, leef met je hart, niet met je hoofd. Het lied "zeilen op de wind van vandaag" roept daar ook toe op:
Je moet zeilen op de wind van vandaag
De wind van gisteren helpt je niet vooruit
De wind van morgen blijft misschien wel uit
Je moet zeilen op de wind van vandaag
Zo zijn we vanochtend ook begonnen, in het gebed. "Kijk naar deze dag, want hij is leven, kern van leven" (...) "Gisteren is slechts een herinnering en morgen slechts een visie. Maar een goed geleefd vandaag maakt elk gisteren een herinnering van geluk en elke morgen een visie van vertrouwen. Kijk daarom naar deze dag!"
En elke dag is een overvloed. Er zijn zoveel momenten die het waard zijn om te worden opgemerkt, als we ze willen zien met ons hart. De spin die vanochtend een web gespannen had dat glinsterde in de zon en bolde bij elke windvlaag van de wind van vandaag. De bladeren van de bomen die de dag fluisterend begonnen. Het water dat de overkant weerspiegelt en rimpelt. Zie het en leef met je hart. Niet gisteren, niet morgen, vandaag leven we hier. Hijs dan je zeil, wees even stil en zeil op de wind van vandaag. Dat wens ik ons toe. Amen.
RG 2010-09-02 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl