Lezingen

• Wijsheid van Jezus Sirach 3; 2-3 en 12-14
• Kolossenzen 3; 12-21
• Mattheus 2; 13-115 en 19-20

Overweging

Eind november woonde ik een voorgangersvergadering bij. Door diverse oorzaken waren er maar 4 van de 8 voorgangers aanwezig. Er was een bericht ontvangen van Marina Slot, dat zij geen kans zag om vandaag voor te kunnen gaan in deze dienst. Op de vraag wie van ons vieren haar wilde vervangen zei ik spontaan: dat doe ik wel. Had ik dat maar niet gezegd, want op dat moment realiseerde ik mij niet dat het vandaag zo'n beetje oudjaar is en dat ik daar ook niet omheen kan. Ook had ik de lezingen van vandaag nog niet onder ogen gehad en ik wist dus niet dat het om zulke heftige lezingen ging.

Laten we maar beginnen met de lezingen van respectievelijk Jezus Sirach, Paulus en Mattheüs. Jezus Sirach is geen profeet in de eigenlijke zin van het woord. Deze man leefde ongeveer 130 jaar vóór Christus en heeft een reeks levenswijsheden opgeschreven, die heden ten dage nog hun waarde hebben behouden. Het liefhebben van je vader en moeder is een natuurlijk iets want van hen heb je het leven ontvangen; het is dus bijna een vanzelfsprekendheid dat je van hen houdt. Tot zover begrijpelijke taal.
Als je van je vader en moeder houdt, zul jij vreugde aan je kinderen beleven en worden je je zonden vergeven. Ik heb mijn vader haast niet gekend en heb hem dus nooit persoonlijk kunnen liefhebben. Kan ik dan nooit vergeving van zonden krijgen? Heb ik daarom zelf geen kinderen en worden mijn gebeden daarom maar zo weinig verhoord? Een vader en moeder vormen samen met hun kinderen een gezin. Een gezin dient een hechte eenheid te vormen en om zo de basis te leggen voor een goede samenleving, niet alleen in het gezin maar ook daarbuiten.
Wat in een gezin geleerd is, wordt ook naar buiten uitgedragen en daarom is het van wezenlijk belang dat men eerbied en respect toont aan je ouders of aan hen die hun plaats innemen, respect toont op school en in de samenleving. Wederzijds respect in een gezin werpt zijn vruchten af in de totale samenleving. Dit alles overziend mag men zeggen, dat Jezus Sirach een wijs man was, wiens overpeinzingen heden nog zeer de moeite waard zijn om te worden gelezen en in praktijk te worden gebracht.

Paulus zegt in zijn brief aan de Kolossenzen eigenlijk hetzelfde; zij het met andere bewoordingen. Ook Paulus wijst erop dat er een vreedzame harmonie moet zijn in het gezin. Als we de laatste alinea uit deze lezing goed lezen, komt het er op neer dat we respect moeten tonen voor elkaar. Als je je vrouw lief hebt, dan ben je niet ruw tegen haar en andersom zal de vrouw zich dan niet verzetten tegen haar man. Als vaders en moeders niet regelmatig hun kinderen bevitten en betuttelen dan worden ze niet recalcitrant. Kortom: in een gezin waarin men respect voor elkaar toont, heerst harmonie. De lezingen van Jezus Sirach en van Paulus sluiten naadloos op elkaar aan. Als wij de lessen van hen goed ter harte nemen, dan kan er een boel ellende worden vermeden en komen wij een stapje dichter bij een vreedzame samenleving.

Maar nu de Mattheüslezing. Wat wij hier lezen kan een verslag zijn van de vele vluchtelingen in onze tijd. Velen van hen zijn ook op de vlucht, omdat men hen naar het leven staat en vaak is er voor hen geen engel, die hun waarschuwt dat er gevaar is; laat staan dat die engel ook weer het sein veilig zal geven. Nee, die plaats van die engel zullen wij moeten innemen. Natuurlijk kunnen wij niet altijd voorkomen dat er ergens op de wereld geweld uitbreekt, maar wij kunnen wel de slachtoffers van dat geweld, de vluchtelingen dus, helpen op wat voor manier dan ook. Hebt u zich wel eens ingeleefd in een vluchteling? Iemand die om politieke of godsdienstige reden zijn land moet verlaten omdat zijn leven in gevaar is. Maar dat ontslaat ons niet van de plicht om deze mensen te helpen zoveel als wij kunnen.
Nu wij het toch over vluchtelingen hebben, zien we haast automatisch terug op het afgelopen jaar. Als we sommige kopstukken mogen geloven, zit ons land veel te vol met vluchtelingen; ìs dat wel zo? Hebben wij daar niet zelf schuld aan? Konden wij deze mensen niet beter in hun eigen leefomgeving helpen in plaats van hen hier op te nemen in een voor hen vreemd land met en voor hen vreemde cultuur? Het afgelopen jaar zijn we geconfronteerd het rebellerende jongeren; jongeren die zijn losgeslagen, omdat de gezinscultuur in hun thuisland hier niet meer op gaat. Ik weet ook wel, dat dit geen excuus is voor hun manier van optreden, maar helemaal schuldloos zijn wij daar niet aan. Net zo goed als zij zich dienen aan te passen aan onze leefgewoonten, moeten wij ons verdiepen in hun problemen en daar trachten oplossingen voor te vinden. Doen wij dat niet, dan roepen wij de ellende over ons af.

We staan op de drempel van het jaar 2002. Terugkijkend op 2001 zien we ook veel ellende en verdriet. Het begon het al in de Nieuwjaarsnacht met die brand in cafe het Hemeltje in Volendam. Veertien jongeren verloren daarbij het leven, terwijl vele jongeren voor hun leven getekend zijn. Vermoedelijke oorzaak van deze ramp is het begeren van overheidsvoorschriften, dus geen respect voor het gezag. Verder in het voorjaar op vele plaatsen in Europa en ook daarbuiten overstromingen, de steeds voortdurende strijd tussen Israël en de Palestijnen, de stammenoorlogen in Centraal Afrika, de MKZ-crisis in eigen land en de ramp op 11 september in New York. Als gevolg van deze ramp volgde bombardementen op Afghanistan met daaruit voortvloeiend vele onschuldige burgerslachtoffers, de steeds maar uitbreidende ziekte Aids die nu bijna heel het werelddeel Afrika in haar greep heeft. Voeg bij dit alles een teruglopende wereldeconomie met als gevolg massa-ontslagen, dan kan men haast spreken van een rampjaar. Al met al een vrij somber beeld. Gelukkig hebben wij in De Duif nog een vaste kern die op zondagmorgen hier onze diensten bezoekt, zoals er ook een kleine kern is die op maandagvond de liturgieavond bezoekt. Daar mogen we trots op zijn!

Nog maar een paar maanden zijn we hier in de Buiksloterkerk te gast. Met de Kerstnacht mochten we proeven hoe het zal zijn als wij weer terug zijn op de Prinsengracht, ons eigen vertrouwde nest. We hopen dan allemaal dat dan het kerkbezoek ook weer zal toenemen, maar daar moeten wij allemaal ons steentje, (of is het een steen?) toe bijdragen door respect voor elkaar te tonen. Want een kerkgemeenschap is net als een gezin pas een eenheid, als er onderling liefde en respect is. Ik hoop, nee.. ik vertrouw erop, dat deze toeloop weer zal komen en dat er respect en liefde zal zijn. Achtentwintig jaar is de Duifgemeenschap een hechte gemeenschap geweest,. Niet alleen door de onderlinge samenwerking, maar vooral door de zegen van de Almachtige.
Als wij straks in 2002 weer terug zijn op de Prinsengracht, zullen wij Zijn hulp weer hard nodig hebben en die hulp zullen wij, als wij daarom vragen, ook krijgen en dan wordt 2002 een Zalig Duifjaar.