Maruja's bijdragen , viering 26 mei 2002

Lezingen

• Exodus 34, 4-9
• Uit de profeet Kahlil Gibran -
  "Wat u bevrijding noemt is in werkelijkheid de sterkste van deze ketenen..."
• Johannes 3, 16-18

Overweging

Een tiran kan enkel heersen over vrijen en trotse mensen vanwege de tirannie in hun eigen woorden en de schaamte van hun eigen trots, zegt ons Kahlil Gibran, Libanees filosoof en dichter.

Wat is de betekenis die achter deze woorden schuil gaat? Als jij nu maar goed je best doet en heel hard werkt dan zorg ik ervoor dat al je zorgen voorbij zijn.

Het klinkt niet verkeerd en het is zeer verleidelijk misschien om daaraan gehoor te geven en ons leven, ons handelen en ons denken uit handen te geven en ons vrij te voelen omdat er zoveel door die ander geregeld wordt en we rustig achterover kunnen leunen.

Maar is dat ook zo? Hebben we als mens toch niet de verantwoording om zelf op te staan en ons aangesproken te voelen door bepaalde zaken? Is het niet zo dat we als mens onze eigen keuzen maken in ons handelen en denken?

Zijn het niet de woorden van slechteriken die ons proberen te overtuigen van hun eigen belang, die ons nodig hebben voor hun eigen macht en die niet zozeer begaan zijn hoe het nu werkelijk met ons gaat?

In de brief aan de Galaten zegt ons Paulus in hoofdstuk 5:

Want gij zijt geroepen, broeders, om vrij te zijn; gebruikt echter die vrijheid niet als een aanleiding voor het vlees, maar dient elkander door de liefde. Want de gehele wet is in één woord vervuld; in dit: gij zult uw naaste liefhebben als uzelf.

"Galaten": oproep tegen de prestatiemaatschappij
De brief aan de Galaten is geschreven tégen een soort prestatiemaatschappij. In de gemeenten van Galatië was het judaïsme bepalend aanwezig. Die leerde dat de (joodse) wet met alles erop en eraan door de christenen nauwkeurig moest worden nageleefd. Zo legde de godsdienst veel druk op de leden van de gemeenschap.

Wij zien in onze samenleving in economisch opzicht hoe de lat erg hoog wordt gelegd, en veel mensen overbelast en ontredderd aan de kant komen te staan. Zag je dit dus in Galatië in godsdienstig opzicht, bij ons lijkt de economie als een soort godsdienst te worden: de Mammon.

Paulus wil zijn lezers ervan overtuigen dat het niet de bedoeling van het christelijk geloof is dat je jezelf probeert waar te maken. Als je aan jezelf merkt dat er veel misgaat in je leven en dat je gaandeweg heel wat tekorten achterlaat, hoef je daar niet krampachtig mee om te gaan.
Probeer niet je schuld te verdoezelen, forceer je niet om alles nog zoveel mogelijk goed te maken. Het is niet de bedoeling van geloven, dat het tot een burn out leidt.

Of het nu anderen, de maatschappij, de keuze van onze religie of de wereld is waarin we leven: hoe groot en hoe klein je de cirkel ook om je heen trekt, het is belangrijk dat we ons hiervan los maken en eerlijk naar onszelf kijken.

Bliksemflits van wijsheid
'Kijk niet naar de beperkingen van anderen. Kijk hoe je die van jezelf kunt veranderen'. Het zijn woorden van de Boeddha in het daikini geschrift. Zo kort en zo bondig, maar een bliksemflits van wijsheid. Bij mij gaat er in ieder geval een lichtje op.
We schieten er vaak niets mee op anderen te willen veranderen, en toch laten we ons er steeds weer toe verleiden. Het is meer een excuus om niet zelf te hoeven veranderen.
Dat is ook de reden waarom de meest vervelende beperkingen van een ander toevallig precies dezelfde zijn als die van ons.

Wanneer ik op mijn werk in het ziekenhuis bezig ben, moet ik me verdiepen in de beperkingen waarmee de kinderen die ik behandel geconfronteerd worden. Ik probeer hen dan te leren dit ook zelf te doen. Als ik hun tekortdoe, doe ik mijzelf tekort.

Een korte blik op hun beperkingen geeft mij een diep inzicht in die van mijzelf. Ook wanneer we aandacht moeten schenken aan de beperkingen van anderen, zullen we het meeste leren door naar onszelf te kijken.

Weg apathie, sla je door de crisis heen!
Onszelf veranderen is niet alleen de beste manier om onszelf te helpen, het is ook de beste manier om anderen te helpen.
Ontdoe je van je zielige apathie en sla je dapper door deze crisis heen! Als je wijs bent, toon je kracht en vastberadenheid.

'Word wakker!' roept Boeddha. Je hebt het vermogen en de verantwoordelijkheid om te handelen. De wijze toont zijn vastberadenheid om in alle omstandigheden zijn best te doen.
Boeddha heeft deze woorden gesproken midden in een vreselijke storm, die het leven van alle opvarenden bedreigde. Ondanks het gevaar en de noodzaak om iets te doen was de bemanning apathisch. Hoe kan dat? Het lijkt absurd.

Het mag dan absurd zijn om ten overstaan van gevaar passief te worden, maar het gebeurt maar al te vaak en om verschillende redenen. We twijfelen aan onszelf. We vertrouwen onze bemanning niet. We geven de hoop op. Dit lijkt een natuurlijke neiging en sommigen leven hun hele leven zo. Wat verdrietig, want wat kan er in het ergste geval gebeuren?
In gebreke blijven door niets te doen - dat is het ergste. We worden aangemoedigd onze ogen te openen voor de werkelijkheid en tot handelen over te gaan. Dat op zich is al winst.

Wanneer je de diepten in je ziel peilt
En de hoogte van de ruimten meet
Zul je slechts één melodie horen
Waar het lied van stenen en sterren
Klinkt in volmaakte harmonie.
        - Kahlil Gibran

Tja hoor ik u denken, of misschien zegt u zachtjes 'ja'. Want wanneer we er goed over nadenken en wanneer we eerlijk zijn en oprecht dan zeggen al deze woorden van deze verschillende profeten ons niets nieuws.

Het is niet iets wat we niet eerder gehoord hebben, het is geen spannend nieuw ethos dat van ons wordt gevraagd. Dan zijn we toch eigenlijk ook niet verrast door de roep in de samenleving voor verandering, dan zijn we toch ook niet onder de onder de indruk van de zogenaamde politieke aardverschuiving die nu op handen is.

Taak voor iedereen
We weten toch dat er een taak ligt voor ieder van ons die we misschien een beetje hebben laten liggen, maar die op u en mij ligt te wachten tot we onze schouders er onder zetten.

Er bestaat geen veilig bestaan wanneer we niet erop toezien dat mensen elkaar niet naar het leven staan; er is geen veilig heenkomen wanneer religie misbruikt wordt als middel tot onderscheid; er komt geen verandering wanneer we ons schikken naar de wil van mensen die denken het beter te weten maar niet uit zijn op het welzijn van ons allen.

God houdt van ons, zegt ons Johannes, God heeft zoveel van de wereld gehouden dat hij ons zijn eniggeboren Zoon heeft geschonken, ons voorbeeld en onze weg uit een leven vol vrees en angst.

God houdt zoveel van ons dat hij ons de mogelijkheid heeft gegeven een goed mens te zijn en om dat bewustzijn in onszelf te ontdekken. God houdt zoveel van ons, maar houden wij eigenlijk van elkaar?

En zo zij het.

| Archief/Bijdragen | Archief 2002 | Maruja's "Hoofdpagina" | Gastvoorgangers |

FV 2002-04-03 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl