Lezingen

• 1 Johannes

Votum

Hartelijk welkom in de Duif, fijn dat u gekomen bent naar dit huis van God en mensen, naar deze plek waar wij stil zijn, waar wij zingen, waar wij proberen de nuances van het leven in essentie te doorgronden. Of gewoon de plek waar je even bij kan komen van alle levensgewoel, al die impulsen die op je af komen en waar je toch weer geen weerstand aan kon of wilde bieden.
Ik mag jullie vandaag samen met Lida Alberse voorgaan in de liturgie, in ons vertrouwde ritme waaraan wij gewend zijn om bij elkaar te zijn; vandaag is het koor nog aanwezig en ook Irina speelt nog voor ons, maar de komende weken zullen wij het even zonder 'levende muziek' moeten doen.
Wij starten volgende week met een serie van 4 meditatieve vieringen tijdens de zomerperiode en Diana zal op de eerste zondag voorgaan en uitleggen wat de bedoeling is.

Maar nu naar vandaag: het thema is "Ode aan het leven"
Dat thema kwam maandagavond op naar aanleiding van de tekst uit het boek Wijsheid die wij vandaag lezen
Het boek Wijsheid is geschreven in het Grieks in het jaar 100 voor Christus in Alexandrië de stad die door Alexander de Grote zelf tot hoofdstad van Egypte is uitgeroepen.
De stad is gelegen aan de Middellandse Zee en was in die tijd een centrum van hellenistische en joodse wetenschap en cultuur.
Als het gaat om de opmerkingen van de schrijver ten aanzien van het bestuur van het land moeten wij beseffen dat onder de dynastie van de Ptolemaeeën Egypte aanvankelijk een briljante tijd beleefde, maar helaas ging het land langzamerhand aan politieke en morele corruptie ten onder.

De joodse schrijver wil kennelijk de oude wijsheden van Israël in zijn leefwereld doorgeven en de mensen voeden met goede waarden in tijden dat dat hard nodig is.
Het boek is nooit in de officiële Bijbel, in de canon terechtgekomen.
Maar gelukkig zijn in de katholieke traditie de apocriefe (dwz verborgen) of ook wel deuterokanonieke (tot de tweede canon behorend) boeken waartoe dit boek behoort, wel opgenomen.
Want er staat veel moois in wat anders echt 'verborgen' was gebleven.
Gelukkig deden de katholieken heel vroeger al niet wat de paus en de bisschoppen zeiden.

Het boek Wijsheid staat m.i. op de grens van de oude en de nieuwe Joodse wereld. Tekenend daarvoor is het gebruik van het woord heilige geest.
In de Joodse traditie is de Geest, de adem van God in alle volheid en leven aanwezig, bron van leven en levenskracht, stoffelijk, hemels en aards tegelijk.
In de tekst die wij straks lezen is de heilige geest veeleer onstoffelijk, verstandig; een gedachtegang die door de Griekse filosofie lijkt te zijn beïnvloed.
Welaan, ik wens ons allen een mooi uur toe


Inleiding en meditatie

Mediteren is een woord dat soms weerstand oproept, want dan lijk je van alles te moeten. Nou dat hoeft nu juist niet. Je moet niks, je mag je geest laten reizen waarheen ie wil, je mag je ziel de ruimte geven om te verkennen waar jij wilt zijn.
Er zijn bepaalde vormen van meditatie die een leegmaken van de geest veronderstellen, maar dat vergt een jarenlange oefening om dat te bereiken.
Voor ons nu is het van belang om op een andere manier de tekst te naderen.
'Iedereen die liefheeft, is een kind van God en kent God'
Wat roep dat bij je op ? Wat voor licht valt er op jou en op dat ene zinnetje ?
Of misschien zit je gewoon even lekker rustig te zitten en lees je de tekst nog eens even voor jezelf door.
Ga lekker zitten, voeten goed op de grond, je billen stevig op de stoel.
En concentreer je op "Iedereen die liefheeft, is een kind van God en kent God"

Overweging

Vandaag maken wij kennis met God als liefhebber pur sang. God als onmetelijke reservoir van liefde waar je uit kunt putten en waar je je ook aan kan spiegelen.
Wat opvalt in de tekst zijn de stelligheid waarmee Johannes spreekt over Gods liefde en de intensiteit die uit zijn woorden spreekt.
In onze gezamenlijke voorbereiding van de dienst van vanmorgen was de eerste vraag die opkwam :
Is die liefde in mij ook al volmaakt geworden ? Heb ik datgene naar buiten gebracht bij mijzelf wat er kennelijk in zit ? Want als wij Johannes, de ingewijde en verlichte apostel van Jezus mogen geloven, is er liefde in ons, is God in ons en zijn wij dus allemaal in staat om elkaar lief te hebben.
Is God zo'n softo ? Of is ie alleen maar vet lief ? Kiezen we hier binnen de kerkmuren voor het harmoniemodel. En gaan wij een beetje zitten genotteren buiten de werkelijkheid om? Maar wat nu als ze je net beroofd hebben of je hebt van iemand op straat een pak ros gehad ? Wat als je slachtoffer bent van mishandeling of seksueel misbruik ? Wat kan je dan met zo'n God ?
Dan herken je eerder de God die iedereen naar de Filistijnen laat gaan of die de hele wereld laat verzuipen in een eindeloze zondvloed.
In welke God geloven wij? Durven wij te geloven in die God die ons zo heeft liefgehad, dat Zij in ons wil wonen en dat Zij de moeite heeft genomen om onze zonden, ons kwaad, onze duisternis uit te wissen ?

Vrijdag was ik even op Schiphol om een goede vriendin af te halen. Je staat dan achter zo'n glazen ruit waar 's avonds laat heel wat handen, handjes, neuzen en neusjes op afgedrukt staan. Ik en veel anderen staan daar in gespannen afwachting of het toestel goed geland is en als de geliefden eenmaal bij de lopende band gearriveerd zijn, ontstaat er een fantastisch toneelstuk zonder woorden.
Wuiven, lachen, ontroering, allerlei vormen van gebarentaal van kushandjes tot robuust hand opsteken. En het leuke ervan is, dat bijna iedereen er aan mee doet of ie wil of niet. Ook die stoere puber die zijn ouders en zijn zusje ziet staan, lacht en kan niet anders dan groeten.Want het werkt aanstekelijk als je liefhebt, de ontroering slaat snel over en zelfs zonder en misschien wel dankzij de afwezigheid van taal.
De taal van liefde bestaat uit veel meer als woorden.
Liefde is elkaar zien, horen, ruiken, voelen, het is aan elkaar denken, betrokken zijn op elkaar als mens, elkaar serieus nemen, begroeten in liefdevolle aandacht. He dag mens, ben jij er ook?
Ieder die dat gevoel tot werkelijkheid maakt voor zichzelf en voor anderen en daarin dikwijls de grenzen van burgerlijkheid en fatsoen durft te overschrijden, is een kind van God. Een kind van de liefdevolle en barmhartige Kracht die ons kan vervullen als wij het licht en de liefde in onszelf durven te vermeerderen.
Want kenmerk van licht en liefde is dat het vanzelf meer wordt als je het durft toe te laten en als je durft te geven en ontvangen van al dat moois.
De extreme krachten van licht en duister drijven ons naar de uiteinden van ons bestaan en wanneer een van beiden de overhand krijgt in ons leven kan het alleen maar steeds dieper gaan, dieper in het licht en de liefde of dieper in het donker en de wanhoop. Dat is ook vaak zo oneerlijk want als je eenmaal in de penarie zit, is het verdomd moeilijk om er weer uit te komen en als het goed met je gaat, schijnt de zon alleen maar zo fel dat je soms bang bent dat het zo weer over is.
Johannes kende de Verlichte, de Meester Jezus Messias en wist dat het leven bestemd is om te groeien, te ontwikkelen om naar zuiverheid en aandacht toe te leven.
Naar de concentratie van zorgvuldig leven en liefhebben. Maar hij wist ook dat dat moeilijk is zonder in de fout te gaan, zonder uitglijden en de ander toch gewild of ongewild te kwetsen of onheus te bejegenen.
Daarom legt hij de nadruk op vergeving, op kwijtschelding van schuld want het werkt niet om bedrukt en belast door het leven te gaan. Dan wordt je steeds zwaarder en ontbreekt je de moed om het leven te leven. Dan kijk je zoveel naar de aarde dat je vergeet dat er hemelse momenten zijn in het leven met jezelf en je medemens. Dan vergeet je te kijken naar Gods liefhebbende blik in de ogen van de mens die naast je is. En dan lijkt dat onmetelijke reservoir van Gods liefde onbereikbaar.
Ook is Johannes heel stellig in zijn uitspraken, heel krachtig. De liefde van God is er, is onvoorwaardelijk en dat is een hele rust. Johannes doet ons eigenlijk voor hoe gemakkelijk het is om te geloven in dat liefde werkelijkheid is.En dat het mogelijk is om lief te hebben zonder voorwaarden, met acceptatie, in vertrouwen en die liefde is zo groot dat het niet in je eigen kleine kringetje hoeft te blijven.
Dat je niet achterdochtig hoeft te zijn als zou er tekort aan liefde zijn of dat het niet voor jou is!

Doelstelling van leven is niet overleven maar liefhebben, lachen, kussen en omarmen, met warmte groeten, aandacht schenken en aandacht ontvangen.
In het klein, in je dagelijks leven, in de binnenkring van je bestaan, maar ook daarbuiten, op straat, in de winkel, op je werk, in de politiek.
Eigenlijk is dat ook het leukste van je leven!
En soms moeilijk vast te houden als er weer een donkere wolk over je bestaan glijdt.
Dan is het nodig dat je leeft in het besef dat je een kind van God bent en dat jij net als ieder ander het vermogen hebt om lief te hebben met heel je hart, met heel je ziel en ook met al je verstand.
Want daar ben je eigenlijk volmaakt in.

Amen

Onnoembare,
Liefde geven is soms erg moeilijk,
Liefde ontvangen is een stuk gemakkelijker.
Maar toch moeten wij proberen niet de gemakkelijke weg te kiezen.
Jezus heeft ons voorgedaan,
hoe wij hiermee om moeten gaan.
De liefde van God is oneindig !
Laten wij proberen om ons te verdiepen in onze medemens.
Help me daarbij, lieve God

Lieve God

Wil jij je door mij laten kennen ?
Wil jij je oneindige liefde met mij delen ?
Ook al voel ik mij lang niet volmaakt in jouw liefde.
Ik weet dat je in mij wilt wonen.
En daar heb ik ruimte voor mijn leven lang !

Amen

Nodiging

Gij die het licht in ons geschapen hebt, dat niet de duisternis ons overmeestert!
Jij, Eeuwige en Barmhartige, jij heet ons welkom aan jouw tafel.
Aan de Tafel waaraan wij brood en wijn delen, tekenen van leven en van samen.
Als herinnering dat het werk van jouw liefde wel volmaakt kan zijn, maar nooit af is.
Wij weten dat elke keer weer als wij het brood en de wijn delen met elkaar, wij allemaal evenveel delen in de verantwoordelijkheid voor het volbrengen van een ietsepietsie Koninkrijk van God op aarde. Vrede en gerechtigheid komen niet vanzelf. De duisternis is er vaak eerder dan het licht. De haat gemakkelijker dan de wezenlijke liefde. Omdat te weten wat ons te wachten staat, zijn wij hier weer bij elkaar en delen in Gods huis.
Iedereen is welkom aan deze tafel, iedereen die gelooft in de liefde, het licht en de
vrede. Iedereen zonder uitzondering wie je ook ben, wat je voorstelt.

Komt want alles is gereed.

Zegenbede

De Eeuwige zegene ons en behoede ons,
De Barmhartige doe haar aangezicht over ons doen lichten en zij ons genadig,
De Onnoembare en Liefdevolle verheffe zijn aangezicht over ons en geve ons vrede.

Amen

| Archief/Bijdragen | Archief 2002 | Marina's "Hoofdpagina" | Gastvoorgangers |

FV 2002-08-21 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl