Voorganger: Maruja Bredie
Lector: Yvonne van der Velden
Lezing:
Psalm 10
Uit Eckhart Tolle/De kracht van het nu
Uit Ayya Khema: Boeddha zonder geimen
Inleiding
Lieve mensen, welkom hier vandaag in dit bijzondere godshuis de duif. Fijn dat u hier vandaag samen wilde zijn. We staan hier vandaag na een zeer bewogen week. Een week waarin we afscheid hebben moeten nemen van een zeer geliefd duif-lid.
We zijn nog steeds verbijsterd door de snelheid waarmee de realiteit ons heeft ingehaald en er is pijn, pijn, verdriet, leegte.
De pijn die we voelen is de hoge prijs die we betalen voor de liefde. Ik citeer Jos: ieder mens is uniek, uniek in zijn mens zijn, zijn vreugde en verdriet en het is een kostbaar geschenk iemand gekend te hebben waar je zielsveel van hield en die van jou hield. We moeten verder met het gemis van iemand van wie we zoveel hielden en die zo van ons was.
Maar gelukkig is zoals Harris ons vorige week zondag vertelde, zijn warmte, zijn liefde bij ons en bij de velen die de warmte van zijn liefde mochten ervaren. Dit bijzondere godhuis als troosthuis, als een barmhartige plek om ons veilig te voelen, te delen, samen te zijn.
We vragen vandaag dan ook om kracht en troost.
Deze zondag niet alleen na een bewogen week maar ook het sluitstuk van de door ons gekozen zomerserie: om leven dat doorgaat, een psalmensymfonie. Om leven dat doorgaat. Een klein glimlachje kon er toch wel bij me af toen ik deze dienst aan het voor bereiden was. Deze bewerking van de psalmen, de liederen zijn zoals u weet, zijn opgedragen aan de nagedachtenis van Prins Claus, en het is denk ik ook symbolisch mooi, goed dat we op deze manier samen deze zondag beleven. De teksten van vandaag ondersteunen en vullen de psalm die vandaag centraal staat aan, psalm 10 deze aarde. Vandaag niet zozeer het accent op de ploert en de schender tegenover de rechtvaardige maar het belang van het hier en nu, onze rol en betekenis op aarde, ik heb het dan over de relaties die we aangaan, de rol die we in het leven van anderen spelen, onze “investeringen”, zoals het ook door anderen is genoemd.
De tekst van Eckhart Tolle sluit aan bij het weten dat al lijkt een keuze voor wat is en altijd was veilig en verantwoord, we aan ons zelf verplicht zijn om ons volledig mens zijn tot ontplooiing te laten komen. Openheid en open staan voor verandering hoort daarbij. En met die openheid relativeren, afstand nemen, vogelperspectief noemt Ayya Khema dat en dan eerlijk zijn, niet denken dat erop los leven zonder consequenties is dat van God los mag en kan. We lezen en horen straks meer van psalm 10.
De teksten van muziek van vandaag staan niet allemaal in het boekje maar het zijn Nederlandstalige teksten, ik hoop goed te verstaan en ik hoop aanvullend op de woorden die vandaag gezegd gaan worden en geven ons de kans wat te mijmeren, onze gedachten te ordenen en dat is fijn na zoveel en zo heftig.
Laten we luisteren naar wat anderen ons vandaag willen zeggen.
Overweging
Ik lees een aantal strofen voor uit psalm 10 zoals geschreven staat in de bijbel:
De mens zonder God prijst wat hij najaagt,
en als hij rijk is, vervloekt en veracht hij de HEER.
Hij denkt in zijn waan: Niemand vraagt mij rekenschap.
Er is geen God, maakt hij zich wijs.
Het gaat hem goed, wat hij ook onderneemt
maar uw verheven oordelen raken hem niet.
Zijn tegenstanders beticht hij van leugens.
Hij denkt bij zichzelf: Ik kom niet ten val,
nooit kan het kwaad mij deren.
Psalm 10 eindigt met de volgende woorden:
Toch ziet u de pijn en het verdriet,
U merkt het op en weegt het in uw hand,
Op u vertrouwen weerloze mensen,
de wezen, u komt hun te hulp
u HEER, verhoort de wens van de nederigen
u bemoedigt hen en luistert met aandacht,
U doet recht aan wezen en verdrukten.
Geen mens kan hen nog uit het land verjagen.
De psalmen, zegt Oosterhuis in zijn inleiding op de CD de psalmensymfonie, zijn het hart van de bijbel en ze gaan over God en ik, over óns dus. Het gaat in het bijzonder over de stem die doorklinkt in het boek der psalmen, een sleutelwoord wat daarbij wordt genoemd is integriteit. In het aangezicht van God vertelt ons psalm 10, val je door de mand wanneer je bedoelingen niet juist zijn. Hoogmoed komt ten val, en de hoofdrol is juist weggelegd voor degenen die op hun eigen vaak eenvoudige wijze, hun leven in goede banen proberen te leiden. De mens zoals die is, in zijn of haar relatie met het goddelijke.
Niek en ik, wij zijn net terug van een prachtige reis naar Tibet, het dak van de wereld zo gezegd. Een reis die gelukkig door kon gaan na een emotionele en hectische tijd op een moment dat ik bij mezelf dacht waar is het geen chaos en die me daar midden in de Himalaya de kans gaf niet alleen om letterlijk afstand te nemen maar ook weer enige ruimte in het hoofd en alles te krijgen.
Onderdeel zijn van een gemeenschap, ergens bij willen horen, samen willen delen, investeren in relaties, in mensen, in elkaar, jij en ik als onderdeeltje in een groter geheel, misschien in een groter plan, dat ervaren dat voelen, dat weten daar zijn we allemaal op onze eigen manier mee bezig. De een binnen de joods-christelijke traditie met de bijbel als prachtig verhalenboek vol met ervaringen en beelden die kunnen helpen onze weg te vinden en vooral te volgen. De ander, en ik ben daar een voorbeeld van met een veel rustelozer hoofd en hart, ik denk niet zozeer door mijn achtergrond als religiewetenschapper maar ik denk dat ik gewoon zo een beetje in elkaar zit, op zoek naar verbondenheid over grenzen heen, op zoek naar allesomvattende barmhartigheid, liefde. Tibet is het land van eindeloze prachtige vergezichten, de bergtoppen sommigen met sneeuw bedekt en tegen de bergen aangeplakt tempelcomplexen. Wij westerlingen denken dan onmiddellijk aan onderdrukking en ellende. En natuurlijk de Chinezen hebben er vreselijk huisgehouden en wat er gebeurd is valt niet goed te praten, maar de tempels zijn inmiddels weer opgebouwd en religie wordt openlijk en uitbundig beleefd en uitgedragen. En het was ergens daar op een ronde rond een tempel, een kora genoemd, we maakten een wandeling uit de buitenkant van de berg, en daar uitkijkend over aan de ene kant het prachtige landschap en aan de andere kant van het smalle bergpaadje kijkend naar heel veel tekenen van pelgrims die daar hun symbolische gaven hadden achtergelaten in de vorm van gebedsvlaggen, stenen met teksten, beschreven botten, het was ergens daar dat ik me verbonden voelde met al die voetstappen daar gezet. We hebben het donderdag nog met elkaar gezongen: het lied vroeg in de morgen: een slingerende stoet naar goed wijd land, een eeuwenoud smal pad, een ademtocht, de route van het licht. Ik voelde met verbonden met de intenties van al die mensen die daar vele eeuwen lang niet in alleen vorm maar vooral uiting hadden gegeven aan hun relatie met het goddelijke. Het gaat dan niet over God of niet-God, het gaat dan over de relatie die ieder van ons op zijn of haar manier heeft met 't goddelijke, 't al. Daar in die grote leegte was er dat vonkje van verbondenheid, het is goed zo. Een heerlijk gevoel dat me ontroerde. Er was zo'n moment van een volkomen op zijn plaats zijn en weten, ergens bij te horen en er misschien wel toe doen.
En natuurlijk bedoel ik dan niet letterlijk er bij horen want u wilt niet weten hoe de Tibetanen over ons denken, ze kijken ons in grote verbazing aan en via onze gids kwam het hoge woord eruit, ze vinden ons groot en grof met grote ogen en een grote neus, ze vinden ons werkelijk vreselijk lelijk, even voor de ondersteuning van ons zelfbeeld nietwaar.
We hebben in de afgelopen weken prachtige beelden aan ons voorbij zien komen: een boom geworteld aan stromend levend water, inzicht in ons eindeloos verlangen naar geborgenheid, naar een goede plek om te leven en we worden aangespoord om zelf te leven, elkaar tot zegen te zijn. Om liefde gaan we een leven, met licht en donker mee, En het zijn niet zozeer de resultaten die tellen maar wel hoe we ons op stellen, hoe we ons leven inkleden.
Tolle zegt ons richt je niet op onbereikbare doelen, hier en nu is al ingewikkeld genoeg. Blijf niet hangen aan iets wat altijd was en is maar maak je hoofd dapperder dan je hart. Angst is een slechte leidsman, en leidt tot meer angst, durf te kijken vanuit je hart, een integer en eerlijk mens laat zien dat hart en woord een zijn, je daden volgen je hart, je uitstraling is die van een vredig mens die zich gesteund voelt, geborgen voelt, jij en ik als onderdeel van een oneindig groter geheel.
En als we dan hijgend tegen die berg aangeplakt staan, dan pas weten we waarom het de moeite waard was. Maar inderdaad dan is de beloning zoals Khema ons verteld niet alleen de zuivere lucht en een weg uit onze beklemming of benauwende gedachten en ideeën maar vooral de verandering in ons inzicht, het vogelperspectief dat de dingen weer in zijn proporties zet en met name een andere kijk op de zaak geeft. We zijn als mens goed in drama in meer bedrijven en afstand gelardeerd met een dosis humor en enige zelfspot is een goed recept om het gevoel van verdrinken tegen te gaan.
En geen mens kan hen dan nog uit hun land verjagen, geen mens heeft dan nog vat op hen, geen situatie kan hen nog van hun stuk brengen. Ja vast hoor ik u denken, vast, ik heb het over even niet over altijd en altijd. Want natuurlijk staan we ieder op zijn tijd op onze grondvesten te schudden, vliegen we van ellende uit onze sokken en denken we dat nu echt de wereld knettergek is geworden, pijn verdriet, licht en donker we krijgen allen ons deel en soms meer dan dat. Maar ons leven gaat door, we pakken stoffer en blik, we soppen ons huis om onze muizenissen weg te poetsen, we bellen en vertellen elkaar. Want wat heerlijk, we zijn niet alleen, we hoeven het niet alleen te doen, we worden gesteund en gedragen. We dragen en steunen anderen. We koesteren ons in het licht van de Ene. Om leven dat doorgaat, vast en zeker.
We worden bemoedigd en er wordt met aandacht naar ons geluisterd.
En zo zij het.
Overwegingen van liefdevolle goedheid:
Moge ik vrij zijn van vijandigheid
moge ik geen enkel wezen leed aandoen
moge ik vrij zijn van pijn in geest en lichaam
moge ik in staat zijn mijn eigen geluk te behoeden.
Mogen alle wezen vrij zijn van vijandigheid
mogen alle wezens elkaar geen leed aandoen
mogen alle wezen vrij zijn van pijn in geest en lichaam
mogen alle wezens in staat zijn hun eigen geluk te behoeden.
zie ook:
- 
Liturgieboekje van
de herdenkingsviering (323 Kb)
- afscheid Jos Brink
- verslag herdenkingsdienst zondag 19 augustus in De Duif (teksten Harris Brautigam)
- verslag afscheidsviering donderdag 23 augustus in De Duif (teksten Marina Slot en Paul van Ewijk
| Archief/Bijdragen | Archief 2007 | Maruja's "Hoofdpagina" |
RG 2007-11-13 | © copyright 'De Duif', Amsterdam | deduif@xs4all.nl